Köpek beslemek isteyen pek çok kişi var ancak ailelerde alerjik rahatsızlıkların olması bu durumu endişe verici hale getirebilir. Özellikle egzama, alerjik astım, alerjik nezlesi olan kişiler evcil hayvan besleme konusunda biraz tedirgin. Bu yazımızda köpek alerjilerinin belirtilerini, teşhisini ve tedavisini sizler için detaylandırdık.
Köpek Alerjisi Nedir?
Köpek alerjisi, hapşırma, burun akıntısı, kaşıntı, gözlerde sulanma, nefes darlığı, hırıltılı solunum gibi belirtilerle kendini gösteren ve genellikle köpeğe temas ettikten sonra ortaya çıkan bir durumdur. Köpek alerjisi olan kişilerde ortamda köpek olmaması bile belirtilerin alevlenmesine neden olabilir çünkü köpek alerjenleri her yerde bulunabilir. Köpek alerjisi, günlük hayatın rutinini de olumsuz şekilde etkileyebilecek kadar ciddi olabilir. Alerjene sürekli maruz kalmak, belirtilerin de sürekli yaşanmasına neden olur.
Köpek Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Köpek alerjisinin belirtileri kişinin duyarlılığına ve alerjene maruz kalma seviyesine göre değişiklik gösterebilir. Bu belirtiler hafif ve şiddetli olabilir. Hassasiyeti yüksek olan kişilerde köpek alerjenine doğrudan ya da dolaylı olarak maruz kalmak şiddetli belirtilerin çok hızlı ortaya çıkmasına neden olabilir. Köpek alerjisinin tipik belirtileri şunları içerir:
- Alerjik rinit belirtileri (hapşırma, burun tıkanıklığı buruda kaşıntı),
- Burun tıkanıklığından kaynaklanan sinüs ağrısı,
- Deri döküntüleri, ürtiker,
- Nefes darlığı, hırıltılı solunum, öksürme gibi astım belirtileri,
- Gözlerde sulanma, kaşıntı, kızarıklık,
- Köpeğin yaladığı yerde kızarıklık.
Bazı kişilerde köpek tarafından yalanmak ya da çizilmek deri reaksiyonlarına neden olabilir. Bu bölgelerde döküntü ve kurdeşen gelişebilir. Bunun yanı sıra köpeğe alerjisi olan çocuklarda sıklıkla egzama görülür.
Köpek Alerjisinden Kaynaklanan Astım ve Alerjik Rinit
Köpek alerjenine maruz kalmak başka alerjik rahatsızlıkları de tetikleyebilir. Alerjik nezlesi ve astımı olan kişilerde köpek alerjenleri bu alerjilerin alevlenmesine neden olabilir. Köpek sahibi olmayan çocuklar, köpek sahibi olan çocuklarla aynı sınıfta olduklarında da belirtiler yaşanabilir Örneğin tatil dönüşü çocuklarda görülen astım belirtilerinin bu durumla ilgili olduğu saptanmıştır.
Köpek Alerjisinin Nedenleri
Ebeveynlerinde alerjik alerjisi olan kişilerin köpek alerjisi geliştirme olasılığı artar; genetik yatkınlık köpek alerjisinde en önemli nedenlerden biridir. Bununla birlikte özellikle astım, alerjik nezle ve egzaması olan kişilerde köpek alerjisi daha yaygındır. Köpek alerjisine sahip kişilerin ilerleyen yıllarda diğer hayvanlara karşı da alerji geliştirme riski daha yüksektir. Bu sebeple beslediğiniz hayvana karşı alerjinizin olmaması sizi rahatlatacak bir durum değildir.
Köpek alerjenleri her alanda olabilir
Köpek alerjenleri sadece köpeklerin olduğu yerde yaygınlık göstermez. Okullar, hastaneler, toplu taşımalar gibi alanlarda da köpek alerjenleri bulunur. Bu durum da alerjisi olan kişinin bu alerjenlerden kaçınmasını zorlaştırır. Köpek alerjiniz varsa, köpeğe temas etmeseniz bile belirtiler yaşayabilirsiniz. Bulunduğunuz ortamdan biri köpek besliyor olabilir ve alerjenlerden etkilenebilirsiniz.
Hipoalerjenik Köpek Yoktur
“Hipoalerjenik” yani alerjik olmayan bir hayvan için bilimsel olarak bir kanıt bulunmuyor. Alerji yapmayan köpek yoktur sadece bu söylemlerin kullanıldığı pazarlama taktikleri vardır.
Köpek Alerjisi Teşhisi Nasıl Yapılır?
Köpek alerjiniz olduğundan şüpheleniyorsanız bir alerji uzmanı ile görüşmeniz gerekir. Alerji uzmanınız size uygun testlerle kesin teşhisi koyacaktır. Köpek alerjisi teşhisi kapsamlıdır ve basit değildir. Köpeğe alerjisi olduğunu düşünen ve köpek alerjisi olduğunu söyleyen kişilerin çeyreğinin alerjisi olmadığı ortaya çıkmıştır. Köpek alerjisinin teşhisinde alerji uzmanınız aşağıdaki testleri kullanabilir:
Alerji Deri Testi
Deri testinde, az miktarda alerjen küçük bir delik açılarak derinizin altına yerleştirilir. Alerjenin koyulduğu bölgede kabarıklık olması alerji olduğu sonucunu doğurur. Kabarıklık 80 mm’den fazlaysa alerjiniz olma olasılığı %80’dir. Ancak bazı durumlarda deri testinden kesin sonuç alınamayabilir ve bu sebeple alerji uzmanınız farklı testler yapabilir.
Serum spesifik IgE Testi
Köpek alerjisi şüphesi olan kişinin tıbbi geçmişi ve deri testi sonucu çelişkili olduğunda ya da cilt testi yapılamadığında, teşhisi desteklemek için köpeğe özgü IgE testi yapılabilir.
Moleküler Alerji Testi
Moleküler alerji testi, köpek alerjisinin teşhisinde kapsamlı ve faydalı bilgiler sunabilen bir testtir. Alerjinin bileşenini inceleyen bu test, alerjinin kaynağını da belirler. Bu sayede alerjinin gerçek bir alerji mi olduğunu ya da çapraz reaksiyon sonucu mu oluştuğunu ortaya koyar. Köpek alerjilerinde köpeğin cinsiyetinin de önemi vardır; erkek köpekler dişi köpeklere göre daha alerjendir. Bazı kişilerde erkek köpeğe karşı alerji olurken dişi köpeğe karşı alerji gelişmez. Moleküler alerji testi bu durumun da saptanmasını sağlar. Alerjiyi tüm detayları ile ortaya koyan moleküler alerji testi, alerjen maddenin bileşenini belirleyerek etkili bir alerji aşısı yapılmasını da sağlar.
Köpek Alerjisinde Tedavi Yöntemleri
Köpek alerjisinde en etkili tedavi köpeği evden çıkaraktır. Ancak köpek sahipleri, hayvanlarından uzaklaşmak istemezler. Bu sebeple evcil hayvan alerjilerinde tedavi önemlidir. Köpek alerjisi olan kişilerin korunmak için izleyebileceği bazı yollar ve tedavi yöntemleri şunlardır:
Köpeği evden uzaklaştırma
Her ne kadar köpeğinizden uzak kalmak istemesiniz de alerjiniz varsa köpeğinizden uzak durmak, mümkünse köpeğinizi evin dışında beslemek belirtilerinizin azalmasına yardımcı olacaktır. Köpeği evden uzaklaştırmak, köpek alerjenlerinin de kısa sürede ortadan kalkacağı anlamına gelmez. Bu alerjenlerin tamamen bitmesi 6 aylık bir süre gerektirebilir.
Ev temizliği
Evinizde alerjen miktarını azaltmak için bazı adımlar atabilirsiniz. Bu adımlardan kalıcı ve kesin çözümler almanız zordur ancak alerjen sayısının azalmasına yardımcı olabilir.
- Anti alerjik yatak takımları kullanabilirsiniz.
- Kumaş yüzeyleri mümkün olduğunca azaltabilirsiniz.
- Köpeğinizin yatak odanıza girmesine engel olabilirsiniz.
- Evin temizliğinde HEPA filtreli vakumlar kullanabilirsiniz.
- Sodyum hipoklorit ve tannik asit gibi kimyasallar ile ev temizliği yapılmalıdır.
Köpeğin yıkanması
Köpeğinizi düzenli olarak yıkamanız (veteriner hekiminizden bilgi alarak) alerjen miktarını azaltır. Köpeğinizi haftada en az bir kere yıkamanız alerjen miktarını azaltacaktır.
İlaç tedavisi
Köpek alerjisinde antihistaminikler, burun spreyleri ve dekonjestanlar kullanılabilir. Antihistaminik ilaçlar alerjik nezle belirtilerinin azalmasına yardımcı olur. Dekonjestanlar ve burun spreyleri de burun tıkanıklığının azalmasına yardımcı olur.
Alerji Aşısı Köpek Alerjinizi Kalıcı Olarak Tedavi Edebilir
Alerji aşı tedavisi, evcil hayvan alerjilerinin tedavilerinde kullanılabilen ve başarı oranı yüksek olan bir tedavi yöntemidir. Enjeksiyon ve dil altı aşı şeklinde iki tür olarak geliştirilen aşının ülkemizde enjeksiyon şekli yapılmaktadır. Alerji aşısında, aşıda kullanılacak özütü daha iyi belirleyebilmek için moleküler alerji testi kullanılabilir. Moleküler alerji testi gerçek alerjiyi ortaya koyduğu için tedaviye de oldukça faydası dokunacaktır.
Alerji aşısının gerekliliği ve detaylarının alerji uzmanları tarafından değerlendirilmesi gerekir. Alerji konusunda üst ihtisas yaparak uzmanlaşan doktorlar olan alerji uzmanları, alerjilerin teşhis ve tedavisinde en yetkin kişilerdir.
Alerji aşı tedavisi, uzun süreli bir tedavidir. İlk başlarda haftadan haftaya aşı yapılır, daha sonra ara giderek kademeli olarak açılır ve ayda bir yapılan enjeksiyonlarla tedavi 3 ile 5 yıl arasında devamlılık gösterir. Alerji aşısında amaç, vücudu alerjen maddeye duyarsız hale getirmektir; 12 ay içinde başarılı olmayan aşı tedavisi kesilir.
Alerji aşısı tedavisi ile köpeğinizden uzak olmanıza gerek kalmaz. Alerjiniz tedavi edilir ve vücudunuz alerjene karşı duyarsız hale getirilir. Bu sebeple köpeklerle olan temasınız sizde olumsuz bir reaksiyona neden olmaz.
