Çilek taze olarak yenilen ve aynı zamanda birçok gıda ürününde de bileşen olarak kullanılan bir meyvedir. Reçel, yoğurt, dondurma ve kahvaltılık gevrekler gibi besinlerin içerisine eklenip tüketilebilir. Çilek alerjisi, başlıca huş ağacı poleni alerjisinin bir homoloğudur. Özellikle elma, şeftali ve çilek gibi Rosacea meyvelerinin gıda alerjileri, genellikle huş ağacı poleni ile çapraz reaksiyona girer. Huş ağacı poleni alerjisi olan hastaların yaklaşık %70’i çeşitli meyve ve sebzelere karşı da IgE aracılı gıda alerjisi gösterir. Çilek alerjisi genel popülasyonun %30’unu etkiler ve meyvenin yutulmasından veya temasından sonra belirtiler gösterir.

Çilek alerjisinin belirtileri hafiften çok şiddetliye kadar değişebilir. Birçok yiyecek çilek içerebilir ve bu meyveye alerjisi olan kişiler aynı bitki ailesinden diğer meyvelere de alerjik olabilir. Çilek alerjisine sahip olmak, bir kişinin bağışıklık sisteminin bu meyvede bulunan proteinlere karşı aşırı ​​tepki vermesiyle ortaya çıkar. Çilekleri pişirmek içlerindeki proteinlerin yapısını bozar, bu nedenle çilek alerjisi olan bazı insanlar pişmiş çilek yiyebilir.

Avrupa’da  yapılan bir araştırmaya göre, 2 yaş ve altı çocukların sadece %3-4’ünde çilek alerjisi vardır. Bu oran  geç çocukluk döneminde %0,5-1’e düşer. Çilek alerjisine sahip olabileceğinden şüphelenen kişiler, mutlaka bir alerji uzmanına gidip gerekli testleri yaptırmalıdır.

Çilek Alerjisi Belirtileri

Bir kişi çilek alerjisi olduğunda, hafif ile orta dereceli belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtiler, çileklerle temas ettikten sonra birkaç dakika veya birkaç saat içinde görülür.

Çilek alerjisinin en yaygın belirtileri şunlardır:

  • Boğazda ve ağızda kaşıntı,
  • Kaşınan cilt,
  • Kurdeşen,
  • Öksürük ve hırıltılı solunum,
  • Baş dönmesi,
  • İshal,
  • Kusma,
  • Boğazda gerginlik hissi.

Nadir durumlarda, çilek; anafilaksi olarak bilinen hayatı tehdit eden bir alerjik reaksiyona neden olabilir. Anafilaksi belirtileri şiddetlidir ve şu belirtilere rastlanabilir;

  • Hızlı bir nabız,
  • Şişmiş bir dil,
  • Hava yolunu tıkayan şişmiş bir boğaz,
  • Kan basıncında önemli bir düşüş,
  • Baş dönmesi,
  • Bayılma.

Anafilaksi belirtileri gösteren herkes için acil tıbbi yardım almak çok önemlidir. Şiddetli alerjisi olan kişiler yanlarında her zaman adrenalin oto enjektörü taşımalıdır.

Çilek Alerjisi Tedavisi

Çilek alerjisinde uygulanabilecek tedavi çilek ve çilek içeren tüm besinlerden uzak durmaktır. Çilek içermediğinden emin olmak için tüketilen tüm yiyeceklerin üzerindeki etiket bilgileri okunmalıdır. Bir alerji için en iyi tedavi, alerjenden tamamen kaçınmaktır. Çilek alerjisi olan kişiler:

  • Taze çilek,
  • Kurutulmuş çilek,
  • Çilek içeren reçeller,
  • Çilekli jöleler ve
  • Çilekli şekerlerden kaçınmalıdır.

Bir kişi ilk kez alerjik bir reaksiyon yaşıyorsa, belirti yönetimi ve olası tedavi seçenekleri hakkında alerji doktoruyla konuşmalıdır.

Risk faktörleri

  • Ailede gıda alerjisi öyküsü,
  • Huş ağacı poleni alerjisi,
  • Astım veya 
  • Egzama olan kişilerde gıda alerjisi riski daha yüksektir.

Çilek alerjisinin tanısında en sık kullanılan testler şunlardır;

  • Kan testleri,
  • Deri prick testleri,
  • Eliminasyon testleri.

Çilek alerjiniz varsa nelerden kaçınmalısınız?

Çilek alerjisi olan kişiler ahududu ve böğürtlene karşı da tepki verebilir. Çilek, Rosaceae meyve ailesine aittir. Çilek alerjisi olan kişilerin bu aileden olan diğer meyvelerden de uzak durmaları gerekebilir. Bunlardan başlıcaları;

  • Elmalar,
  • Kirazlar,
  • Ahududu,
  • Şeftali ve 
  • Böğürtlenlerdir.

Çilek alerjisi olan kişiler şunlara da tepki verebilir;

  • Lateks,
  • Huş ağacı poleni,
  • Kayısı,
  • Kavun,
  • Muz,
  • Bazı fındıklar,
  • Kereviz,
  • Havuç.

ÇİLEĞİN FAYDALARI

Çilek, popüler, ferahlatıcı ve besleyici meyvelerden biridir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), günde 400 gram taze meyve ve sebze tüketmenin kalp hastalığı, diyabet ve kanser riskini azaltabileceğini söylemektedir. 600’den fazla çilek çeşidi vardır.

  1. Kalp hastalığını önler

Çilek, vücut için olumlu etkiye sahip yüksek polifenol içeriği nedeniyle kalp hastalıklarına karşı koruyucudur. Çileklerde bulunan flavonoid quercetin, ateroskleroz riskini azaltan doğal bir antiinflamatuardır. Çilekteki lif ve potasyum içeriği de kalp sağlığını destekler.

  1. Kanser

2016 tarihli bir incelemeye göre, çileklerdeki güçlü antioksidanlar serbest radikallere karşı koruyucu etki gösterebilir.  Bu faktör tümör büyümesini engelleyebilir ve vücuttaki iltihabı azaltabilir.

  1. Kan basıncı

Yüksek potasyum içeriği nedeniyle çilekler, sodyumun vücuttaki etkilerini dengelemeye yardımcı olarak yüksek tansiyon riski olan kişiler için fayda sağlayabilir. Düşük potasyum alımı, yüksek tansiyon için yüksek sodyum alımı kadar önemli bir risk faktörüdür. Çilek, insanların diyetlerinde daha fazla potasyum tüketmelerine yardımcı olmak için tatlı ve doyurucu bir alternatiftir.

  1. Kabızlık

Su içeriği ve lif içeriği yüksek olan çilek, üzüm, karpuz ve kavun gibi yiyecekleri yemek vücudun hidrasyonuna ve düzenli bağırsak hareketlerini sürdürmesine yardımcı olur. Lif, kabızlığı en aza indirmek ve dışkıya hacim kazandırmak için gereklidir .

  1. Diyabet

Çilek, şeker hastalığı olan kişiler için sağlıklı bir meyve seçimidir. Meyvelerin lif içeriği kan şekerini düzenleyerek,  aşırı yüksek veya düşük seviyelerden korumaya yardımcı olur. Lif, tokluğu artırır ve insanların daha uzun süre tok hissetmelerine yardımcı olur.