Böbrek üstü bezi yani adrenal bezler her iki böbreğin üst kısmında bulunur. Çocuğunuzun sağlığı ve büyümesi için önemli olan hormonları salgılarlar. Adrenal bez hormonları kan şekerini düzenler, vücuttaki tuz, potasyum ve su dengesini düzenler; vücudun strese tepkisini kontrol ederler ve çocukluk ve ergenlik döneminde cinsel olgunlaşmayı kontrol ederler. Sağlıkla ilgili sorunlar iki ana kategoriden birine girer. Bazıları, bir veya daha fazla hormonun çok fazla üretilmesiyle ilgilidir. Diğerleri, çok az hormon salındığında görülür.
Adrenal Bozuklukların Farklı Türleri Nelerdir?
Addison hastalığı: Addison hastalığı, böbreküstü bezlerinin (böbreklerin üzerinde bulunur) uygun hormon seviyeleri üretmediği bir durumdur. Bu durumda, adrenal bezler genellikle çok az kortizol (hormonları dengelemeye yardımcı olan “stres hormonu”) ve bazen çok az aldosteron (tuz ve suyu düzenleyen hormon) üretir.
Adrenal karsinomlar: Adrenal karsinomlar (adrenal bez kanseri), özellikle beş yaşından sonra çocuklarda nadirdir. Bu nadir durum, böbrek üstü bezi dış tabakasında kanser oluşumuna işaret eder.
Konjenital adrenal hiperplazi (KAH): Bu terim, adrenal bezlerinizin iyi kortizol üretemediği genetik durumu ifade eder. Sonuç olarak ACTH yükselir. Kusura bağlı olarak daha yüksek erkeklik hormonu seviyeleri yapılabilir. Nadir bir doğum kusuru, konjenital adrenal hiperplazi veya KAH’ın birçok farklı türü vardır. Genellikle kız çocuklarında daha çok erkek gibi görünmelerine neden olan semptomlara veya çocukların normalden daha erken ergenliğe girmesine neden olabilir.
Cushing sendromu: Cushing sendromu, adrenal bezlerin stresle bağlantılı hormon olan çok fazla kortizol ürettiğinde ortaya çıkar. Bazı ilaçların alınmasından kaynaklanabilir. Daha az yaygın nedenler, kanserli veya iyi huylu olabilen tümörleri içerir.
Hiperaldosteronizm: Hiperaldosteronizm, vücudun çok fazla aldosteron üretmesidir. Aldosteron, kan basıncını ve kandaki sıvıları kontrol eden sodyum ve potasyum seviyelerini dengede tutmada önemlidir.
Feokromositoma: Feokromositoma, çok fazla adrenalinin atılmasına neden olan adrenal bez dokusunun nadir görülen bir tümörüdür. Çoğu zaman bu tümörler kanserli değildir.
Adrenal Bozuklukların Belirtileri Nelerdir?
Adrenal disfonksiyon belirtileri çocuğun yaşına bağlı olarak değişebilir.
Yeni doğanlar ve bebekler:
Kuru cilt ve dudaklar,
Besleme sorunları,
Kusma,
Zayıflık.
Daha büyük çocuklar aşağıdakilerden şikayet edebilir:
Baş dönmesi,
Tükenmişlik,
Mide veya kas ağrısı,
Açıkça düşünmede sorun,
Zayıflık.
Ayrıca iştah azalması veya kilo kaybı ile birlikte tuzlu yemek yeme isteği olabilir ve güneşe maruz kalan bölgelerde cilt renginin değiştiğini fark edebilirler. Ayrıca ergenlikten sonra kasık kıllarında azalma veya yokluk olabilir.
Pediatrik Adrenal Bozukluklar Nasıl Teşhis Edilir?
Çocuğunuzun doktorunun çocuğunuzu teşhis etmek için tam olarak ne yaptığı, hangi bozukluktan şüphelendiğine bağlıdır. Genel olarak, anormal hormon seviyelerini aramak için kan veya diğer sıvı örnekleri alınacaktır. Sonuçlara bağlı olarak, bir sonraki adım, bezlerde herhangi bir büyüme olup olmadığını görmek için BT taramaları veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) çalışmaları olabilir. Çocuğunuzun bir çocuk endokrinoloji uzmanı tarafından izlenmesi gerekir.
Pediatrik Adrenal Bozukluklar Nasıl Tedavi Edilir?
Teşhiste olduğu gibi, tedavi de sorunun nedenine bağlı olacaktır. Hormon seviyeleri düşük olan birçok çocuk için, gerekli olan tek şey ikame ilaç olabilir. Yüksek seviyelerde, çocuğunuzun doktoru hormon üretimini engellemek için ilaçlar reçete edebilir. Bezlerin birinde veya her ikisinde de büyümeleri gidermek için cerrahi de önerilebilir.