Erik meyvesi hücre hasarını azaltır, kalp sağlığını korur, diyabet riskini düşürür, hipertansiyonu önleyebilir ve kemik sağlığını koruması gibi faydaları yanında bazen nadiren erik alerjisi de görülebilmektedir. Erik alerjileri özellikle polen alerjisi yoğun olanlarda daha sık görülmektedir.
Erik meyvesi
Erik, Rosaceae (gül) familyasının Prunus cinsine ait birçok türün ağacına ve drupaceous (etli) meyvesine verilen ortak isimdir. Erikler genellikle ılıman bölgelerde, birçok toprak ve bölgeye uygun çok sayıda çeşit ve melez ile yetiştirilmektedir. 100’den fazla erik türünden 30’u Kuzey Amerika’ya özgüdür.
Faydaları
- Hücre hasarını azaltır, hipertansiyonu önleyebilir, kalp sağlığını korur, diyabet riskini düşürür, ve kemik sağlığını korur.
- Yaklaşık (66 gr) büyüklüğünde bir orta boy erik 30 kalori, 0,5 gr protein, 7,5 gr karbonhidrat ve 0,2 gr yağ içermektedir.
- Erik meyvesi iyi bir C vitamini, A vitamini ve lif kaynağıdır.
Erik Alerjisi Nedir?
Erik alerjisi erik yedikten birkaç dakika sonra genellikle
- Dudakta şişme,
- ağız içinde yanma,
- şişlik ve boğazda karıncalanma,
kaşınma gibi belirtilerin yanında bazen de tansiyonda düşme, nefes sıkışıklığı, ürtiker gibi ciddi belirtiler ile kendini göstermektedir. Özellikle polen alerjisi hastalığını taşıyanlarda erik alerjisi belirtileri olması durumunda polen besin alerjisi sendromu (oral alerji sendromu) kendisini görünür kılmaktadır.
Erik Alerjisi Yapan Alerjenler
Erik alerjisinde neden olan protein, bir lipid transfer proteini (LTP) olduğu göstermiştir (Pastorello, 2001).
Gıdalar ve polen alerjenleri arasındaki çapraz alerjenite, Polen-Besin Alerji Sendromu’nun patogenezi ile bağlantılıdır. Huş ağacı poleninin başlıca alerjeni, başta Rosaceae familyası olmak üzere birçok besin alerjeni ile çapraz reaktivite gösterir (Kim, 2018).
Alerjik olan molekül Pru d 1’dir. Erik alerjilerinde olanlarda sıklıkla elma, şeftali, kayısı, kiraz, armut, ahududu, çilek ve dut hassasiyeti de mevcuttur.
Belirtileri Nelerdir?
Erik alerjisi belirtileri genellikle ağız içinde, dudakta ve boğazda olur. En yaygın belirtiler, kaşıntı, karıncalanma, hafif kızarıklık ve dudaklarda, ağız içinde, damakta ve boğazda hafif ödem ve bazen boğazda şişme hissi görülür. Belirtiler, erik yutarken veya kısa bir süre sonra (5 ila 10 dakika içinde) ortaya çıkar.
Mide asidi ve proteolitik sindirim enzimleri tarafından alerjenin yapısının bozulması nedeniyle, gıda yutulduğunda semptomlar genellikle dakikalar içinde düzelir.
“Erik alerjisi belirtileri yetişkinlerde hafif olabilir, ancak büyük miktarlarda alerjenik gıda hızla tüketilirse daha şiddetli reaksiyonlar da ortaya çıkar.
Bebeklerde egzama semptomlarına, kusma ve ishal gibi mide-bağırsak sorunlarına neden olabilir.”
Yaşamı tehdit eden reaksiyonlar nadirdir, ancak anafilaktik şok (alerjik şok) bildirilmiştir. Erik alerjisi olan hastalar sıklıkla aynı botanik familya Rosaceae, Prunoideae alt familyasına ait şeftali, kiraz ve kayısı gibi diğer meyvelere de alerjik reaksiyonlar gösterirler. Yapılan bir araştırmada Tüm Prunoideae meyvelerinin, ana alerjen olarak işlev gören çapraz reaksiyona giren düşük moleküler ağırlıklı bir proteini paylaştığı bulunmuştur.
Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavide erik alerjisinin ciddiyeti önemlidir. Ciddi erik alerjisi olanlarda alerjik olan meyvenin tüketilmemesi çok önemlidir.
Alerji Belirtilerinin İlaç Yoluyla Tedavisi
Erik alerjisinde olanların meyve tüketilmesiyle vücutta kaşıntı, kızarıklık olanlarda bu belirtileri düzelten antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Ciddi alerji belirtilerin riskine karşı adrenalin oto enjektörü kullanılabilir.
Adrenalin Otoenjektörü
Adrenalin otoenjektörü özellikle ciddi erik alerjisi olanların yanlarında bulundurması çok önemlidir. Bu enjektör evde uygulanmaya uygundur. Ciddi bir alerjik reaksiyon gelişmesi durumunda yatar pozisyonda ve ayakların altına yastık konularak adrenalin otoenjektörü uygulanmalıdır. Bu enjektör 25 derece altında oda ısısında saklanması gerekmektedir. Buzdolabına konulması uygun değildir.
Sonuç Olarak
- Erik alerjisi nadir görülen meyve alerjisi nedenidir.
- Teşhis için deri prick testi, kandan alerji testi, bileşene dayalı alerji testi ve besin yükleme testinden faydalanılmaktadır.
- Tedavide diyet ve ciddi reaksiyonlarda adrenali otoenjektörü bulundurmak faydalı olacaktır.
- Polenlere bağlı meyve alerjisinde polenlere karşı aşı tedavisi denenebilir.
