Bahar mevsimi ile birlikte başlayan polen alerjisi kişilerin hem sağlık hem de sosyal yaşantısını etkileyip hayat kalitesini bozan ciddi bir sağlık sorunudur. Polen alerjisi sadece burun akıntısı, kaşıntısı, tıkanıklık ve hapşırma şeklinde kalmaz ne yazık ki ileri yıllarda diğer sağlık sorunlarını beraberinde getirir. Polen alerjisi olan yetişkinlerde teşhis konulması için alerji testleri yapılması gerekir. Teşhis konulduktan sonra diğer bir önemli soru nasıl tedavi edileceğidir. Bu makalede polen alerjisi tedavisi hakkında bilgiler vermeye çalışacağız.
Tedavi İçin Neler Yapılmalı?
Alerjik hastalıkların hepsinde olduğu gibi polen alerjisinde de tedavi korunma tedavisi, ilaç tedavisi, alerji aşısı, tamamlayıcı tedavi ve eğitim olmak üzere birçok faktör vardır.
Korunma Tedavisi Nedir?
Alerjik hastalıklar, duyarlı olduğumuz alerjenlerle temas sonrasında ortaya çıktığı için polen alerjisinde korunma tedavisi şikayetlerin ortaya çıkmasına yol açan nedene yönelik yapılmaktadır. Hangi alerjene karşı duyarlılığımız oluştuysa o alerjene karşı korunma yapılır.
Polen alerjisinden sorumlu alerjenler alerji testleri ile tespit edildikten sonra bunlara yönelik korunma önlemleri sayesinde daha az alerjik rinit şikayetleri oluşur ve daha az ilaç kullanımı sağlanır.
Polen alerjisi olan kişilerin bahar mevsimlerinde genel olarak yeşilliklerin çok yoğun olduğu bölgelerden uzak kalınması, pikniğe gidilmemesi, bahçede çalışmaktan, spor yapmaktan kaçınılması uygun olur. Dışarıda güneş gözlüğü takılması, eve gelince duş alınması, elbiselerin yatak odası dışında havalandırılması önemlidir. Geceleri pencereler kapalı tutmanız gerekir. Bütün bu korunma önlemlerine rağmen polenlerden tamamen uzak durmak zordur.
Polen Alerjisi İlaçları
Polenlerin burundan girişini azaltan kremler veya burun içine sıkılan spreyler özellikle açık alana çıkmadan yapılabilir.
Polen alerjisi olan yetişkinlerin burunları çok hassastır ve bu nedenle birçok kimyasal maddeye aşırı yanıt oluşur. Özellikle günlük hayatımızda bolca kullandığımız deterjanlar, deodorant ve parfümler hapşırma, burun akıntısı, kaşıntısı şikayetlerini ortaya çıkarabilir. Polen alerjisi olan yetişkin hastaların hayatların kokusuz deterjan gibi temizlik malzemesi kullanması ve keskin kokulu parfümleri kullanırken dikkat etmesi gerektiğini söylemek gerekir.
Polen Alerjisi Tedavisinde İlaç Tedavisi
Yetişkinlerde bahar mevsimi ile birlikte başlayan polen alerjisi kişilerin hem sağlık hem de sosyal yaşantısını etkileyip hayat kalitesini bozan ciddi bir sağlık sorunudur. Burun akıntısı, burun kaşıntısı, tıkanıklık ve hapşırma gibi şikayetlerin mutlaka önlenmesi gerekir. Polen alerjisinde ilaç tedavisinde, alerjik rinit belirtilerini düzelten ilaçlar ve iyileştiren ilaçlar kullanılmaktadır. Kullanılan ilaçların çoğu şikayetleri gidermek içindir. Polen alerjisi için kullandığımız ilaçları kestiğimizde çoğu kez hastanın şikayetleri geri gelir. Antihistaminikler, nasal steroidler ve lökotrien reseptör antagonistleri başlıca kullanılan ilaç gruplarıdır.
Polen alerjisi bazen tek başına olmaz yanında diğer eşlik eden hastalıklar da olur. Astım veya egzama varsa bu hastalıklara yönelik de tedavide başlanmalıdır.
Ürtiker gibi şikayetler bazen polen mevsimlerinde çoğalabilir. Özellikle polen alerjisi olanlarda bazen meyve sebzelerde polenler arasında çapraz reaksiyon olduğu için hastalar meyve veya sebze yediğinde ürtikeryal döküntüler olur. Oral alerji sendromu dediğimiz bu tabloda asıl neden polen alerjisi olmasına rağmen çapraz reaksiyon veren meyve ile şikayetleri ortaya çıkar. Bu yüzden polen alerjisi olan ürtikerli hastalarda her ikisinin tedavisi yapılmalıdır.
Bu alerji türünde ilaç tedavisi yapılması gereklidir. Şikayetleri kontrol altına almaya yardımcı olur ama tek başına kullanılması ileride astım olmanızı veya hastanın ilerlemesini engellemez.
Tedavide Alerji Aşıları Gerekli Mi?
Tedavi için şu anda elimizde var olan en iyi tedavi yöntemi aşı tedavisi( immünoterapi) yöntemidir. Yetişkin hastalarda alerjik rinite yol açan alerjene karşı uygulanan aşı tedavisi (immünoterapi) hastalığın şikayetlerini ortadan kaldıran, hastalığın ilerlemesini ve astım gelişmesinin engelleyen yapılabilecek en iyi tedavi yöntemidir.
Alerji aşısı ( immünoterapi ) tedavisi Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ nün onayladığı bir tedavidir. Alerji aşısı kullanılması ile ilaç kullanımına ihtiyaç azalmakta; daha önce şikayetlere yol açan alerjenlerle karşılaşmayla sorun oluşmamaya başlamaktadır. Ayrıca astım gelişmemişse ileride gelişebilecek olan astım gelişmesini de engelleyebilmektedir. Günümüzde alerjik rinitin astıma ilerleyişini durdurabilme potansiyeli olan tek tedavi şekli alerjen spesifik alerji aşısıdır
Alerji testleri ile polen alerjisi tanısı konan hastalarda; hangi polen alerjisi varsa o polen için alerji aşılarının uygulanması gereklidir. Alerji aşıları alerjinizin olduğu polene bağlı olarak kişiye özel yapılmaktadır. Bu yüzden doğru tespit edilmesi çok önemlidir.
Uygulanan alerji aşıları tablet veya kola uygulanan cilt altı enjeksiyon şeklinde yapılabilir.
Polenler için üretilen alerji aşıları son derece etkilidir. Özellikle polen mevsiminden önce başlanan tablet veya enjeksiyon şeklindeki aşılar; hastanın polen mevsimini, şikayeti olmadan ve ilaç kullanmadan rahat geçirmesini sağlar.
Polen Alerjisi Tedavisi İçin Eğitim Önemlidir
Polen alerjisinin tedavisi diğer alerjik hastalıklarda olduğu gibi birçok parçanın birleşmesinden meydana gelmektedir. Tedavide bu parçaların her birinin yeri farklıdır ve bir bütün olarak değerlendirmek gerekir. Polen alerjisi tedavisinde korunma yöntemlerinin nasıl yapılacağı; ilaç tedavisinin ne zaman yapılacağı ve ilaçların nasıl kullanılacağı; alerji aşılarının nasıl kullanılacağının nasıl yapılacağını anlatan eğitimi verilmesi çok önemlidir.
Alerji uzmanları tarafından tanısı konulup tedavi edilirse, hastanın hayat kalitesi iş ve okul hayatı düzelir ancak tedavi edilmediğinde astımla sonuçlanan daha tehlikeli bir süreç başlar. Mevsimsel alerjilerin ciddiye alınması ve tedavisin yapılması gereklidir.
Sonuç Olarak
Bahar mevsiminin gelmesi ile birlikte ortaya çıkan polenler; burun akıntısı hapşırma gözlerde kaşıntı veya öksürük şikayetlerine yol açabilir.
Mevsimsel alerjinin en sık nedenleri ağaç, ot ve yabani ot polenleridir. Ayrıca bahar mevsimlerinde artan küfler de mevsimsel alerjilere yol açabilir.
Polen alerjisi teşhisi için en önemli testlerden biri alerji deri testleridir. Alerji testi için en çok deri prick test dediğimiz ciltten yapılan testler tercih edilmektedir; fakat bazen deri testi yapılamayan hastalarda kandan da alerji testleri yapılabilmektedir. Ciltten yapılan testler daha doğru sonuç vermektedir.
Polen alerjisinden sorumlu alerjenler, alerji testleri ile tespit edildikten sonra; bunlara yönelik korunma önlemleri sayesinde; daha az alerjik rinit şikayetleri oluşur ve daha az ilaç kullanımı sağlanmaktadır.
Polen alerjisinde ilaç tedavisi yapılması gereklidir. Şikayetleri kontrol altına almaya yardımcı olur; ama tek başına kullanılması ileride astım olmanızı veya şikayetlerin ilerlemesini engellemez.
Polen alerjisi tedavisi için şu anda elimizde var olan en iyi tedavi yöntemi aşı tedavisidir (immünoterapi). Yetişkin hastalarda alerjik rinite yol açan alerjene karşı uygulanan aşı tedavisi; hastalığın şikayetlerini ortadan kaldıran, hastalığın ilerlemesini ve astım gelişmesinin engelleyen en iyi tedavi yöntemidir.
Önemli Bilgi
Alerji Uzmanları ise (yeni adıyla İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı); 18 yaşından büyüklerde görülen astım ve alerjik hastalıklar konusunda özel eğitim alarak; İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı diploması alan; aynı zamanda da İç Hastalıkları veya Göğüs Hastalıkları veya Dermatoloji Uzmanı olan doktorlardır.
