Alerji vücudun normalde zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki göstermesi sonucunda oluşmaktadır. Bu maddeler arasında ev tozu akarları, polenler, evcil hayvan tüyleri, besinler gibi maddeler bulunmaktadır. Alerjik kişiler bu maddelere maruz kaldıklarında vücutlarında reaksiyonlar meydana gelmektedir. Bu reaksiyonlar arasında kızarıklık, kaşıntı, cilt üzerinde kabarcıklar bulunmaktadır.
Alerji Belirtileri Nelerdir?
Alerji vücudun bazı maddelere karşı gösterdiği hassasiyet ya da tepki olarak tanımlanmaktadır. Alerji oluşumundan sonra hastada birçok belirti meydana gelebilir. Alerji semptomlarından en yaygın olanları aşağıdaki gibidir:
1- Hapşırık ve burun akıntısı
Hapşırık ve burun akıntısı en sık rastlanan alerji belirtilerinden bir tanesidir. Burunda kaşıntı, hapşırık, su gibi burun akıntısı şeklinde kendini belli etmektedir. Özellikle polenlere, ev tozu akarlarına, evcil hayvan tüylerine karşı alerjisi olan kişilerde görülen semptomlardır.
2- Gözlerde kaşıntı ve sulanma
Alerji belirtileri arasında gözlerde kaşıntı ve sulanma da en yaygın görülen semptomlar arasında yer alır. Alerjik rinite neden olan maddeler (alerjenler) gözlerdeki mukoza zarlarını tahriş ederek bu semptomların ortaya çıkmasına neden olur. Bu belirtiler hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir.
3- Nefes darlığı ve hırıltı
Alerjik astım ve diğer solunum yolu alerjilerinde sıklıkla meydana gelen belirtilerden bir tanesi de nefes darlığı ve nefes alırken hırıltı duyulmasıdır. Alerjenlere maruz kalındığında solunum yollarında iltihaplanma ve daralma meydana gelmektedir.
4- Ciltte kızarıklık ve şişlik
Alerjen maddelere maruz kalındığında cilt üzerinde kırmızı lekeler, döküntüler ve kaşıntı meydana gelebilir. Aynı zamanda bu kırmızı alanlar şişebilir, su toplayabilir. Bu da hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyen semptomlardan bir tanesidir.
Bunların yanı sıra alerji belirtileri arasında mide bulantısı, kusma, ishal, kurdeşen, burun tıkanıklığı, öksürük gibi semptomlar bulunmaktadır.
Alerji Sebepleri Nelerdir?
Bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki göstermesi sonucunda oluşan alerji, alerjen maddelere maruz kalındığında ortaya çıkmaktadır. Bu alerjen maddeler arasında ev tozu akarları, polenler, evcil hayvan tüyleri, bazı besinler, kullanılan ilaçlar ve böcek sokmaları bulunur. Aynı zamanda alerji genetik olarak aktarılabilmektedir. Ailesinde alerji öyküsü olan kişilerin de alerjiye maruz kalma ihtimali artmaktadır. Alerjiniz olduğundan şüpheleniyorsanız mutlaka uzman hekim desteği almanızda yarar vardır.
Alerji En Sık Ne Zaman Görülür?
Alerjinin en sık olarak ne zaman görüldüğü alerjinin türüne ve tetikleyicilerine göre değişiklik göstermektedir.
- Polen alerjileri ilkbahar ve yaz aylarında görülmektedir.
- Ev tozu akarına alerjisi olan kişilerde semptomlar yıl boyunca gözlemlenebilir.
- Güneş alerjisi güneşin en yoğun şekilde kendini gösterdiği yaz mevsiminde görülmektedir.
- Besin alerjisi her yaşta meydana gelebilmekte, tetikleyen besine maruz kalındığında semptomlar oluşmaktadır.
- Küf alerjileri yıl boyunca görülebilir, ancak nemli ortamlarda daha yaygındır.
- İlaç alerjisi ise hastanın ilacı kullanmaya başlamasının ardından kendini belli etmektedir.
Alerji Testi Nedir?
Alerji testi alerjinin türünü ve şiddetini belirlemek için kullanılan test yöntemidir. Bağışıklık sisteminin alerjenlere karşı nasıl tepki gösterdiğini gözlemlemek ve ölçmek için yapılmaktadır. Alerji testleri aşağıdaki gibi iki ana gruba ayrılmaktadır:
Kan testi
Kan testleri alerji tanı ve tedavisi için en yaygın kullanılan test türlerinden bir tanesidir. Hastadan bir miktar kan alınarak, alerjenlere karşı üretilen antikor seviyesi ölçülmektedir.
Deri testi
Deri testi de alerjiyi tanımlamak ve tedavi sürecine başlamak için tercih edilen bir testtir. Bu testte; hastanın cildine küçük bir miktar alerjen madde uygulanmakta ve derinin gösterdiği reaksiyon incelenmektedir.
Alerji Tedavisi Nasıl Yapılır?
Alerji tedavisi alerjinin türüne, şiddetine ve hastanın yaşam tarzına göre değişiklik göstermektedir. Alerji testi sonrasında hastanın öyküsü incelenmekte ve uzman hekim tarafından en doğru tedavi yöntemi planlanmaktadır. Aynı zamanda alerjisi olan kişilerin mümkün olduğunca alerjenlerden kaçınması önemlidir. En sık uygulanan alerji tedavisi yöntemleri aşağıdaki gibidir:
İlaç tedavisi
Alerji oluşumundan sonra meydana gelen semptomların etkilerini ortadan kaldırmak ve hafifletmek için antihistaminikler, dekonjestanlar, burun spreyleri veya kortikosteroidler gibi ilaçlar reçete edilmektedir.
Aşı tedavisi (İmmünoterapi)
Aşı tedavisi genellikle polen, ev tozu akarları, evcil hayvan tüyleri gibi maddelere karşı alerjik hassasiyet gösteren kişilere uygulanmaktadır. Uzun vadeli bir tedavi olmakla birlikte, aşı tedavisi ile birlikte bağışıklık sisteminin alerjenlere karşı güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Alerji testleri kime yapılmalıdır?
Alerji testleri alerji belirtileri gösteren kişilere yapılmaktadır. Alerjinin belirtileri alerjinin türüne ve şiddetine bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
- Egzama belirtileri arasında ciltte kızarıklık, kuruluk, kaşıntı ve pullanma bulunmaktadır.
- Kurdeşen belirtileri arasında ciltte kabarma ve kızarıklık görülektedir.
- Alerjik astım belirtileri arasında nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi, öksürük bulunur.
- Besin alerjisinde mide bulantısı, kusma, ishal gibi belirtiler görülmektedir.
- İlaç alerjisinde deride kızarıklık, kaşıntı ve döküntüler görülebilir.
Bunlar gibi alerjik belirtiler yaşayanların mutlaka uzman bir hekimden destek alması gerekmektedir.
Alerji ilaçları nelerdir?
İlaç tedavisi alerjinin semptomlarını azaltmak ve ortadan kaldırmak için uygulanan tedavi yöntemlerinden bir tanesidir. En yaygın kullanılan alerji ilaçları aşağıdaki gibidir:
Kortikosteroidler
Kortikosteroidler alerjinin oluşturduğu iltihabı azaltmak için kullanılan, hap, burun spreyi, inhaler ve krem formunda bulunan ilaçlardan bazılarıdır.
Burun spreyleri
Burun spreyleri burun iltihabını gidermek, burun tıkanıklığını ortadan kaldırmak için kullanılan ilaçlardan bir tanesidir.
Antihistaminikler
Antihistaminikler alerjik reaksiyonların ortaya çıkmasında rol alan histamin maddesini engellemek için kullanılmaktadır.
Bunların yanı sıra, alerji tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında dekonjestanlar, göz damlaları, alerji aşıları gibi ilaçlar da bulunmaktadır.