Birçok insan için bazı mevsimler beraberinde astım belirtilerini de getirir. Mevsimsel astım genellikle alerjik astım olarak adlandırılır ve mevsimsel alerjenler, bu durumun oluşmasında önemli bir rol oynar. Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay mevsimsel astımla ilgili önemli bilgilendirmelerde bulundu. 

Mevsimsel Astım Nedir?

Bazı insanlar için ilkbahar, yaz ve sonbahar, yılın özellikle zorlu zamanları olabilir. Bunun nedeni, mevsimsel alerjenlerin astım belirtilerini tetikleyebilmesidir. Bir şeye alerjiniz olduğunda, bağışıklık sisteminiz alerjeni, saldırıya uğraması gereken bir istilacı olarak algılar. Bu duruma tepki veren bağışıklık sistemi bazı kimyasallar salgılar ve alerjik belirtiler ortaya çıkar. Burun akıntısı, kaşıntılı burun, sulu, kaşıntılı gözler, hapşırma gibi belirtiler kendini gösterir. Astımlı kişilerde bu süreç, akciğerlerini ve hava yollarını da etkileyerek astım semptomlarına neden olabilir.

Mevsimsel astımın yaygın tetikleyicileri şunları içerir:

Polen

Polen; ağaçlar, otlar ve yabani otlar tarafından üretilir. Polen alerjileri, mevsimsel astımın yaygın bir tetikleyicisidir. En yaygın polen türleri, yaşadığınız yerdeki dış mekan yeşilliklerinin büyüme döngüsüne bağlıdır. Örneğin; bahar aylarında  ağaç polenleri, yazın çim polenleri sonbaharda da kanarya otu poleni gibi bitkilerin polenleri, belirtilerden sorumludur. 

Küf sporları

Küf gibi diğer alerjenler de mevsimsel astım belirtilerine neden olabilir. Küf, yıl boyunca çoğalan mantardır. Bununla birlikte, bazı küfler kuru ve rüzgarlı havalarda daha kolay yayılır. Genellikle nemli ortamları severler ve yayılım gösterirler. Küf hem içeride hem de dışarıda çoğalabilir. Küflenmeye mevsimsel olarak maruz kalmanız, hava koşulları ve yaşam tarzı seçimlerinden etkilenebilir. Örneğin, sonbahar yaz aylarında nemli, ağaçlık alanlarda yürüyüş yaparsanız, küf yabani otların ve kütüklerin içinde ve altında gizlenebilir.

Soğuk hava

Dışarıdaki soğuk, fırtınalı hava aktivitelerinizi etkileyebilir ve sizi mevsimsel astıma karşı daha savunmasız bırakabilir. Kışın pencereler kapalı olarak içeride kalabilirsiniz. Bu durum da bazı iç mekan alerjenlerine maruz kalmanıza neden olabilir. Toz akarları, evcil hayvan tüyleri iç mekan alerjenlerine örnek olarak verilebilir. Soğuk, kuru hava solumak, solunum yollarınızı kurutup tahriş ederek astım belirtilerine neden olabilir. Soğuk havada egzersiz yapmak veya hızlı yürümek bu belirtileri daha da kötüleştirebilir.

Sıcak hava

Yaz havası sıcak ve kuru veya sıcak ve nemli olabilir. Her iki tür ısı da mevsimsel astıma neden olabilir. Sıcak ve kuru hava solumak, solunum yollarınızın daralmasına ve astım belirtilerine neden olabilir. Nemli hava, solunum yollarınızın daralmasına ve sıkışmasına da neden olabilir. Astımı olan kişiler genellikle nemli koşullarda nefes almakta zorlanırlar. Durgun, puslu hava da astım belirtilerini tetikleyebilir.

Mevsimsel Astım Belirtileri

Alerjik, mevsimsel astım belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Tipik belirtiler şunlardır:

  • Nefes almada zorluk (nefes darlığı),
  • Öksürme,
  • Hırıltılı solunum,
  • Göğüste sıkışma veya ağrı.

Mevsimsel Astımın Tedavisinde İlaç Tedavisi

Mevsimsel astımı kontrol altına almak için hastaların bazı ilaçları kullanmaları gerekebilir. Hastanın kullanacağı ilaç, belirtilerine ve mevcut durumuna göre değişiklik gösterebilir. Mevsimsel astımın tedavisinde her gün alınması gereken ilaçların yanı sıra hızlı rahatlama sağlayan ilaçlar da kullanılabilir. Astımı kontrol altına alabilmek için ilaçların düzenli ve belirtilen şekilde kullanılması da çok önemlidir. Alerji uzmanınız, astım krizi geçirmeniz durumunda hızlı rahatlama sağlayacak kurtarma ilaçları da reçete edecektir. 

Mevsimsel Astımın Tedavisinde Alerji Aşısı

Özellikle uzun süre ilaç kullanan kişilere ve şiddetli astımı olan kişilere alerji aşılarını tavsiye ediyoruz. Alerji aşısı ile kişinin alerjen maddeye tepki vermesinin önüne geçmeye çalışıyoruz. Yani kişiyi alerjen maddeye duyarsız hale getiriyoruz. Alerji aşısı uzun süreli bir tedavidir, genellikle 3-4 yıl devam eder. Alerji aşısının başarı oranı oldukça yüksektir. Tedavi sonunda ilaç gereksinimi de ortadan kalkar. 

Mevsimsel Astımı Olanların Alabileceği Önlemler

Mevsimsel tetikleyicileri belirlemek ve bunlara maruz kalmanızı sınırlamak, alerjik astımı önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olabilir. Alerjik astımı olan kişiler bazı önlemler alarak belirtilerin hafiflemesini sağlayabilirler.

  • Polen sayıları şafak vakti ve erken saatlerde en yüksek seviyededir. Günün bu saatlerinde dışarıda olmaktan kaçının. 
  • Sabahları pencerelerinizi kapalı tutmak da polenlerin eve girmesini engelleyebilir.
  • Halıları, perdeleri ve yumuşak mobilyaları sık sık süpürerek evinizdeki evcil hayvan tüyleri, polen, toz ve toz akarlarının düzeylerini azaltın. HEPA filtreli bir elektrikli süpürge kullanmak, alerjenlerin oda içinde yeniden dolaştırılmasını önleyecektir. 
  • Ahşap ve fayans gibi sert yüzeyleri sık sık yıkayın.
  • Yastık ve yatak koruyucuları dahil olmak üzere yatak takımlarını genellikle sıcak su kullanarak yıkayın ve mümkünse antialerjen yatak takımlarını kullanın. 
  • Borularınızda, çatınızda ve duvarlarınızdaki sızıntıları ortadan kaldırarak evdeki küfü azaltın.
  • Soğuk hava tetikleyiciyse, dışarıdayken ağzınızı ve burnunuzu bir fularla örtün. 

Randevu ve Bilgi Formu