Aşılar, bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendiren ve onları ciddi enfeksiyon hastalıklarından koruyan en etkili sağlık önlemlerinden biridir. Doğumdan itibaren başlayan aşı takvimi, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen ulusal aşı programına göre uygulanır. Aşılar, bebeklerin sağlıklı bir yaşam sürmesi için hayati öneme sahiptir.
Bu yazıda, Türkiye’deki bebek aşı takvimi ve hangi aşının ne zaman yapılması gerektiği hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Aşıların Önemi Nedir?
Aşılar, vücudu hastalıklara karşı korumak için bağışıklık sistemini güçlendirir. Aşıların sağladığı başlıca faydalar şunlardır:
- Hastalıkları Önler: Difteri, tetanoz, kızamık ve hepatit B gibi ciddi hastalıkları önler.
- Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Aşılar, vücudu hastalıklara karşı hazırlayarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Toplum Bağışıklığını Artırır: Aşılama, sadece bireyi değil, aynı zamanda toplumu da koruyarak bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önler.
- Ciddi Komplikasyonları Azaltır: Aşılar, hastalıklardan kaynaklanan kalıcı hasar ve ölüm riskini büyük ölçüde azaltır.
Türkiye’de Bebek Aşı Takvimi
Türkiye’deki aşı takvimi, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmiş olup, bebeklerin ilk iki yılındaki bağışıklık sistemi gelişimini desteklemeye yönelik olarak planlanmıştır. İşte Türkiye’deki bebek aşı takvimi ve detayları:
Doğumda Yapılan Aşılar
- Hepatit B Aşısı (1. Doz)
- Neden Yapılır? Hepatit B virüsüne karşı bağışıklık sağlar ve karaciğer enfeksiyonlarını önler.
- Ne Zaman? Doğumdan hemen sonra, hastanede yapılır.
1. Ayda Yapılan Aşılar
- Hepatit B Aşısı (2. Doz)
- Neden Yapılır? İlk dozun etkisini güçlendirmek için yapılır.
- Ne Zaman? Bebek 1 aylık olduğunda.
2. Ayda Yapılan Aşılar
Beşli Karma Aşı (DTaP-IPV-Hib)
- Neden Yapılır? Difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci ve Haemophilus influenzae tip B enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar.
- Ne Zaman? Bebek 2 aylık olduğunda.
Pnömokok Aşısı (KPA, 1. Doz)
- Neden Yapılır? Zatürre, menenjit ve orta kulak enfeksiyonlarına neden olan bakterilere karşı bağışıklık kazandırır.
- Ne Zaman? Bebek 2 aylık olduğunda.
Rotavirüs Aşısı (1. Doz)
- Neden Yapılır? Rotavirüs kaynaklı ishal ve kusmaya karşı koruma sağlar.
- Not: Bu aşı isteğe bağlıdır ve aileler tarafından temin edilir.
4. Ayda Yapılan Aşılar
Beşli Karma Aşı (2. Doz)
- Neden Yapılır? İlk dozun etkisini pekiştirir.
- Ne Zaman? Bebek 4 aylık olduğunda.
Pnömokok Aşısı (2. Doz)
- Neden Yapılır? Zatürre ve menenjite karşı korumayı güçlendirir.
- Ne Zaman? Bebek 4 aylık olduğunda.
Rotavirüs Aşısı (2. Doz)
- Neden Yapılır? Rotavirüs enfeksiyonlarına karşı bağışıklığı artırır.
- Ne Zaman? Bebek 4 aylık olduğunda.
6. Ayda Yapılan Aşılar
Hepatit B Aşısı (3. Doz)
- Neden Yapılır? Hepatit B’ye karşı tam bağışıklık sağlar.
- Ne Zaman? Bebek 6 aylık olduğunda.
Beşli Karma Aşı (3. Doz)
- Neden Yapılır? Difteri, tetanoz ve boğmaca gibi hastalıklara karşı uzun süreli koruma sağlar.
- Ne Zaman? Bebek 6 aylık olduğunda.
Pnömokok Aşısı (3. Doz)
- Neden Yapılır? Bakterilere karşı bağışıklığı pekiştirir.
- Ne Zaman? Bebek 6 aylık olduğunda.
Grip Aşısı (İsteğe Bağlı)
- Neden Yapılır? Mevsimsel grip enfeksiyonlarını önler.
- Ne Zaman? 6 ay ve sonrası.
12. Ayda Yapılan Aşılar
Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK) Aşısı
- Neden Yapılır? Kızamık, kızamıkçık ve kabakulak hastalıklarına karşı koruma sağlar.
- Ne Zaman? Bebek 12 aylık olduğunda.
Su Çiçeği Aşısı
- Neden Yapılır? Su çiçeği enfeksiyonuna karşı bağışıklık kazandırır.
- Ne Zaman? Bebek 12 aylık olduğunda.
Hepatit A Aşısı (1. Doz)
- Neden Yapılır? Hepatit A virüsüne karşı bağışıklık sağlar.
- Ne Zaman? Bebek 12 aylık olduğunda.
18. Ayda Yapılan Aşılar
Beşli Karma Aşı (Pekiştirme Dozu)
- Neden Yapılır? Difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci ve Hib enfeksiyonlarına karşı korumayı artırır.
- Ne Zaman? Bebek 18 aylık olduğunda.
Hepatit A Aşısı (2. Doz)
- Neden Yapılır? İlk dozun etkisini pekiştirir.
- Ne Zaman? Bebek 18 aylık olduğunda.
Aşı Takvimi ile İlgili Sık Sorulan Sorular
1. Aşılar Neden Önemlidir?
Aşılar, bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirir ve onları ölümcül olabilecek hastalıklardan korur. Ayrıca toplum bağışıklığını artırarak bulaşıcı hastalıkların yayılmasını engeller.
2. Aşılar Yan Etkilere Neden Olur mu?
Aşılar genellikle güvenlidir. Hafif ateş, kızarıklık veya hassasiyet gibi yan etkiler görülebilir, ancak bunlar genellikle kısa sürelidir.
3. Bebekler Hasta Olduğunda Aşı Yapılabilir mi?
Hafif bir soğuk algınlığı veya grip sırasında aşı yapılabilir. Ancak yüksek ateş gibi ciddi durumlarda doktorunuza danışmalısınız.
4. Aşılar Ücretli midir?
Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın sunduğu ulusal aşı programındaki aşılar ücretsizdir. Ancak rotavirüs veya grip aşısı gibi isteğe bağlı aşılar ücretlidir.
Sonuç
Bebeklerde aşı takvimi, onların sağlıklı bir yaşam sürmeleri için hayati öneme sahiptir. Aşılar, bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendiren en etkili yöntemlerden biridir. Ebeveynler, bebeklerinin aşı takvimine uygun şekilde aşılarını yaptırarak onları ciddi hastalıklardan koruyabilirler. Düzenli sağlık kontrolleri ve doktor önerileri doğrultusunda hareket etmek, bebeğinizin sağlığını korumanın en iyi yoludur.