Alerjik astım, çocuklarda sık görülen bir hastalıktır. Astım belirtileri aileler tarafından, özellikle kış aylarında çocuğu sık sık öksürenler, astım belirtilerini merak etmektedir. Çocuklarda astım belirtileri; sık öksürük, nefes darlığı ve nefes sıkışmasıdır.  Bunun dışında birçok belirti de astım belirtileri olabilir. Çocuklarda görülen astım belirtileri nelerdir sorusuna bu yazımızda cevap vermeye çalışacağız. 

Alerjik astımın en sık görülen belirtileri; sık öksürük, nefes sıkışması ve göğüs ağrısıdır. Bu üç belirti, sıklıkla görülen belirti olması yanında birçok belirti de astımın belirtileri olabilmektedir.

Astımın belirtileri neler olabilir?

  • Sık sık öksürük,
  • Nefes sıkışması,
  • Göğüs ağrısı,
  • Akciğerde hırıltı sesinin duyulması,
  • Her gribin akciğere inmesi ve grip sonrası hırıltı öksürük belirtilerinin olması,
  • Oyun oynadıktan sonra öksürük, akciğerde hırıltı olması,
  • Spor, egzersiz sonrası nefes sıkışması, akciğerde hırıltı, öksürük olması,
  • Gribe bağlı öksürüğün 2 haftadan uzun sürmesi,
  • İki kez veya daha fazla zatürre hastalığına yakalanma belirtileri, alerjik astımın belirtileri olabilir.

Astım belirtisi sadece öksürük olabilir

Aileler, alerjik astım hastalığının çocuklarında olmasını genelde kabul etmezler. Çocuğumun nefesi sıkışmıyor sadece öksürüyor, bu nedenle de astım değil derler. Ama bilinmelidir ki, sadece sık sık öksürük şikayeti olan bir çocukta alerjik astım olabilir.

Alerjik astım öksürüğünün karakteristik özellikleri vardır

Alerjik astıma bağlı öksürüğün bazı özellikleri vardır. Alerjik astıma bağlı öksürük, genellikle uyuduktan 1-2 saat sonra başlar veya sabaha doğru öksürük olur veya gece uykudan kaldıran öksürük şeklinde olabilir. Bu nedenle çocuğunuzdaki öksürük;

  • Gece uykudan kaldırıyorsa,
  • Uykudan hemen sonra değil de uyuduktan 1-2 saat sonra oluyorsa,
  • Sabaha doğru veya sabah uykudan kalkınca öksürük oluyorsa,
  • Oyun oynadıktan sonra veya spor yaptıktan sonra veya merdiven çıktıktan sonra öksürük oluyorsa, bu öksürük alerjik astıma bağlı olabilir.

Astım belirtileri tekrarlayıcı özelliğe sahiptir

Alerjik astım belirtileri, genellikle tekrar eder. Sadece 1-2 hafta öksüren bir çocukta, alerjik astım düşünülmez. Ancak, sık sık öksürük oluyorsa ve tekrarlıyorsa, alerjik astıma bağlı olabileceği düşünülmelidir.

Astım mevsimsel özellik gösterebilir

Alerjik astım belirtileri, bahar aylarında oluyorsa veya evde temizlik sonrası oluyorsa, alerjik astımdan şüphelenmek gerekiyor. Çünkü alerjik astımın en önemli nedenleri, ev tozu içindeki mite’lar veya polenlere bağlıdır. Bu nedenle, polenlere bağlı alerjik astım bahar aylarında kendini göstermektedir.

Alerjik astımlı çocukların belirtileri özellikle okulların açılması ve kış ayının gelmesiyle başlar

Okulların açılmasıyla, gribal enfeksiyonlar sıklıkla görülür. Gribal enfeksiyonlar, alerjik astım belirtilerini tetikleyen en sık nedendir. Özellikle, ana okullarında gribal enfeksiyonlar çok sık görülür ve gribal enfeksiyon sonrası sık sık öksürük belirtileri ortaya çıkar.

Alerjik astımlı çocuklar kokulardan çok etkilenir

Alerjik astımlı çocukların akciğerleri, bronşlarında enflamasyon nedeniyle hasar oluşması ve sonrasında bronşlarının aşırı hassaslaşmasıyla, kokulara karşı  duyarlı hale gelmiştir. Bu hassaslaşma sonrası, kokulara çok duyarlı olurlar ve sigara dumanı, parfüm kokuları, temizlik malzemeleri ve deterjanların kokularına karşı hassasiyet gösterirler.

Alerjik astımlı çocuklarda egzama ve alerjik nezle de birlikte görülebilir

Alerjik astımlı çocuklarda, diğer alerjik hastalıklar da birlikte görülmeye eğilimlidir. Özellikle alerjik nezle ve egzama, alerjik astımlı çocuklarda sıkılıkla birlikte görülmektedir.

Alerjik astımlı çocukların anne, babalarında veya yakınlarında alerji olması yüksek ihtimaldir

Alerjik astım, genetik bir hastalıktır. Özellikle anne, baba, kardeş veya yakın akrabalarında alerjik astım, alerjik nezle, egzama gibi alerjik bir hastalık varsa ve alerjik astım belirtileri görülüyorsa, bu çocukların özellikle alerjik astım yönünden incelenmesi gerekir.

Sonuç olarak;

  • Alerjik astımın başlıca belirtileri; sık öksürük, nefes sıkışması ve göğüs ağrısıdır.
  • Alerjik astımın tek belirtisi, sık öksürük olabilir.
  • Alerjik astımın öksürüğü, genellikle gece uykudan kaldırır, gece uyuduktan 1-2 saat sonra veya sabaha doğru görülür.
  • Alerjik astım belirtileri, tekrarlayıcı olur.
  • Alerjik astım belirtileri, mevsimsel özellik gösterebilir.
  • Alerjik astımlı çocuklar, kokulardan kolay etkilenir.
  • Alerjik astımlı çocuklarda, egzama ve alerjik nezle de birlikte görülebilir
  • Alerjik astımlı çocukların anne, baba veya yakınlarında alerji olması yüksek ihtimaldir.

Prof. Dr. Ahmet Akçay