Pek çok insan uyanmalarına yardımcı olmak için sabahları bir fincan kahve içer. Kahvede bulunan doğal bir uyuşturucu olan kafein, merkezi sinir sistemini uyarır. Fakat bir kişinin kafein alerjisi varsa, kafeinin vücut üzerinde bazı rahatsız edici etkileri olabilir.
Kafein, kahve çekirdekleri, çay yaprakları ve kakao kabukları gibi çeşitli bitkilerde bulunur. Tüm dünyada kahve, çay ve çikolatada tüketilmektedir.
Kafein ve Etkileri
Kahve ve diğer kafeinli içecekler içmek Amerika Birleşik Devletleri ve diğer birçok ülkede kültürel bir normdur.
Kafein, beyni ve merkezi sinir sistemini etkileyen, insanları daha uyanık ve odaklanmış hissettiren doğal bir uyarıcıdır. Birçok insan, daha üretken hale getireceğine inandıkları için çalışma günlerinde kahve içer.
Çoğu insan günde 400 miligrama (mg) kadar kafein içebilir, bu da yaklaşık dört fincana eşdeğerdir. Bununla birlikte, bazı insanlar kafeine duyarlıdır ve tükettiklerinde aşağıdakileri yaşarlar:
- Hızlı kalp atımı,
- Kaygı,
- Gerginlik,
- Baş ağrısı,
- Uyku problemi,
- Mide bulantısı.
Bu belirtileri yaşayan kişilerde kafeine alerjik olmayan gıda intoleransı olabilir.
İntolerans, kafein alerjisine sahip olmaktan farklıdır. Kafein alerjileri nadirdir ve kafein alerjisinin belirtileri, intolerans belirtilerinden daha ciddidir.
Kafein alerjisinin belirtileri
Kafein alerjisinin belirtileri şunlardır:
- Kurdeşen, birçok kırmızı yumrudan oluşan kaşıntılı bir döküntü,
- Dudakların ve dilin şişmesi,
- Kaşıntılı ağız, dudaklar ve dil.
Bir kişinin kafein alerjisi varsa, bu belirtiler kafein tükettikten sonraki bir saat içinde ortaya çıkabilir.
Bu 2015 çalışmasının bildirdiği gibi, bazı insanlar anafilaktik şok adı verilen kafeine tepki olarak şiddetli bir alerjik reaksiyon yaşayabilir. Bunun çok nadir olduğuna dikkat etmek önemlidir.
Anafilaktik şokun belirtileri şunları içerebilir:
- Gözler, dudaklar, yüz ve dil dahil olmak üzere şiddetli yüz şişmesi,
- Yüz şişmesi nedeniyle nefes almada zorluk,
- Konuşma sorunu,
- Hırıltılı solunum,
- Öksürme,
- Mide bulantısı, karın ağrısı veya kusma,
- Hızlı kalp atımı,
- Baş dönmesi.
Kafein alerjisi ve intoleransının nedenleri
Kafein, farklı insanları farklı şekillerde etkiler. Kafeine alerjisi olan birinin vücudu üzerindeki etkileri, kafein intoleransı olan birininkiyle aynı değildir.
Bir kişi kafein tükettiğinde, bağırsaklarından kan dolaşımına emilir. Daha sonra farklı organların nasıl çalıştığını etkileyebilir.
Beyindeki kafein, normalde kişiyi uykulu yapan kimyasal habercilerin etkilerini engeller. Ayrıca kandaki adrenalin seviyelerini artırabilir, bu da beyni ve vücudu daha uyanık hale getirir.
Alerjik olmayan kafein intoleransı olan kişiler için, kafeinden kaynaklanan adrenalin yükselmesi belirtileri yaşamalarına neden olabilir.
Aksine, kafein alerjisi olan bir kişi, alerjik bir reaksiyonun neden olduğu belirtilere sahiptir.
Neden kafeine alerjik bir reaksiyon olur?
Bir 2014 çalışmasının önerdiği gibi, insanların kafeine farklı tepkilerinin genetikle ilgili olduğu düşünülüyor. Bununla birlikte, bazı insanların vücudunun kafeini bir alerjen olarak görmesine neden olan şey tam olarak anlaşılamamıştır.
Bir çalışma, kavrulmuş çekirdeklerdeki alerjen görevi gören şeyin toz olabileceğini öne sürdü.
2017’de yapılan bir başka araştırma, kahve çekirdeklerinde bir tür küfün alerjiye neden olabileceğini öne sürdü.
Kafein alerjisinin teşhisi
Diğer alerjilerde olduğu gibi, doktor bir kafein alerjisini teşhis etmek için bir deri testi yapabilir.
Doktor, bir kişinin koluna az miktarda alerjeni yerleştirecek ve bir reaksiyon için cildi izleyecektir. Bir kızarıklık ortaya çıkarsa, bu bir alerjiye işaret edebilir.
Kafein alerjisi için tedaviler
Bir kişi kafein tükettikten sonra alerjik bir reaksiyon yaşarsa, reçetesiz satılan antihistaminikler herhangi bir kaşıntı, şişlik veya kurdeşeni azaltmaya yardımcı olabilir.
Çok nadir durumlarda, kafein alerjisi anafilaktik şoka neden olabilir. Bu, epinefrin enjeksiyonu ile tedavi edilebilir. Şiddetli alerjisi olan kişiler, bunu uygulamak için genellikle özel bir kalem taşırlar.
Bir kişi anafilaktik şok belirtileri gösteriyorsa, derhal acil servislerle iletişime geçin.
Korunma
Kişinin kafein alerjisi veya intoleransı olduğunda, bunu önlemenin en iyi yolu, kafein içeren herhangi bir şey tüketmekten kaçınmaktır. Bu, şunları kesmeyi içerebilir:
- Türk Kahvesi,
- Çay,
- Çikolata,
- Enerji içecekleri.
Kişi bir şeyin kafein içerip içermediğinden emin değilse, etiketi okuması iyi bir fikirdir.
Birçok insan, çalışma günlerinde odaklanmış ve uyanık kalmak için kafeine güvenir. Kafein bir uyuşturucudur, bu yüzden onu kesmek yoksunluk belirtilerine neden olabilir. Bunlar şunları içerebilir:
- Titreme,
- Baş ağrısı,
- Sinirlilik,
- Yorgunluk.
Kafeinsiz bir haftadan sonra, yoksunluk belirtileri normal olarak geçer.
Bir kişi kafeini kesmeye çalışıyorsa, uyanık kalmak için başka yollar bulması gerekebilir. Aşağıdakiler yardımcı olabilir:
- Düzenli ekran molaları vermek,
- Öğle vakti yürüyüşe çıkmak,
- Bol su içmek,
- Yeterince uyumak,
- Sağlıklı yemek yemek.
