Besin alerjisi belirtileri görüldüğü zaman kesin teşhisin konulması çok önemlidir. Erken teşhis konularak çocuğun rahatlaması sağlanmalıdır. Gereksiz yere de boşu boşuna diyet yapılmamalıdır. Bu makalemizle çocuklarda besin alerjisi teşhisi nasıl yapılır, anlatmaya çalıştık.

Besin alerjisi teşhisinde öncelikle belirtiler dinlenmelidir

Çocuklarda besin alerjisi teşhisi için öncelikle besin alerjisi belirtilerinin olması gerekiyor. Ardından bu besin alerjisi belirtilerinde ayrıntılı bir değerlendirme yapılmalıdır. Çünkü besin alerjisi reaksiyonları başka hastalıkların reaksiyonlarıyla karıştırılabilir. Besin alerjisi kendini genelde 2 yaşından önce göstermektedir. 2 yaşından sonra besin alerjisi gelişme olasılığı daha düşüktür.

Ayrıca doktorunuza çocuğunuz hangi besinleri yedikten sonra belirtilerin görüldüğünü, belirtilerin sıklığını ve şiddetini, ailede bulunan alerjik hastalıkların anlatılmasında fayda var.

Besin alerjisi teşhisi için yapılması gereken testler

Besin alerjisinin belirtileri olan çocuklar için, ciltten gıda alerji testi, kandan gıda alerji testi, alerjen besinlerin alımına ara verilmesi ve besin yükleme testleri gibi testlerle birlikte çocuk alerji uzmanları tarafından tanı konulmaktadır.

Besin alerjisi testinin ciltten yapılması çok değerlidir. Çünkü kandan yapılan testlerde cihazın kalitesine göre sonuçlar değişebilmektedir. Kandan yapılan testler hemen sonuç vermez. Ciltten yapılan testler ise 15-20 dakika içinde sonuç verir. Daha doğru sonuç verir. Bu nedenle besin alerjisi teşhisinde genellikle tercih edilen ciltten alerji testidir.

Besin alerjisi için alerji testi kaç yaşında yapılmalıdır?

Çocuklarda besin alerjisi teşhisi için ciltten alerji testi her yaşta yapılabilmektedir. Hastalarımızdan genellikle alerji testinin 3 yaşından önce yapılamayacağına dair duyumlar almaktayız. Ancak bu yanlış bir bilgidir. Besin alerjisi genellikle çocuklarda 3 yaşından sonra geçebileceği için erken teşhisle hastalığın önüne geçilmesi kolay olur. 2 aylık çocukta bile besin alerjisinin nedeni olan gıda tespit edilebilmektedir. Çünkü anne sütünden geçen besinler çocukta alerji yapabilir.

Sadece alerji testi ile teşhis konulmaz

Alerji testi tek başına besin alerjisi teşhisi koydurmaz. Çünkü ciltten yapılan alerji testi bize sadece alerji yapma ihtimali olan gıdaları belirlememize yardımcı olur. Geçek teşhis yükleme testiyle konulur. Bu da çocuk alerji uzmanlarınca yapılması gerekir. Aksi takdirde ciddi alerjisi olan bir çocukta deneyimsiz kişilerce yapılan yükleme testiyle çok kötü sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Yükleme testiyle alerjik şoka neden olabilirsiniz.

Deri Alerji Testi

Deri prick testi alerjik olunan gıdanın saptanmasını sağlar. Bu testte alerji olduğu düşünülen gıdaların konsantre edilmiş özü damlalar çocuğunuzun koluna ya da sırtına uygulanır. Bu damlaların uygulandığı kısımlara damlanın derinin altına geçmesini sağlayacak şekilde sivri bir cisim batırılır. Eğer bu test edilen gıdaya karşı çocuğunuzun alerjisi varsa, o bölge kızarır ve şişer.

Deri testi alerjiyi tespit etmede en faydalı yöntemdir. Çünkü bu testte çocuğunuzun alerjene karşı gösterdiği tepki direkt olarak ölçülür, vücudun gösterdiği reaksiyon görülür.

Kandan Alerji Testi

Kandan yapılan alerji testinde de kan dolaşımındaki immünoglobilin E (IgE) olarak bilinen antikorların miktarı kontrol edilir. Bu sayede de çocuğunuzun bağışıklık sisteminin belirli gıdalara olan reaksiyonu ölçülür. Bu test için çocuğunuzdan kan örneği alınır ve antikorları ölçmek için laboratuvarda incelenir.

Ancak kan tahlillerinde, testin kalitesi kanın miktarı, ölçüm yapılan cihazın kalitesine bağlı olarak değişebileceğinden her zaman doğru sonuç vermemektedir.

Çocuğunuzun Yediği Besinlerin Listesini Tutun

Kandan yapılan veya ciltten yapılan alerji testi sonucuna göre diyet yapmak sakıncalıdır. Bu testlerin yorumlanması çocuk alerji uzmanlarınca yapılmalıdır. Aksi takdirde besin alerjisi olmayan bir çocukta sırf kanda veya ciltte hafif alerji çıktı diye besin alerjisi teşhisi koyup uzun süre diyet yapıp çocuğun gelişmesini engelleyebilirsiniz. Besin eliminasyonu kararı alınan besinlerin en az 2 hafta süreyle diyetten uzaklaştırılması gerekir.

Kanda ve ciltte alerji çıkmayan çocuklarda da tip 2 alerji dediğimiz alerji testlerinde çıkmayan besin alerjisi olabilir. Bu durumun teşhisi de diyet ve yükleme testleriyle yapılır.

Çocuğun ve anne sütü alıyorsa annenin aldığı besinler her gün besin günlüğüne yazılmalı ve alerji belirtileri görülen saatler not edilmelidir.

Sonuç olarak;

  • Besin alerjisi teşhisinde alerji testi her yaşta yapılabilir.
  • Tek başına alerji testi ile besin alerjisi teşhisi konulmaz.
  • Deriden yapılan alerji testi vücudun reaksiyonunu ölçtüğünden daha doğru sonuç vermektedir.
  • Besin alerjisi teşhisinin çocuk alerji uzmanlarınca konulması çok önemlidir.

Prof. Dr. Ahmet Akçay