Alerjik hastalıklarda kanda alerjenlere özgü IgE dediğimiz antikorlar bazofillerin yüzeyinde yapışmış şekilde yer alırlar. Dokularda ise mast hücreleri yüzeyindemevcutturlar. Alerjik hastalıklarda alerjenlerin vücuda alınmasıyla; burunda burundaki, akciğerde akkciğerdeki, deride derideki mast hücrelerine ulaşmasıyla mast hücrelerinin yüzeyinde yapışmış IgElere bağlanarak mast hücrelerin içindeki mediatör denilen maddeleri salarak alerjik hastalıkların meydana gelmesine sebebiyet vermektedir. Bazofil kan hücrelerinin %1’ini içermektedir. Bazofiller mast hücrelerinin kandaki taşıyıcılarıdır. Mast hücreleri de alerjik hastalıklarda semptomların görünürlüğüne sebebiyet veren temel hücredir. Mast hücrelerinden salınan mediatörler alerjik hastalık belirtilerinin zeminini oluşturur. Bazofil aktivasyon testi, temelde bazofillerin aktivasyonunu saptayan testtir. Bazofillerin yüzeyinde IgE mevcutsa ya da alerjenlerle doğrudan bazofillerin uyarılabildiği bir alerjik hastalık durumunda kanda bazofil aktivasyon testi uygulanmaktadır. Bazofillerin salınımı ile bazofillerin yüzeyindeki medatörlerin artışı saptanarak ve bazofillerden salınan medatörlerin miktarı ölçülerek, artışı belirlenerek iki farklı yol ile Bazofillerin aktivasyonunu değerlendirilebilir.
Test Ölçütleri
Ham veriler ve biyoinformatik araçlar da dahil olmak üzere kaynaklar giderek artan bir şekilde kamusal olmaktadır ve bu durum metodolojinin paylaşılmasını ve standartlaştırılmasını daha kolaylaştırabilir. EAACI’nin uluslararası bir görev gücü, bazofil aktivasyon testinin kalite güvencesini ele almaya başlamak amacıyla testin klinik uygulamasında geniş deneyime sahip uzmanları bir araya getirmiştir. Maliyet etkinliği ve klinik karar verme üzerindeki etkinin değerlendirilmesi, bazofil aktivasyon testinin klinik kullanım adına düzenleyici onayında elzem bir önem taşır.
Test İçin Kullanılan Alerjenler
İlaç alerjisini test etmek için parenteral uygulama için kullanılan saf ilaç preparasyonu tercih edilir ve seyreltiler Bazofil aktivasyon testi gerçekleştirilmeden kısa bir süre önce hazırlanmalıdır.
En az beş farklı alerjen konsantrasyonundan oluşan bir doz cevabının, örneğin 10 kat artışlarla test edilmesi, bireyler arasındaki bazofil tepkilerinin değişkenliği göz önüne alındığında, tek bir alerjen konsantrasyonunun aksine tavsiye edilir. Bu değişkenlik kısmen antijenlerin karmaşıklığından, IgE’nin alerjen epitoplar için değişen afinitesinden ve intrinsik bazofil duyarlılığından kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak, doz-yanıt profili, tipik bir çan-şekilli doz-yanıt eğrisinden belirgin şekilde değişebilir.
NASIL UYGULANIR?
Tam kan bu test için ideal olarak bazofillerin canlılığını ve işlevselliğini en üst düzeye çıkarmak için kan alımından sonraki 4 saat içinde yapılmalıdır, çünkü bazofil reaktivitesi zaman içinde önemli ölçüde azalır. Kan toplama ve testin yapılması arasında daha uzun bir süre gerekiyorsa kan 24 saat içinde işlenebilir.
Bir çalışmada, heparin içinde saklanan kan üzerinde 4 ° C’de 4 saatte ve kan alımını takip eden 24 saatte yapılan kan üzerinde yapılan bazofil aktivasyonun önemli farklılıklar göstermediğini ve bu süre zarfında taşınmanın sonuçları önemli ölçüde etkilemediğini göstermiştir.
Bu test için tam kan toplanması genellikle heparinde yapılır. Etilendiamintetra-asetik asit (EDTA) veya asit sitrat dekstroz (ACD) gibi diğer antikoagülanlar bazofil degranülasyonunu önleyebilir. Ancak, orijinal kan örneğindeki fizyolojik konsantrasyondan muhtemelen farklı konsantrasyonlardadır. Örneğin EDTA, daha sonraki inkübasyon aşamalarında hücre dışı kalsiyum ilave edilerek tersine çevrilebilen kalsiyum şelat yapabilir.
Bazofil Aktivasyon Testi Kimlere Yapılması Faydalı Olur?
- Alerji Aşısı alan hastaların izleminde
- İlaç Alerjilerinde
- Arı Alerjilerinde
- Solunum Alerjilerinin Tanısında
- Besin Alerjilerinde
- Alerji hastalığın mekanizmasını anlamak için
- Kronik Ürtiker Teşhisinde,
- Çocukluk çağı aşılarında bağlı reaksiyonların nedeni ortaya çıkarılamamışsa aşı içindeki adjuvanlara bağlı alerji gelişip gelişmediğini anlamak için bu test yapılabilir.
Bazofil aktivasyon testi özellikle ilaç alerjilerinde ve arı alerjilerinde rolü çok fazladır. Çünkü ilaç alerjileri ve arı alerjileri testlerinin yapılması ağrılı ve riskli olan testlerdir. Bu testlerin yapılmasının zor olması ve riskli olması nedeniyle sıklıkla bazofil aktivasyon testi tercih edilmektedir. Bazofil aktivasyon testi zor ve meşgalesi fazla olan bir test olması nedeniyle nadir merkezlerde yapılmaktadır.
Kısaca;
Bazofik aktivasyon testi bazı alerjik hastalıklarda kullanılan bir testtir.
- Bazofil aktivasyon testi özellikle ilaç alerjilerinde ve arı alerjilerinde rolü çok fazladır.
- Bazofil aktivasyon testi zor ve meşgalesi fazla olan bir test olması nedeniyle nadir merkezlerde yapılmaktadır.