Bazı güneş koruyucu maddeler bazı insanlarda cilt alerjilerini tetikleyebilir. Bu alerjiler ciltte kızarıklık, kaşıntı ve şişme gibi belirtilere neden olabilir. Güneş kremi, vücudu ultraviyole (UV) radyasyonun zararlı etkilerinden korumaya yardımcı olur; bu nedenle yararlıdır. Ancak bazı kişilerde alerjiye de neden olabilir. Bu yazımızda güneş kremi alerjilerini sizler için yazdık.
Güneş Kremi Alerjisinin Nedenleri
Güneş kremine karşı alerjik reaksiyon sonucu kontakt dermatit veya başka reaksiyonlar gelişebilir. Bazı güneş koruyucu maddeler bazı kişilerde alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. Alerjik reaksiyonu tetikleme olasılığı en yüksek olan güneş kremi bileşeni oksibenzon veya benzofenon-3’tür. Tetikleyici reaksiyonlara yatkın olan diğer güneş kremi bileşenleri şunları içerir:
- Benzofenonlar,
- Sinnamatlar,
- Dibenzoilmetanlar.
Güneş Kremi Türleri
İki ana güneş koruyucu türü vardır; kimyasal ve fiziksel. Kimyasal güneş kremleri UV ışınlarını emerken, fiziksel güneş kremleri UV ışınlarını saptıran mineraller içerir.
Kimyasal güneş koruyucuları: Bu koruyucular, yüksek enerjili UV ışınlarını emen ve onları düşük enerjili olarak serbest bırakan bileşikler içerir. Bu UV ışınlarının cilde ulaşmasını engeller.
Fiziksel güneş koruyucuları: Bu güneş kremleri, UV ışınlarını yansıtan veya saçan çinko oksit ve titanyum dioksit gibi mineraller içerir. Fiziksel bariyer güneş kremleri, kimyasal güneş kremlerinden daha az tahriş edici olma eğilimindedir. Bununla birlikte, cilt üzerinde beyaz bir kalıntı bırakma eğiliminde oldukları için daha az popülerdirler.
Cilt Reaksiyonu Türleri
Kontakt dermatit, güneş kremine karşı en yaygın olumsuz cilt reaksiyonudur. Güneş koruyucu hassasiyeti ve alerjisi olan kişileri etkileyebilecek üç tür kontakt dermatit vardır. Bunlar:
Tahriş edici kontakt dermatit: Bu tip dermatitin, hassas cilde veya egzama gibi rahatsızlıklara sahip kişilerde ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir.
Alerjik kontakt dermatit: Bu tip, bir kişinin belirli bir ürün bileşenine alerjisi olduğunda ortaya çıkar.
Fotoalerjik kontakt dermatit: Bu, güneş kremi UV ışığı ile temas ettiğinde ortaya çıkabilecek bir alerji türüdür. Fotoalerjik reaksiyonlar bazen güneş yanığına benzer görünür.
Güneş Kremi Alerjisinin Belirtileri
Güneş kremi uygulandıktan hemen sonra güneş kremi alerjisi ortaya çıkabilir, ancak bazı durumlarda gelişmesi zaman alabilir. Güneş koruyucu alerjisinin belirtileri şunları içerebilir:
- Cilt kızarıklığı veya şişmesi,
- Kaşıntı veya batma,
- Kurdeşen,
- Ölçekleme veya kanama,
- Döküntü veya sıvı dolu kabarcıklar.
Egzama ve sedef hastalığı gibi önceden var olan rahatsızlıkları olan kişilerde güneş kremi alerjisi geliştirme riski daha yüksektir. Artan risk altındaki diğer kişiler arasında açık havada çalışanlar ve daha önce güneşten zarar görmüş cilde sahip olanlar bulunur.
Güneş Kremi Alerjisinin Tedavisi ve Yönetilmesi
Güneş kremi alerjisinin tedavisi, diğer alerjik cilt reaksiyonlarının tedavisine benzer. Bir güneş koruyucuya karşı hafif bir alerjik reaksiyon yaşayan bir kişi, cildi soğuk suyla durulayarak güneş koruyucusunu çıkarmalıdır. Daha sonra cilt tamamen iyileşene kadar güneşten uzak durmalıdırlar. Orta ila şiddetli cilt alerjileri için, alerji uzmanınız, aşağıdaki tedavilerden bir veya daha fazlasını önerebilir:
- Ağrı ve iltihabı hafifletmek için soğuk kompresler,
- Kalamin losyonu gibi cilt nemlendiricileri,
- Kaşıntıyı hafifletmek için antihistaminikler,
- Cilt iltihabını azaltmak için topikal kortikosteroidler.
Ne Zaman Doktora Gitmeliyim?
Güneş kremine karşı şiddetli veya tekrarlayan alerjik reaksiyon geliştiren bir kişi, bir alerji uzmanına gitmelidir. Yapılan bir çalışma, güneş koruyucu bileşen benzofenon-3’ün ciddi alerjik reaksiyon anafilaksisine neden olma potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor. Bununla birlikte, güneş kremlerinden kaynaklı anafilaksi nadirdir. Aşağıdaki anafilaksi belirtilerinden herhangi birini yaşarsanız vakit kaybetmeden tıbbi yardım alın:
- Göğüste sıkışma,
- Nefes almada zorluk,
- Hırıltı,
- Boğazın veya vücudun diğer kısımlarının şişmesi,
- Boğuk ses,
- Yutma zorluğu,
- Karın krampları,
- Mide bulantısı,
- Kusma,
- İshal,
- Yüz ve vücudun solgunluğu veya kızarıklığı.
Özetleyecek olursak:
Güneş kremleri, insanları erken cilt yaşlanması ve cilt kanseri gibi UV ışığının zararlı etkilerinden korumaya yardımcı olur. Bu nedenle güneş koruyucu kullanmanın faydaları risklerinden çok daha ağır basmaktadır. Bununla birlikte, bazı güneş koruyucu maddeler bazı insanlarda cilt alerjilerini tetikleyebilir. Risk, hassas cilde sahip olanlar veya egzama veya sedef hastalığı gibi önceden var olan cilt rahatsızlıkları olanlar için özellikle yüksektir. Güneş kremlerini kullandıktan sonra belirti yaşamanız durumunda bir alerji uzmanına gitmeniz faydalı olacaktır.