Yulaf Alerjisi

Yulaf, bazı insanlarda alerjik reaksiyona neden olabilen avenin adlı bir protein içerir.

Kişi yulaf tüketiminden sonra bazen kendini kötü hissedebilir ve yulaf alerjisinin belirtilerini yaşayabilir. Yulaf gluten içermemesine rağmen, yulafın gluten içeren yiyeceklerle birlikte işlenmesi çapraz bulaşmaya neden olabilir. Bu da, gluten intoleransı veya çölyak gibi hastalıkları olan kişiler için yanlış tanıya neden olabilir.

Yulaf Alerjisinin Belirtileri

Yulaf alerjisinin belirtileri hafiften orta dereceye kadar değişebilir, cildi, bağırsakları ve solunum yollarını etkileyebilir.

Yetişkinlerde, bebeklerde ve çocuklarda yulaf alerjisinin belirtilerinden bazıları şunlardır:

• Kurdeşen,
• Kızarmış bir yüz,
• Vücudun diğer bölgelerine yayılabilen dil, ağız veya göz çevresinde kırmızı, kaşıntılı bir döküntü,
• Dudakların, gözlerin veya yüzün hafif şişmesi,
• Kaşıntılı bir boğaz ve ağız,
• Sulu gözler,
• Burun akıntısı veya tıkalı burun,
• Hapşırma,
• İshal,
• Kusma,
• Şişkinlik ve
• Karın krampları.

Çoğu gıda alerjisi belirtisi , alerjeni tükettikten sonraki 2 saat içinde ortaya çıkar .

Gecikmiş alerjik reaksiyon

Bazen bir gıda alerjisinin belirtilerinde geç yanıt olabilir, bu da alerjeni tükettikten hemen sonra  reaksiyonun ortaya çıkmayabileceği anlamına gelir. Reaksiyonlarda 4-6 saatlik bir gecikme olabilir. Bazen daha uzun sürebilir.

Bebeklerde ve çocuklarda gecikmiş belirtilerden bazıları şunlardır:

• Egzama,
• Yetersiz büyüme ve gelişme,
• Kabızlık,
• İshal,
• Mide ağrısı,
• Sık ağlama veya huzursuzluk.

Gıda proteini kaynaklı enterokolit sendromu, gecikmiş bir gıda alerjisi reaksiyonudur. Alerjeni tükettikten yaklaşık 2-6 saat sonra gelişme eğiliminde olan şiddetli gastrointestinal belirtiler ortaya çıkar. Çoğunlukla belirli yiyecekleri ilk kez tüketen veya sütten kesilen bebekleri etkiler.

Belirtiler, ciddi bir viral veya bakteriyel enfeksiyona benzerdir. Bazı belirtiler şöyledir;

• Sık kusma,
• Kanlı ishal,
• Kusma ve ishalin bir sonucu olarak dehidrasyon.

Çocuk bu belirtilerden herhangi birine sahipse, acil tıbbi yardıma ihtiyaç olabilir, tedavisi için intravenöz rehidrasyon önerilir. 

Şiddetli gıda alerjileri, bazen de anafilaktik şoka neden olabilir ve bu kişi hemen tedavi edilmezse yaşamı tehdit eden durumlar oluşabilir.

Anafilaktik şok belirtilerinden bazıları şunlardır;

• Astım krizine benzeyen hırıltılı solunum,
• Sıkışmış bir göğüs,
• Hava yollarını kısıtlayan şişmiş bir dil ve boğaz,
• Özellikle solunduğunda gürültülü solunum,
• Kan basıncında şokla sonuçlanabilecek ani bir düşüş,
• Baş dönmesi ve bilinç bulanıklığı,
• Bayılma.

Anafilaktik şok belirtileri tipik olarak maruziyetten sonraki 1 saat içinde ortaya çıkar. Bir kişinin herhangi bir anafilaktik şok belirtisi varsa, acil tıbbi müdahaleye ihtiyacı vardır.

Yulaf Alerjisinde Teşhis

Yulaf alerjisini teşhisinde kullanılan birden fazla yöntem vardır. Doktorunuz aşağıdaki yöntemlerden birini kullanabilir:

• Deri prick testi: Cilde az miktarda seyreltilmiş alerjenler, iğnelerle enjekte edilir. Reaksiyon takibi yapılır.  
• Kan testi: Cilt testi yaptırmak mümkün değilse, alerji uzmanı kararıyla kan testi de yapabilir. 
• Yama testi: Bu yöntem, gecikmiş gıda alerjilerinin belirlenmesine yardımcı olabilir. Yamayla az miktarda alerjen cilde uygulanacaktır. Kişi, ciltte bir reaksiyona neden olup olmadığını görmek için yamayı cildinde 48 saat boyunca tutacaktır.
• Eliminasyon diyeti: Eliminasyon diyeti yulaf bazlı tüm yiyecekleri ve ürünleri birkaç hafta boyunca diyetten çıkarmayı ve belirtilerin iyileşip iyileşmediğini görmek için uygulanır. Belirtiler düzelirse, kişinin yulaf alerjisi olması muhtemeldir.
• Oral gıda testi: Gıda alerjisini test etmenin başka bir yolu, gıda yükleme testi yapmaktır. Bu yöntem doktor gözleminde ve dikkatle izlenen koşullar altında az miktarda yulaf tüketilmesiyle uygulanır. Herhangi bir reaksiyona neden olup olmadığını görmek için yulaf  miktarı kademeli olarak artırılacaktır. Yulaf herhangi bir alerjik reaksiyon belirtisine neden olur olmaz, alerji uzmanı testi durduracaktır. Kişinin reaksiyonu yoksa, alerji uzmanı neden olarak yulafı ekarte edecektir. Ayrıca, sonuçların doğru olduğundan emin olmak için kişiye bir plasebo da verebilirler.

Yulaf Alerjisinde Tedavi

Yulaf alerjisi olan herkes, yulaf ve yulaf bazlı ürünler tüketmekten kaçınmalıdır. Çapraz bulaşmayı kontrol etmek için insanlar, “yulaf içerebilir” veya “yulaf malzemeleri kullanan bir tesiste üretilmiş” gibi ifadeler için ürün etiketlerini kontrol etmelidir.

Bir alerji uzmanı, alerjik reaksiyonun hafif belirtilerini hafifletmek için antihistaminikler gibi alerji ilaçları önerebilir. Ayrıca vücuda adrenalin sağlayan bir oto-epinefrin enjektörü de yazabilirler. Özellikle bebeklerde ve yürümeye başlayan çocuklarda güvenli kullanım için epinefrin oto-enjektörleri doktor önerisiyle temin edilmelidir.

Yulaf Alerjisinde Kaçınılması gerekenler

Yulaf alerjisi olan bir kişinin belirli ürünlerden uzak durması gerekebilir. Bunlardan bazıları şöyledir:

• Yulaf ezmesi veya yulaf lapası,
• Yulaf sütü,
• Müsli,
• Tahıl karışımından oluşan tatlı,
• Yulaf unu içeren flapjack’ler,
• Yulaf kurabiyeleri,
• Yulaf sütü içeren herhangi bir sıcak içecek,
• Yulaf ekmeği,
• Yulaflı kek,
• Yulaf kepeği,
• Bazı biralar yulaf da içerebilir, bu nedenle kişi tüketmeden içeriğini sorgulamalıdır.
• Makyaj malzemeleri; bazı nemlendiriciler ve kremler yulaf proteini içerir. Bu nedenle yulaf alerjisi olan kişilerin, belirli kozmetikler veya yulaf ezmesi banyoları gibi yulaf içeren topikal ürünlerden kaçınmaları gerekebilir.

Yulaf alternatifleri

Yulaf alerjisi olan kişiler yulafı diğer tahıllarla değiştirebilirler.

Bazıları şunlardır:

• Süpürge darısı (sorgum),
• Darı,
• Mısır,
• Polenta,
• Pirinç.

Özetleyecek olursak;

• Bazı insanlar, avenin adı verilen yulaftaki proteinlere karşı alerjiye sahiptir. Yulaf alerjisinin belirtileri  hafiften orta dereceye kadar değişebilir.
• Bir kişi yulaf alerjisi olduğundan şüphelenirse, bir alerji uzmanına muayene olmalıdır.
• Kişinin yulaf alerjisi varsa, yulaf bazlı ürünlerden uzak durması gerekecektir.
• Yulaf tüketiminde sonra  şiddetli bir alerjik reaksiyon yaşarlarsa, acil tıbbi müdahaleye için hemen 112’yi aramalılardır.
• Bir kişi yulaf alerjisi için negatif test yaparsa, ancak yine de yulaf bazlı ürünlere tepki gösterirse, glutene karşı toleranssız veya alerjisi olabilir. “Glutensiz” etiketli yulaf ürünlerini yemek, diğer ürünlerden çapraz bulaşma olmamasını sağlayabilir.
• Yulaf yedikten sonra belirtiler yaşayan bazı insanlarda yulaf alerjisi olmayabilir, bunun yerine gluten duyarlılığı veya çölyak hastalığı olabilir .

Yulafın Faydaları

Yulaf, dünyadaki en sağlıklı tahıllar arasındadır. Glutensiz bir tahıldır ve önemli vitamin, mineral, lif ve antioksidan kaynağıdır. Araştırmalar, yulaf ve yulaf ezmesinin birçok sağlık yararı olduğunu göstermektedir. Bunlar arasında kilo kaybı, düşük kan şekeri seviyeleri ve azalmış kalp hastalığı riski bulunur.

İşte yulaf ve yulaf ezmesi yemenin kanıta dayalı 9 sağlık yararı;

1. Yulaf Besleyicidir

Güçlü lif beta-glukan da dahil olmak üzere iyi bir karbonhidrat ve lif kaynağıdır. Ayrıca çoğu tahıldan daha fazla protein ve yağ içerirler.

Yulaf, önemli vitaminler, mineraller ve antioksidan bitki bileşikleri ile yüklüdür. Yarım bardak (78 gram) kuru yulaf şunları içerir :

• Manganez:Günlük ihtiyacın %191’i,
• Fosfor: Günlük ihtiyacın %41’i,
• Magnezyum: Günlük ihtiyacın %34’ü,
• Bakır: Günlük ihtiyacın %24’ü,
• Demir: Günlük ihtiyacın %20’si,
• Çinko: Günlük ihtiyacın %20’si,
• Folat: Günlük ihtiyacın %11’i,
• B1 Vitamini (tiamin): Günlük ihtiyacın %39’u,
• B5 Vitamini (pantotenik asit): Günlük ihtiyacın %10’u,
• Daha az miktarda kalsiyum, potasyum, B6 vitamini (piridoksin) ve B3 vitamini (niasin) içerir.

2. Tam Yulaf, Avenantramidler de Dahil Antioksidanlar Açısından Zengindir

Tam yulaf içeriği, antioksidanlar ve polifenoller adı verilen faydalı bitki bileşikleri bakımından yüksektir. Bunlardan en önemlisi, neredeyse sadece yulafta bulunan avenantramidler adı verilen benzersiz bir antioksidan grubudur. Avenantramidler, nitrik oksit üretimini artırarak kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir. Bu gaz molekülü kan damarlarını genişletmeye yardımcı olur ve daha iyi kan akışına yol açar. Ek olarak, avenantramidlerin iltihap önleyici ve kaşıntı önleyici etkileri vardır. Ferulik asit ayrıca yulafta büyük miktarlarda bulunur. Bu da başka bir antioksidandır.

3. Yulaf, Beta-Glukan Adında Güçlü Çözünür Bir Lif İçerir

Yulaf, bir tür çözünür lif olan büyük miktarda beta-glukan içerir. Beta-glukan suda kısmen çözünür ve bağırsakta kalın, jel benzeri bir çözelti oluşturur.

Beta-glukan lifinin sağlık yararları şunları içerir:

• Azalmış LDL ve toplam kolesterol seviyeleri,
• Düşük kan şekeri ve insülin tepkisi ,
• Artmış dolgunluk hissi ,
• Sindirim sistemindeki iyi bakterilerin artmış büyümesi.

4. Kolesterol Seviyelerini Düşürebilir 

Kalp hastalığı, dünya çapında önde gelen ölüm nedenidir. Önemli bir risk faktörü yüksek kan kolesterolüdür. Birçok çalışma, yulaftaki beta-glukan lifinin hem toplam hem de LDL kolesterol düzeylerini düşürmede etkili olduğunu göstermiştir. Beta-glukan, kolesterolden zengin safranın atılımını artırabilir, böylece kandaki dolaşımdaki kolesterol seviyelerini azaltabilir. LDL’nin serbest radikallerle reaksiyona girmesiyle ortaya çıkan LDL’nin oksidasyonu, kalp hastalığının ilerlemesinde bir başka önemli adımdır. Arterlerde iltihaplanma yaratır, dokulara zarar verir, kalp krizi ve felç riskini artırabilir. Bir çalışma, yulaftaki antioksidanların LDL oksidasyonunu önlemek için C vitamini ile birlikte çalıştığını bildirmektedir.

5. Yulaf Kan Şekeri Kontrolünü Olumlu Etkiler

Tip 2 diyabet, önemli ölçüde yüksek kan şekerleri ile karakterize, yaygın bir hastalıktır. Genellikle insülin hormonuna karşı duyarlılığın azalmasından kaynaklanır. Yulaf , özellikle aşırı kilolu veya tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olabilir. Ayrıca insülin duyarlılığını da artırabilirler. Bu etkiler esas olarak beta-glukanın midenin boşalmasını ve glikozun kana emilmesini geciktiren kalın bir jel oluşturma kabiliyetine atfedilir.

6. Yulaf Ezmesi Doyurucudur ve Kilo Vermenize Yardımcı Olabilir

Yulaf ezmesi (yulaf lapası) sadece lezzetli bir kahvaltı öğünü değil, aynı zamanda da doyurucu bir besindir. Doyurucu yiyecekler yemek, daha az kalori almanıza ve kilo vermenize yardımcı olabilir. Yulaf ezmesindeki beta-glukan midenizin yiyecekleri boşaltma süresini geciktirerek tokluk hissinizi artırabilir. Beta-glukan, yemeye yanıt olarak bağırsakta üretilen bir hormon olan peptid YY’nin (PYY) salınmasını da teşvik edebilir. Bu tokluk hormonunun kalori alımının azalmasına yol açtığı ve obezite riskinizi azaltabileceği gösterilmiştir.

7. Yulaf Kabızlığın Giderilmesine Yardımcı Olabilir

Yaşlı insanlar genellikle, geçmesi zor olan seyrek, düzensiz bağırsak hareketleriyle birlikte kabızlık yaşarlar. Laksatifler genellikle yaşlılarda kabızlığı gidermek için kullanılır. Bununla birlikte, etkili olsalar da, kilo kaybı ve düşük yaşam kalitesi ile de ilişkilidirler. Araştırmalar, tahılın lif bakımından zengin dış tabakası olan yulaf kepeğinin yaşlı insanlarda kabızlığı gidermeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.