Egzama atopik dermatit birçok insanın karşılaştığı cilt rahatsızlıklarından biri olan, alerji veya cildin bariyerini bozan nedenler sonucunda meydana gelen bir deri hastalığıdır. Özellikle bebeklerde egzamada besin alerjilerinin önemi azalmaktadır. Egzama belirtileri olanlarda teşhisin konulması ve tedavilerin düzenlenmesi çok önemlidir.

İçindekiler

Egzama (Atopik Dermatit) Nedir?

Egzama atopik dermatit bebek ve yetişkinlerde sık görülen alerjik cilt hastalığıdır. Özellikle cilt bariyerinde bozukluk sonucu bebeklerde yanaklarda ve eklem yerlerinde kaşıntılı kızarıklıklarla kendini göstermektedir. Yaş büyüdükçe eklem yerlerinde ve ellerde kaşıntılı kızarıklık şeklinde kendini göstermektedir. Cilt kuruluğu vardır. Cildin su içeriği ve yağ içeriği azalmıştır. Bu nedenle cilt kurumaya eğilimlidir.

Egzama (Atopik Dermatit) Belirtileri Nelerdir?

Yaşa göre değişebilmektedir. Bebeklerde yanaklarda, boyunda kulak arkasında, kolların ve bacakların dış yüzünde kaşıntılı kızarıklık olur. Bu kaşıntılı kızarıklıklar yaş büyüdükçe eklem yerlerinde daha belirgin hale gelmektedir. Cilt kurudur. Eklem yerlerinde egzamanın daha belirgin olması eklem yerlerinin cildindeki su ve yağ miktarının daha hassas olmasıyla ilişkilidir. Kaşıntı nedeniyle uykusuzluk mevcuttur. Bazen kaşıntılı kızarıklıklar enfeksiyona eğilimlidir. Kolay enfeksiyon gelişmektedir.

Egzama (Atopik Dermatit) Neden Olur?

Temel nedeni genetiğe dayanmaktadır. Genetik zeminde cilt bariyerini bozan çeşitli nedenler ve besin alerjisi nedenleri ile gelişebilmektedir. Bebeklerde özellikle 12 ay altında besin alerjisinin etkisi %40 civarındadır. Yaş büyüdükçe bu oran azalmakta ve 5 yaş üstünde bu oran %1’den daha azdır. Büyük çocuklarda cilt bariyerini bozan çeşitli nedenlerle bu hastalık gelişmektedir.

Cilt bariyeri çeşitli nedenlerle bozulmaktadır. Cilt bazen genetik nedenlerle aşırı kurudur. Bazı kişilerde bir mutasyon sonucu cilt aşırı kurudur. Bazen şampuanların etkisi ile cilt kurumaktadır. Cilt kuruması sonucu cildin pH değeri yükselmektedir. Cilt Ph değeri yükselince enfeksiyonlara eğilim artar. Stafilokok denilen mikroplar cilde yerleşir ve bunun sonucu da cilt bariyeri daha da bozulmaktadır. Cilt bariyerinin bozulması sonucu da egzama ortaya çıkmaktadır.

Egzama (Atopik Dermatit) Nasıl Teşhis Edilir?

Egzama teşhisi aslında klinik olarak çok kolaydır. Egzama konusunda özellikle deneyimli olan alerji uzmanları, muayene bulgularına göre teşhis koymaktadır. Teşhiste egzama döküntülerinin yerleşim bölgeleri, cildin kuru olması ve kaşıntının olması önemlidir. Klinik bulgulara göre deneyimli bir hekim genelde herhangi bir tahlile gerek duymadan teşhis koymaktadır.

Egzama (Atopik Dermatit) Nasıl Tedavi Edilir?

Öncelikle nedenin bulunması çok önemlidir. Özellikle küçük bebeklerde besin alerjisi ön planda neden olabildiği için ciltten veya kandan besin alerjisine yönelik alerji testi yapılmalıdır. Besin alerjisi bazen ciltten veya kandan çıkmayan gizli alerjiye bağlı olabilmektedir. Gizli alerji teşhisi besinin diyete alınıp sonrasında yüklenmesiyle konulmaktadır. Besin alerjisi varsa alerjik besinin diyete alınması ve cilt bariyerinin restorasyonu ile tedavi yapılmaktadır.

Cilt bariyeri restorasyonunda egzama lezyonlarını düzelten ve daha sonra cilt bariyerinin bozulmasını engelleyen koruyucu nemlendiriciler ile tedavi edilmelidir. Cilt bariyerinin kuruluğu önlenir ve nemlenmesi sağlanırsa cildin Ph değeri düşer. Bunun sonucu da cildin enfeksiyona eğilimi de azalır. Egzama lezyonlarının gelişimi de azalır.

Cilt bariyerinin kuvvetlenmesinde banyo çok önemlidir. Çünkü banyo ile ciltte stafilokok denilen mikropların yerleşmesi engellenmekte ve bu da cilt bariyerini kuvvetlendirmektedir. Banyo sonrası da cilt kuruluğunu engellemek için nemlendirici kullanmak gerekmektedir.

Banyo öncesi bir leğen suda pirinç, yulaf veya mısır nişastası konarak 5-10 dakika su içinde bebeğin bekletilmesi cildin yumuşamasına ve su tutma kabiliyetinin artmasına ve kalınmanın azalmasına yardımcı olmaktadır. Bu nedenlerle egzamanın alevlendiği dönemlerde bu yöntem uygulanmalıdır.

Egzama (Atopik Dermatit) İçin Hangi Doktora Gidilmeli

Özellikle alerji uzmanları eğitim almıştır. 18 yaşından küçük çocuklarda çocuk alerji uzmanları (yeni adı Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanları), 18 yaşından büyüklerde yetişkin alerji uzmanları (yeni adı İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanları) tarafından teşhis ve tedavinin düzenlenmesi daha doğru bir yaklaşımdır. Çünkü altta yatan nedenin bulunması ve tedavilerin düzenlenmesi, daha sonra gelişebilecek alerjik astım ve alerjik nezle gelişimini engellemeye yönelik önlemlerin alınması için özel eğitim alan uzmanlar bu uzmanlardır.

Sonuç olarak;
– Çocuk ve yetişkinlerde sık görülen alerjik cilt hastalığıdır.
– Genetik ve çevresel faktörlerle cilt bariyerini bozan nedenler sonucu gelişmektedir.
– Besin alerjisi egzama nedenlerindendir. Küçük bebeklerde daha sık nedenlerden biriyken daha büyük yaşlarda besin alerjisinin önemi azalmaktadır.
– Besin alerjisi teşhisi klinik bulgularla olmaktadır.
– Egzama tedavisinde egzamaya neden olan nedenlerden kaçınmak ve cilt bariyerinin restore edilmesiyle olmaktadır.
– Egzama teşhis tedavisinde 18 yaşına kadar çocuk alerji uzmanları 18 yaşından büyüklerde yetişkin alerji uzmanları tarafından yapılması daha doğru bir yaklaşımdır. Bu uzmanlar egzama ve alerji hastalıkları konusunda özel eğitim almış doktorlardır.