Anacardiaceae ailesinin bir parçası olan Antep fıstığı 2014 yılında toplam ağaç kabuklu yemiş üretiminin %6’sını temsil etmektedir. Aynı yıl, ana üreticisi İran (%48,4) ve ardından ABD (%27,2), Türkiye (%9,3) ve Çin (%9,0), neredeyse Dünya fıstık üretiminin %94’ünü oluşturur. Ticari olarak kaju ve bademden sonra üçüncü sırada yer alır.

Ağaç yemişlerine olan ilgi sağlık yararlarının netleşmesi ve “Sağlıklı” beslenme alışkanlıklarında yer edinmesi sebebiyle artmıştır. Bu artış aynı zamanda risk faktörünün artmasına da katkıda bulunur.

Genel olarak, ağaç yemişleri iyi bir makro besin (yağ, proteinler), mikro besin (mineraller, vitaminler), yağda çözünen biyoaktif madde (tokoferoller, fosfolipitler) ve fitokimyasal (polifenoller, flavonoidler, alkaloidler) kaynağıdır. Antep fıstığı ise, karotenoidler (lutein) gibi koruyucu fitokimyasallar, phytosteroller ve fenolik bileşikler (flavonoidler ve resveratrol), yüksek oranda tekli doymamış yağ asitleri, yüksek oranda mineral/vitamin içeriği ve nispeten düşük kalori yoğunluğu ile sağlıklı besin kaynağı olarak adlandırılabilir.

Besin alerjisi, immünolojik mekanizmalarla yiyeceklere karşı olumsuz bir reaksiyon olarak tanımlanır. Yiyecekler çiğ işlenmiş yutulduğunda reaksiyonlar meydana gelebilir. Deri reaksiyonları, IgE aracılı (anjiyoödem, akut ürtiker), hücre aracılı (kontakt dermatit) ve karışık IgE- / hücre aracılı (atopik dermatit) bozukluklar gıda alerjilerinin en sık görülen çeşitleridir. IgE aracılı reaksiyonların çoğu rahatsız edici yiyecekleri aldıktan sonraki ilk iki saat içinde ortaya çıkar. Besin alerjileri hakkında günümüzde artan bilgilere rağmen, alerjik reaksiyonun şiddetini önceden tahmin etmek çok zordur.

Antep Fıstığı Alerjisi Belirtileri

Antep fıstığı alerjisi en sık görülen belirtilerden bazıları şunlardır;

  • Kurdeşen,
  • Kusma,
  • Karın ağrısı,
  • Burun tıkanıklığı,
  • Anjiyoödem,
  • Ürtiker,
  • Kaşıntı,
  • Boğaz kaşıntısı,
  • Tekrarlayan öksürük,
  • Hırıltılı solunum
  • Kırmızı / sulu gözler,
  • Nefes darlığı,
  • Kızarıklık,
  • Egzama,
  • Dudak şişmesi ve
  • Hipotansiyon

Bazı hastalarda mevsimsel rino-konjunktivit, egzama ve/veya astım, oral alerji sendromunun hafif ve şiddetli klinik belirtileri de ortaya çıkabilir.

Antep fıstığı yutulması üzerine anafilaksi gibi ciddi sistemik belirtilerde oluşabilir.

Antep Fıstığı Alerjisi Teşhisi Ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Besin alerjisi teşhisinde öykü çok önemlidir. Öyküde alerjisi belirtileri uyuyorsa daha sonra alerji testleri, eliminasyon diyeti ve besin yüklemesi yapılarak teşhis konulur.

Aşağıdaki testlerden biri doktor önerisiyle teşhis için kullanılabilir;

  • Alerji Deri Testi,
  • Kandan Alerji Testi,
  • Moleküler Alerji Testi,
  • Eliminasyon Diyeti,
  • Yükleme Testi.

Besin alerjilerinin şimdiye kadar bulunmuş etkili bir tedavisi yoktur. Bu nedenle, orta/şiddetli alerjik reaksiyon deneyiminden sonra, hastaya rahatsız edici yiyeceklerden kaçınması önerilir.