Evcil hayvan alerjisi, bir evcil kedi veya köpeğin kürk, deri veya tükürüğü ile temasında anormal bir immün reaksiyon/cevap olarak ortaya çıkan bir durumdur. Maruz kalma ve evcil hayvan sayısı arttıkça, alerjik reaksiyon olasılığı artar.
İçindekiler
Evcil Hayvan Alerjisi Kimlerde Görülür?
Evcil hayvan alerjileri hem çocuklar hem de yetişkinlerde ortaya çıkabilir. Cinsiyet fark etmeksizin her yaştan bireyler etkilenebilir. Tüm ırksal ve etnik gruplar bu duruma eşit derecede savunmasızdır.
Bazı insanlar diğerlerine göre daha yüksek risk taşırlar. Evcil hayvan alerjisi için risk faktörleri şunları içerir:
- Evde köpekler, kediler ve diğer hayvanları (tavşan, fare, sincap veya at) içeren evcil hayvanlara sahip olmak; evcil hayvan sayısı arttıkça, risk de artmaktadır.
- Evcil hayvanlarla oynamak, sarılmak, öpmek, onlarla düzenli fiziksel teması sürdürmek; onlarla ne kadar çok zaman geçirilirse, risk o kadar yüksek olur.
- İç mekanlara (yatak odaları dahil), özellikle de iyi havalandırılmamış alanlara erişimi olan evcil hayvanlar.
- İlişkili bir alerji aile öyküsü.
- Bir alerji şekline sahip olmak, bir diğerini de riske sokar.
Risk faktörü olmasının alerjinin kesin olacağı anlamına gelmediğine dikkat etmek önemlidir. Risk faktörüne sahip birinin alerjiye yakalanma olasılığı, risk faktörü olmayan birinden daha fazladır. Bazı risk faktörleri diğerlerinden daha önemlidir. Ayrıca, bir risk faktörüne sahip olmamak, bir kişinin alerji durumunun olmayacağı anlamına gelmez. Risk faktörlerinin etkisini doktorunuzla görüşmek her zaman önemlidir.
Hangi Hayvanlar Alerjiye Neden Olabilir?
Köpekler ve kediler gibi ev hayvanları alerjiye neden olan türler arasında en yaygın olanlarıdır, ancak kuşlar, kemirgenler (hamsterler, kobaylar, gerbiller, fareler) gibi hayvan türleri de semptomlara neden olabilir. Kedi alerjileri, köpek alerjilerinin iki katı kadar yaygındır. Bazı yastıklar ve yorganlar gibi tüylerle yapılan ürünler de alerjileri tetikleyebilirler.
Köpek alerjisi olan kişiler, bazı köpek ırklarına diğerlerinden daha duyarlı olabilir. Bazı insanların tüm köpeklere alerjisi olabilir. “Alerjik olmayan” köpek ve kedi cinsleri popülerdir. İnsanlar bazı köpek ırklarının “hipoalerjenik” olduğunu düşünebilirler, ancak gerçekten alerjik olmayan bir köpek veya kedi yoktur.
Evcil Hayvan Alerjisinde Tanı
Doktorlar evcil hayvan alerjilerini basit bir cilt veya kan testi ile teşhis eder. Bazı durumlarda, doktorlar evcil hayvan alerjilerinin kanıtı olarak bildirilen kanıtları kullanır. Örneğin, belirli bir hayvan türüne sahipseniz ve kurdeşen rahatsızlığı ortaya çıktıysa doktorunuz evcil hayvan alerjileri teşhis edebilir.
Evcil hayvan alerjisi tanısı aşağıdakileri içerebilir:
- Fiziksel muayene, semptomların değerlendirilmesi ve tıbbi öykü değerlendirmesi (ailede alerji öyküsü).
- Deri prick (alerji) testi:
- Bu test için derinin altına çok az miktarda belirli madde enjekte edilir (önkol, üst kol veya sırt).
- 15-20 dakika sonra, kimyasal maddenin enjekte edildiği nokta kabarırsa veya kızarıklık varsa, o zaman bu kişinin maddeye alerjisi olabileceğini gösterir.
- Antikorları tespit etmek için kan testi (IgE antikor testi).
Birçok klinik durum benzer semptomlara sahip olabilir. Doktorunuz kesin bir kanıya ulaşmak için diğer klinik durumları ekarte etmek için ek testler yapabilir.
Evcil Hayvan Alerjisinde Belirtiler ve Tedavi
Evcil hayvanınızın yakınındayken kısa süre sonra alerji semptomları ortaya çıkabilir. Çoğu durumda, evcil hayvan alerjisi belirtileri şunları içerir:
- Gözlerde kaşıntı, sulanma,
- Hapşırma,
- Burun akıntısı,
- Burun tıkanıklığı,
- Cilt kaşınması,
- Ağız ve boğazda kaşınma,
- Öksürük,
- Ciltte kabarık kırmızı lekeler (kurdeşen),
- Göğüs gerginliği, nefes almada zorluk veya hırıltı gibi astım semptomları.
Hayvan alerjisi belirtileri, polen, toz veya küf gibi diğer alerjenlerin neden olduğu semptomlarla benzerlik gösterir. Hapşırma ve burun akıntısı gibi bu semptomların çoğu, grip veya soğuk algınlığı gibi hastalıklardan da kaynaklanabilir. Doktorunuz semptomların nedenini tam olarak belirlemede yardımcı olacaktır.
Evcil hayvan alerjisi tedavisi aşağıdaki şekilde yapılabilir:
- Evcil köpek, kedi veya diğer hayvanlara daha fazla maruz kalmaktan kaçınmak,
- Hafif reaksiyonlar için anti-alerjik ilaçlar; alerji doktoru tarafından reçete edilen antihistaminik tedavi,
- Semptomatik tedavi; dekonjestanların kullanımı, özellikle steroid spreyler dahil burun bloğu için, göz semptomları için göz merhemlerinin kullanımı,
- Astım semptomlarını ve düşük kan basıncını kontrol etmek için gerektiği zaman solunum desteği,
- Astım, hırıltı vb. solunum koşulları için bronkodilatörler,
- Altta yatan akciğer enfeksiyonları veya hastalıkları için uygun tedaviyi uygulama,
- Anafilaksi durumunda (ciddi alerjik reaksiyon), epinefrin veya adrenalin hemen uygulanır,
- Uzun süreli tolerans gelişimi için şiddetli alerjiler durumunda immünoterapi (alerji aşıları).
Evcil Hayvan Alerjisinden Korunma Yöntemleri
Evcil hayvan alerjisini önlemek mümkün olmayabilir, ancak aşağıdaki adımlarla durum en aza indirilebilir:
- Evcil hayvanlara alerji varsa, mümkün olduğunca onları uzak tutun, onlarla teması en aza indirin.
- Evcil hayvanın alanlara erişimini sınırlandırın: Evin her yerinde dolaşmasına izin vermekten kaçının; yatak odalarının içine girmelerine izin vermeyin.
- Evcil hayvanları öpmekten veya kucaklamaktan kaçının; sizi yüzünüzden ya da burnunuzdan yalamalarına izin vermeyin.
- Evcil hayvanlarla temas ettikten sonra, özellikle yemekten önce ellerinizi sabun ve suyla iyice yıkayın.
- Evcil hayvanlarla fiziksel temastan sonra yüzünüze dokunmaktan veya istemeden gözlerinizi ovmaktan kaçının.
- Evcil hayvanlara düzenli banyolar yaptırın(en az haftada bir kez).
- Gerektiğinde, evcil hayvanların tüylerini ve tırnaklarını kesin.
- Düzenli aşılamalarını yaptırın (veterinerin tavsiyesi ettiği gibi).
- İç mekanları, kürk ve diğer hayvan birikintileri / salgılarını düzenli olarak temizleyin; oda halıları, şilteler ve kanepelerde yüksek güçlü elektrikli süpürgeler kullanın.
- Daha iyi verimli klima filtreleri kullanın (HEPA filtreleri gibi).
- Dış bahçelerinizi uygun şekilde temizlenmiş ve bakımlı tutun; düzenli çim biçin, uzun boylu ve yabani otları kesin.
Ek olarak, aşağıdakiler dikkate alınabilir:
- Araştırmalar, 4-6 ay veya daha fazla süreyle emzirilen çocukların vücut bağışıklıklarını geliştirmelerine ve alerjilere daha az eğilimli olmalarına yardımcı olabileceğini göstermiştir.
- Hamilelik sırasında uygun anne diyetleri, çocuklarda (alerjilere karşı) daha güçlü direnç geliştirmeye yardımcı olabilir.