Çorbalar, güveçler, makarna, pizza ve diğer yemekler için popüler bir sos olan domates salçası, hemen hemen her restoran ve menüde görülür. Her türlü yiyeceğe alerjiniz olabilir, ancak çoğu gıda alerjisi süt, soya, kuruyemiş, balık, kabuklu deniz ürünleri, yumurta ve buğdaydaki proteinlere karşı bir bağışıklık reaksiyonu içerir. Domates salçası alerjisi tepkileri genellikle hafiftir, ancak bazı durumlarda reaksiyon daha şiddetli ve hatta tehlikeli belirtilere yol açabilir.
Domates Salçası Alerjisi Belirtileri
Meyve ve sebzelere alerjik reaksiyonlar genellikle;
- Kaşıntı,
- Kurdeşen,
- Ağız çevresinde kızarıklık gibi hafif ve ağızla ilgili belirtileri içerir.
Yiyecek alerjileri ile ilişkili diğer belirtiler arasında;
- Şişmiş dudaklar, dil, yüz veya boğaz,
- Kramp ve mide bulantısı,
- Baş dönmesi veya
- Daha nadiren anafilaksi adı verilen şiddetli ve hayatı tehdit eden bir reaksiyon görülebilir.
Anafilaksi belirtileri arasında zor nefes alma, hızlı kalp atışı, kan basıncında düşüş, baş dönmesi, bayılma, şok ve hatta ölüm olabilir. Gıda alerjisi belirtileri genellikle besin yutulduktan sonraki bir saatten kısa bir süre sonra ortaya çıkar. Yemek sırasında veya sonrasında egzersiz yapmak veya alkol almak, gıda alerjik reaksiyonunu artırabilir.
SALÇA ALERJİSİNİN ÇEŞİTLERİNDEN BAZILARI ŞUNLARDIR;
1-Domates Alerjileri
Taze domateslerin kabukları, etleri ve tohumları birkaç farklı alerjen içerir. Bunlardan biri lipit transfer proteinidir (LTP). Genellikle bazı meyve ve sebzelerin alerjen miktarını ortadan kaldıran veya azaltan pişirme yöntemi domatesteki alerjenleri tamamen ortadan kaldırmaz. Bazı insanlar sadece taze domatese alerjisi vardır, LTP alerjenine alerjisi olanlar ise hem taze hem de pişmiş domatese alerjik olabilir. Domates ne kadar olgunlaşırsa, domates içindeki alerjen konsantrasyonu o kadar yüksek olur.
2-Polen-Gıda Alerji Sendromu
Birçok saman nezlesi hastası, bitki bazlı yiyeceklere karşı da alerjik reaksiyonlar yaşar. Polen-gıda alerjisi sendromu adı verilen bu genellikle şiddetli reaksiyon, boğazın şişmesini ve hatta anafilaksiyi içerebilir. Bu bir çapraz reaktivite olarak kabul edilir, yani iki protein grubu birbirine yapısal olarak benzerlik gösterir. Yer fıstığına, yakupotu polenine veya çimen polenine alerjisi olanlar da domateslere tepki verebilir.
3-Lateks-Meyve Sendromu
Lateks alerjisi olan kişilerin yaklaşık %30 ile 50’si belirli meyve ve sebzelere de tepki verir. Bunlar arasında badem, elma, fındık, kavun, papaya, armut, havuç, kereviz, muz, avokado, kestane, kivi, şeftali, patates ve domates bulunabilir. Bu duruma lateks-meyve sendromu denir. Lateks alerjik reaksiyonları, genellikle maruziyete bağlı bir deri reaksiyonuyla başlayıp bazen anafilaksiye kadar ilerleyerek ölümcül olabilir.
4-Sos Alerjileri
Ticari olarak hazırlanmış domates sosuna tepki, her zaman bir domates alerjisine işaret etmez. İçerik etiketini kontrol edilmesi gerekir; bazı domates sosları (özellikle aromalı makarna sosları) en yaygın gıda alerjen kaynaklarından ikisi olan süt veya soyadan elde edilen ürünler içerebilir.
Domates Salçası Alerjisinde Tedavi
Gıda alerjiniz olduğundan şüpheleniyorsanız, hangileri olduğunu belirlemek ve tedavi konusunda tavsiye almak için bir alerji doktoruna gitmeniz gerekir. Domatese ve domates salçasında alerjiniz varsa, onları yemekten kaçınmanız gerekir. Tükettiğiniz her şeyin içeriğinden emin olmak için içerik etiketlerini okuyun. Hafif reaksiyonlar için doktorunuzun önerdiği antihistaminikler veya merhemler kullanılabilir. Şiddetli reaksiyonlarda, anafilaksi tedavisi için yanınızda epinefrin enjektörü taşımanız önerilir.
