Kızamık çok bulaşıcı bir solunum yolu enfeksiyonudur. Tüm vücutta deri döküntüsü ve grip benzeri semptomlara neden olur. Dünya çapında her yıl milyonlarca kişi kızamığa yakalanıyor. Kızamığa (rubeola da denir) bir virüs neden olur, bu nedenle özel bir tıbbi tedavisi yoktur. Hasta olan bir çocuk enfeksiyonun yayılmasını önlemek için bol sıvı almalı, bol bol dinlenmeli ve okula veya kreşe gitmemelidir.
Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Enfeksiyonunun ilk belirtileri genellikle şiddetli öksürük, burun akıntısı, yüksek ateş ve kırmızı gözdür. Çocuklarda ayrıca döküntü başlamadan önce ağız içinde koplik lekeleri (merkezleri mavi-beyaz olan küçük kırmızı lekeler) olabilir. Döküntü, belirtiler başladıktan 3-5 gün sonra, bazen 40°C’ye kadar çıkan yüksek ateşle birlikte ortaya çıkar. Kırmızı veya kırmızımsı-kahverengi döküntü genellikle alında düz kırmızı lekeler olarak başlar. Yüzün geri kalanına, ardından boyuna ve gövdeye, kollara, bacaklara ve ayaklara yayılır. Ateş ve kızarıklık birkaç gün sonra yavaş yavaş geçer.
Kızamık Bulaşıcı Mı?
Son derece bulaşıcı bir hastalıktır.
Nasıl Yayılır?
İnsanlar nefes aldığında veya virüs bulaşmış sıvıyla doğrudan temas ettiğinde yayılır. Kızamıklı biri hapşırdığında veya öksürdüğünde havaya püskürtülen damlacıklardan, kızamık bulaşabilir. Virüse maruz kalan bir kişi genellikle 7-14 gün sonra belirtiler gösterir. Kızamık olan kişiler, hastalığı döküntü başlamadan 4 gün öncesinden yaklaşık 4 gün sonrasına kadar yayabilir. Ateşleri, burun akıntısı ve öksürükleri olduğunda en bulaşıcıdırlar.
Kızamık Nasıl Tedavi Edilir?
Özel bir tıbbi tedavi yoktur. Belirtileri yönetmeye yardımcı olmak için bazı yollar izlenir. Çocuğunuz kızamıklı olduğunda bol sıvı verin ve bolca dinlenmesini sağlayın.
Doktorunuz, çocuğunuzun ateşinin düşürülmesi için bazı ilaçlar reçete edebilir. Kızamıklı çocuklar bir doktor tarafından yakından izlenmelidir. Bazı durumlarda kızamık, aşağıdakiler gibi başka sorunlara da yol açabilir:
- Kulak enfeksiyonları,
- Krup,
- İshal,
- Zatürre,
- Ensefalit (beynin tahrişi ve şişmesi).
Kızamıklı çocuklar, döküntüleri ortaya çıktıktan sonra 4 gün boyunca başkalarından uzak tutulmalıdır. Zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olanlar için bu, tamamen iyileşene ve tüm semptomlar gidene kadar devam etmelidir.
Kızamık Ne Kadar Sürer?
Birkaç hafta sürebilir. Semptomlar genellikle birisi virüse maruz kaldıktan 7-14 gün sonra başlar.
Önlenebilir Mi?
Çocuklarınızı korumanın en iyi yolu, kızamığa karşı aşı olduklarından emin olmaktır. Çoğu çocuk için kızamık koruması, 12 ila 15 aylıkken ve 4 ila 6 aylıkken verilen kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısının (MMR) veya kızamık-kabakulak-kızamıkçık-suçiçeği aşısının (MMRV) bir parçasıdır.
Aşı Neden Önemlidir?
Salgınlar, çoğunlukla aşılanmayan insanlar nedeniyle dünya çapında artmaktadır. Aşıyı olabilen tüm çocukların zamanında olması önemlidir. Kızamık salgını sırasında en yüksek risk altında olanlar:
- Aşı olacak yaşta olmayan bebekler,
- Hamile kadınlar,
- Zayıf beslenme veya zayıf bağışıklık sistemi olan insanlar.
Doktorlar, kızamığa maruz kalan risk altındaki kişilere kızamıklı antikorları (bağışıklık globulin adı verilen) enjeksiyonu yapabilir; temastan sonraki 6 gün içinde verildiğinde en etkilidir. Bu antikorlar ya kızamığı önleyebilir ya da semptomları daha az şiddetli hale getirebilir.
Kızamığın aşısı, aşılanmamış kişilerin kızamığa maruz kaldıktan sonra 3 gün içinde kapmaları halinde hastalanmalarını önlemeye de yardımcı olabilir.