Mercimek Alerjisi

Mercimek, yer fıstığı, soya fasulyesi ve fasulye gibi yiyeceklerin bulunduğu baklagiller ailesinin bir üyesidir. En sık tüketilen üç ana mercimek türü vardır. Bunlar; kahverengi mercimek, yeşil mercimek ve kırmızı mercimektir. Mercimek, bir bitki tohumudur. Oldukça besleyicidir ve mineral, protein ve lif açısından zengindir. Yüksek protein içeriği nedeniyle, genellikle et yerine kullanılır. Soya fasulyesinden sonra, kalori başına en yüksek protein oranına sahiptir. Düzenli mercimek tüketimi obezite, şeker hastalığı ve kalp problemlerini azaltır.

Mercimek genellikle çorbalarda, salatalarda kullanılır ve bebek mamalarını zenginleştirmek için tahıl unu haline getirilebilir. Tohumlar müsilajlı ve müshildir. Çeşitli bağırsak rahatsızlıklarının tedavisinde yardımcı oldukları düşünülmektedir. 

Genç tohum kabukları çiğ yenebilir veya yeşil fasulye gibi pişirilebilir. Baklagiller alerjenlerinin çoğunun ortak bir özelliği ısıya, kimyasallara ve bazı proteolitik denatürasyonlara karşı doğal dirençleri olmalarıdır.

Mercimek Alerjisi Belirtileri

Mercimek alerjisi olan hastaların yaklaşık %20’si şiddetli ve sistemik belirtilerle kendini gösterir, ancak en yaygın olanı deri reaksiyonlarıdır.

Baklagiller alerjisinin belirtilerinden bazıları şunlardır;

• Kurdeşen,
• Kaşıntılı dil ,
• Şişmiş veya uyuşmuş dudaklar,
• Kaşıntılı boğaz,
• Burun tıkanıklığı,
• Hapşırma,
• Astım,
• Rinit,
• Solunum problemi,
• Oral alerji sendromu,
• Dil, yüz ve boğazda şişme,
• Kurdeşen,
• Deride kızarıklık, kaşıntı ve
• Anafilaksidir.

Mercimek bütün olarak tüketilecekse, yüzeyinde bulunan zararlı toksinleri yok etmek için fazladan 15 dakika kaynatılmalıdır. Kişi, pişirilen mercimek buharını teneffüs etse bile alerjik reaksiyon görülebilir.

Mercimek Alerjisinde  Çapraz Reaksiyon

Klinik çalışmalar, baklagiller ailesinin üyeleri arasında çok az çapraz reaktivite olduğunu göstermektedir. Mercimeğe alerjik reaksiyon gösteren kişilerde en sık  yer fıstığı, nohut, bezelye ve fasulyeye de alerjik reaksiyona rastlanır.

Mercimek Alerjisinde Teşhis ve Önleme

Mercimek tüketimi veya teması sonrası yukarıda yer alan belirtilerden herhangi birini görürseniz, teşhis için mutlaka alerji uzmanına danışın. 

Mercimek alerjisi tedavisi, mercimek ve mercimek içeren besinlerden, aynı aileden gelen baklagillerin tüketiminden ve temasından kaçınmaktır. 

MERCİMEĞİN İÇERİĞİ

• En yaygın kullanılan mercimek türlerinden bazıları şunlardır;

• Kahverengi: Bunlar en çok tüketilen türdür. Topraksı bir tada sahiptirler, pişirme sırasında şekillerini iyi korurlar ve güveçte harikadırlar.
• Yeşil: Boyutları değişkenlik gösterir ve genellikle tariflerde ucuz bir alternatiftir.
• Sarı ve kırmızı: Bu mercimekler parçalanır ve çabuk pişer. Biraz tatlı ve lezzetli bir tada sahipler.
• Siyah: Bunlar neredeyse havyara benzeyen küçük siyah mercimeklerdir. Sıcak salatalar için harika bir temel oluştururlar.

Her mercimek türünün kendine özgü antioksidan ve fitokimyasal bileşimi vardır. Mercimek, B vitaminleri, magnezyum, çinko ve potasyumdan zengindir. Vejetaryen diyetlerinde eksik bir mineral olan demir kaynağıdırlar.

Farklı mercimek türleri besin içerikleri bakımından biraz değişiklik gösterse de, bir bardak (198 gram) pişmiş mercimek genellikle yaklaşık şu içeriğe sahiptir;

• Kalori: 230 kkal,
• Karbonhidrat: 39,9 gram,
• Protein: 17.9 gram,
• Yağ: 0.8 gram,
• Elyaf: 15,6 gram,
• Tiamin: Referans Günlük Alımın (RDI) %22’si,
• Niasin: RDI’nın %10’u,
• B6 Vitamini: Günlük ihtiyacın %18’i,
• Folat: Günlük ihtiyacın %90’ı,
• Pantotenik asit: Günlük ihtiyacın %13’ü,
• Demir: RDI’nin %37’si,
• Magnezyum: RDI’nin %18’i,
• Fosfor: RDI’nin %36’sı,
• Potasyum: RDI’nin %21’i,
• Çinko: RDI’nin %17’si,
• Bakır: RDI’nın %25’i,
• Manganez: RDI’nin %49’unu karşılar.

MERCİMEĞİN FAYDALARI

• Mercimeğin düzenli bağırsak hareketlerini ve sağlıklı bağırsak bakterilerinin büyümesini destekleyen lif içeriği yüksektir. Mercimek tüketmek dışkı ağırlığını artırır ve genel bağırsak fonksiyonunu iyileştirir.
• Ayrıca mercimek, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklara karşı koruma sağlayan fitokimyasallar adı verilen çok çeşitli yararlı bitki bileşikleri içerir.
• Mercimek, güçlü antioksidan ve antienflamatuar özelliklere sahip, potansiyel kanser hücresi inhibe edici ,sağlığı geliştiren büyük bir polifenol kaynağıdır.

• Mercimek kan basıncınızı düşürmeye yardımcı olabilir. İçindeki proteinler, normalde kan damarı daralmasını tetikleyen ve böylece kan basıncınızı artıran anjiyotensin I dönüştürücü enzimi (ACE) bloke edebilir .
• Yüksek homosistein seviyeleri, kalp hastalığı için başka bir risk faktörüdür. Diyetteki folat alımınız yetersiz olduğunda bunlar artabilir. Mercimek harika bir folat kaynağı olduğundan, vücudunuzda fazla homosistein birikmesini önlemeye yardımcı olur.
• Son olarak, aşırı kilo veya obezite kalp hastalığı riskini artırır, ancak mercimek tüketimi genel gıda alımını azaltmaya yardımcı olabilir. Kan şekeri seviyesinin sabit kalmasına yardımcı olur.

FAZLA MERCİMEK TÜKETİMİNİN OLUMSUZ ETKİLERİ

• Antinutrientler Besin Emilimini Bozabilir: Mercimek, diğer besin maddelerinin emilimini etkileyebilecek antinutrientler içerir.
• Lektinler sindirime dirençli bileşenlerdir ve diğer besin maddelerine bağlanarak emilimi engelleyebilirler. Ayrıca lektinler bağırsak duvarındaki karbonhidratlara bağlanırlar. Aşırı miktarda tüketilirse, bağırsak bariyerini bozabilir ve sızdıran bağırsak olarak da bilinen bir durum olan bağırsak geçirgenliğini artırabilirler. Diyetteki çok fazla lektin tüketiminin otoimmün hastalık geliştirme riskini artırabileceği düşünülmektedir. Bununla birlikte, lektinler antikanser ve antibakteriyel özelliklere de sahiptir. Diyetinizdeki lektin sayısını en aza indirmeye çalışıyorsanız, mercimeği gece boyunca ıslatarak tüketmeyi deneyin.
• Tanenler: Mercimek, proteinlere bağlanabilen tanenleri içerir. Bu, belirli besin maddelerinin emilimini engelleyebilir. Özellikle, tanenlerin demir emilimini bozabileceğine dair endişeler vardır. 
• Fitik Asit: Fitik asitler veya fitatlar demir, çinko ve kalsiyum gibi mineralleri bağlayarak emilimlerini azaltabilir. Bununla birlikte, fitik asidin güçlü antioksidan ve antikanser özelliklere sahip olduğu da bildirilmektedir .

Mercimekler tüm baklagiller gibi bazı antinutrientleri içerir, ancak tohumların kabuklarının çıkarılmasının ve pişirilmesinin ardından olumsuz etkiler  büyük ölçüde azalmaktadır.

MERCİMEK PİŞİRMENİN EN İYİ YOLU

Mercimek pişirmek kolaydır. Diğer birçok baklagiller farklı olarak, önceden ıslatma gerektirmezler ve 20 dakikadan daha kısa sürede pişerler. Dış yüzeyindeki kirleri temizlemek için pişirmeden önce yıkamak ve durulamak gerekir. Daha sonra bir tencereye konup, üzerine su ve bir tutam tuzla eklenir, 15-20 dakika kaynatılıp tüketilirler. Mercimek büyük miktarlarda pişirilebilir ve buzdolabınızda 5 güne kadar muhafaza edilebilir.