Astımı olanlar genelde yaz aylarını rahat geçirirler. Gerek alerjenlerin azalması gerekse gribal enfeksiyonların az olması nedeniyle daha rahattırlar. Bazen de astımı olanlar için yaz ayları biraz zor geçebilir. Isı ve nem astım belirtilerini olumsuz yönde etkileyebilir. İstanbul Alerji Kurucusu, Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, sıcak havanın astım üzerindeki etkisini anlattı ve bazı tavsiyelerde bulundu.
Yaz Ayları Astımı Nasıl Etkiler?
Isı ve nem, solunum yollarınızı etkileyebilir ve hırıltı, nefes darlığı ve diğer belirtileri tetikleyerek astım krizi olasılığını artırabilir. Bu, sahip olduğunuz astımın türünden bağımsızdır, ancak alerjik astımınız varsa, polen ve küf gibi alerjenler sıcak ve nemli havalarda özellikle bol olduğundan astımınızı yönetmek zor olabilir. Aynı şey, egzersize bağlı astımınız varsa ve yaz aylarında açık havada daha aktif olma eğilimindeyseniz de geçerlidir. Ayrıca yaz aylarında evcil hayvan alerjisine bağlı astımı olanlarda evcil hayvanlarla temasla da astım krizi tetiklenebilir.
Yazın Astım Belirtilerinin Nedenleri
Astım belirtileri genellikle sonbahar ve kış aylarında görülmekle birlikte, yaz aylarında bazı riskler vardır. Birtakım faktörler astım belirtilerinizi olumsuz yönde etkileyebilir.
Isı
Astım hastası olmanız, akciğerlerinizin aşırı ısıya karşı özellikle hassas olduğu anlamına gelir ve bu nedenle sıcak havada nefes almak solunum yollarınızı ağırlaştırabilir ve semptomları tetikleyebilir. Bunun yanı sıra susuz kalırsanız, doğal olarak normalden daha hızlı nefes alırsınız ve bu da belirtilerin ortaya çıkmasında rol oynayabilir.
Nem
Nemli hava ağır havadır ve bu nedenle özellikle sıcak olduğunda nefes almak daha zordur. Ek olarak, nemli hava polen, küf ve iç mekanlarda toz akarları gibi akciğer tahriş edici maddeleri hapseder. Küfe alerjisi olanların yaz aylarında da nefes sıkışması belirtileri ortaya çıkabilir.
Ozon
Ozon, atmosferik kimyasalların ve güneş ışığının bir ürünüdür. Biraz tartışmalı olsa da, bazı araştırmacılar, ozon seviyelerinin zirvesinden sonraki günlerde akciğer fonksiyonunun kötüleştiğini ve astımı olan insanları ve hatta astımı olmayan insanları etkilediğini gösteren çalışmalara dayanarak, bu kirleticinin astımı alevlendirebileceğine inanıyor.
Yaz Alerjenleri
Alerjik astımınız varsa ve özellikle haziran, temmuz ve ağustos aylarında yaygın olan belirli alerjenler tarafından tetikleniyorsanız, bu aylarda astım atakları geçirme olasılığınız daha yüksektir.
- Mart-Haziran: Ağaç polen sayıları yüksektir.
- Mayıs-Haziran başı: Çim poleni sayıları yüksektir.
- Haziran: Dış mekan küf sporları zirve yapar.
- Ağustostan ilk dona kadar: Ot poleni yüksek seviyelerdedir.
Ayrıca evcil hayvan alerjisi olan kişilerin, kedi ve köpekle bu mevsimde fazla temas etmesi halinde de astım krizine neden olabilir.
Duman
Küçük bir kamp ateşinden şiddetli bir orman yangınına kadar, yaz aylarında dumana maruz kalma olasılığınız daha yüksektir. Duman, solunum yollarınıza girebilen ve astım üzerinde büyük etkisi olan ince partikül madde taşır.
Yaz Astımını Yönetmek
Yaz aylarında kötüleşen astım geçmişiniz varsa, genel yönetim önlemlerinize ek ilaçlar veya yaşam tarzı önlemleri dahil etmeyi içerebilecek mevsimsel bir eylem planı tasarlamak için astım doktorunuzla birlikte çalışmanız yararlı olacaktır. Astım eylem planınızı izlediğinizden, tetikleyicilerden kaçınmaya çalıştığınızdan ve doktorunuzun reçete ettiği astım ilaç rejimine bağlı kaldığınızdan emin olun. Bu adımlar, astım semptomlarını önlemek için günlük bir astım kontrol ilacı almayı ve akut semptomları tedavi etmek için ilaçları kullanmayı içerebilir.
Yaz Astımını Önlemenin Yolları
Özellikle sıcak havalarda dışarıda olmanız gerekiyorsa, alerjenlerden kaçınmanız zor olacaktır. Tedavi planını takip etmenin yanı sıra şu önlemleri alabilirsiniz:
Polen sayılarını kontrol edin
Bu bilgiye yerel hava durumu tahminlerinden, internet aracılığıyla pek çok yerden ve televizyondan ulaşabilirsiniz.
Kötü günlerde içeride kalın
Aşırı ısı ve nem, yüksek polen veya orman yangını dumanı günleri, fırtına uyarıları, ozon uyarısı günleri (ve sonrasında birkaç gün), açık hava etkinliklerini mümkün olduğunca sınırlayın.
Açık hava aktivitelerinden sonra duş alın
Duş almanız, üzerinizde olabilecek alerjenlerden kurtulmak için iyi bir seçenektir.
Evinizde toz birikmesine izin vermeyin
Polen tozla karışabilir ve uzun süre ortalıkta kalabilir. Bu alerjenleri/tahriş edici maddeleri solumaktan kaçınmak için pencereleri kapalı tutun, evinizi sık sık süpürün.
Nem alma cihazı ve klima kullanın
Havadaki nemi azaltmak ve sıcaklığı serin tutmak genel olarak nefes almayı kolaylaştırabilir ve küf oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.
İmmünoterapiyi düşünün (alerji iğneleri)
Alerji aşı tedavisi, alerjiye neden olan maddeye karşı vücudun duyarsızlaşmasını sağlayan, uzun süreli ve başarı oranı oldukça yüksek olan bir tedavi şeklidir.