İnsanlar ellerini yoğun bir şekilde kullanmakta ve güneşe, suya, tahriş edici maddelere ve alerjenlere maruz bırakmaktadır. Bu, cildin hasar görmesine ve ellerde soyulma durumuna neden olabilir. Ellerin soyulması birbirinden farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Bazıları için soyulmanın nedeni kuru cilt iken bazıları için ise egzama ya da sedef gibi farklı hastalıklardır. Bu yazımızda ellerin soyulmasının nedenlerini ve önleme yöntemlerini sizler için yazdık.
El Yıkama
El yıkama, iyi hijyen için mükemmel bir uygulama olsa da, bir kişi ellerini çok sık yıkadığında ellerde soyulma meydana gelebilir. Ayrıca sert sabunlar, aşırı sıcak su kullananlar ve yıkadıktan sonra nemlendirmeyen kişilerin ellerinde cilt problemleri gelişebilir. El yıkama, elleri etkili bir şekilde dezenfekte etse de, cildi sağlıklı ve nemli tutan doğal yağları da yok eder. Elleri kurutup soyulmalarına neden olabilecek bir diğer uygulama da çok fazla el dezenfektanı kullanmaktır. El dezenfektanı, cildin kurumasına neden olan alkol bazlı bir formüle sahiptir ve ellerin soyulması nedenlerinden biridir.
Tedavi
El yıkama nedeniyle kuru elleri önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olmak için aşağıdaki rutini uygulayabilirsiniz:
- Elleri ılık su ve sabun kullanarak en az 20 saniye yıkayın.
- Elleri temiz bir havluyla kurulayın ve üzerlerinde biraz su bırakın.
- Cilt nemliyken parmak uçlarına ve tırnaklara ulaşmasını sağlayarak cilde nemlendirici krem veya merhem sürün.
- Dermatologlar, koku ve boya içermeyen, petrolatum veya mineral yağ içeren kremler kullanmanızı önerir.
- El dezenfektanı kullandıktan sonra dezenfektan kurur kurumaz krem veya merhem sürülmelidir.
İklim ve Sıcaklığın Ellerin Soyulması Durumuna Etkisi
İklim, ellerdeki cildi etkileyebilir ve ellerde soyulma durumuna neden olabilir. Örneğin, kış aylarında havadaki nem daha düşüktür ve bu da avuç içlerindeki derinin kurumasına, çatlamasına ve soyulmasına neden olabilir. Bazı kişiler, sıcak havalarda elleri terlerse, tahrişe ve soyulmaya yol açabileceğini görebilir.
Tedavi
Kuru cildin rahatlamasına yardımcı olmak için bir kişi şunları yapabilir:
- Banyo veya duştan sonra nemlendirici uygulayın.
- Koku veya alkol içeren sabunlardan kaçının.
- Her el yıkamadan sonra el kremi uygulayın.
- Yatmadan önce ellerinize vazelin sürün.
Güneş yanığı
Güneşte çok uzun süre kalmak güneş yanığına neden olabilir. Bu, eller de dahil olmak üzere vücudun güneşe maruz kalan herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Güneş yanığı iyileştikçe cilt soyulabilir. Soyulma, vücut hasarlı deriyi döktüğünde ve yeni bir üst tabaka oluşturduğunda gerçekleşir.
Tedavi
Güneş yanığını tedavi etmek için şunları yapabilirsiniz:
- Ağrıyı hafifletmek için sık, serin banyolar yapın ve duşlar alın.
- Kuruluğu hafifletmek için özellikle duştan sonra cilde soya veya aloe vera içeren nemlendiriciler uygulayın.
- Daha fazla güneş hasarını önlemek için iyileşirken cildin yanmış bölgelerini örtün.
- Ciltteki iltihabı yatıştırmaya yardımcı olmak için hafif bir topikal kortizon kremi kullanın.
- Bol bol su için.
El dermatiti
El dermatitine el egzaması da denir. Tüm dermatit formlarının %20 ila %35’ini oluşturur. Ulusal Egzama Derneği’ne göre el egzaması genetik, tahriş edici maddeler ve alerjenlerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Egzama belirtileri şunları içerir:
- Kaşıntı,
- Kuru ve hassas cilt,
- İltihaplı ve renksiz cilt,
- Kaba cilt lekeleri,
- Sızma veya kabuklanma,
- Şişme alanları.
Atopik el dermatiti
Bu tip egzama, cilt bariyer fonksiyonu bozulduğunda ortaya çıkar. Normalde tahriş edici maddelerle temas nedeniyle tetiklenir. Tipik olarak veziküler veya diskoid paternler olarak ortaya çıkar. Veziküler egzama, cilt renginde kabarcıkların kaşıntılı yamaları olarak ortaya çıkar. Genellikle terlemeden kaynaklanır.
Diskoid egzama, dağınık ve iyi tanımlanmış plaklar olarak ortaya çıkar. Kuru cilt, çizikler ve kontakt dermatitten kaynaklanabilir.
Tahriş edici ve kontakt dermatit
Tahriş edici veya alerjen vücutla temas ettiğinde, bağışıklık sistemi devreye girer ve iltihaplanma oluşturarak egzama semptomlarına neden olur.
Alerjik kontakt dermatit, bir alerjen cilde temas ettiğinde ortaya çıkan bir durumdur. Alerjik kontakt dermatitin bazı yaygın nedenleri arasında zehirli sarmaşık, nikel ve lastik eldivenler bulunur.
Alerjik kontakt dermatit kızarıklık, şişme ve kabarcıklar olarak ortaya çıkar. Kabarcıklar kırılırsa sertleşebilir ve ardından cilt soyulabilir.
Bazı kişilerin sabun, nemlendirici, şampuan ve saç kremi gibi kişisel hijyen ürünlerinde bulunan kokulara karşı hassasiyeti olabilir. Bu kimyasallara maruz kalmak ellerindeki derinin soyulmasına neden olabilir.
Temizlik malzemelerindeki sert kimyasallar, maruz kaldıktan sonra cildin soyulmasına da neden olabilir. Herhangi bir kimyasalla cilt temasından kaçınmak için eldiven kullanmak her zaman en iyi uygulamadır.
Tedavi
Egzama tedavisi şunları içerir:
- Su dahil tahriş edici maddelerle teması azaltmak,
- Elleri yıkarken sabunsuz temizleyici kullanmak,
- Yumuşatıcı kremler uygulamak ve elleri yıkadıktan sonra tekrar uygulamak,
- Egzamayı tedavi etmek için kullanılan ilaçlar arasında topikal steroidler bulunur.
Palmoplantar sedef hastalığı
Sedef hastalığı, aşırı aktif bir bağışıklık sisteminin sonucu olarak ortaya çıkan bir durumdur. Cildin iltihaplanmasına yol açar. Enflamasyon, ciltte kabarık plaklar veya pullar olarak görünebilir.
Ellerde veya ayak tabanlarında sedef hastalığı göründüğünde, sağlık uzmanları buna palmoplantar sedef hastalığı adını verir. Ellerinde sedef hastalığı olan bir kişi, ağrılı çatlaklarla birlikte kuru ve kalınlaşmış cilt yaşayabilir. El dermatitine benzer görünebilir.
Tedavi
Bir kişi, aşağıdakileri içeren topikal tedavileri kullanarak hafif vakaları tedavi edebilir:
- Yumuşatıcılar,
- Topikal steroidler.
Enfeksiyonlar
Bazı enfeksiyonlar ellerin soyulmasına neden olabilir. Bir örnek, genellikle avuç içlerinde başlayan ve ellerin arkasına ve parmak uçlarına yayılabilen bir mantar enfeksiyonu olan tinea manuum’dur. Soyulabilen döküntü benzeri yaralara neden olur. Tinea manuum’lu bir kişi, ellerde şu şekilde cilt geliştirebilir:
- Kalınlaşmış,
- Kaşıntılı,
- Kuru,
- Pullu.
Tedavi
Tedavi topikal antifungalleri içerir.
Akral soyma cilt sendromu (APSS)
APSS, cildin üst tabakasının ağrısız bir şekilde soyulduğu çok nadir görülen bir cilt hastalığıdır. Çoğu durumda, bu durum ellerde ve ayaklarda olur, ancak kolları ve bacakları da etkileyebilir.
Bu durum genellikle doğumdan itibaren başlar. Bununla birlikte, durum bir kişinin çocukluğunda veya daha sonraki yaşamlarında belirgin hale gelebilir. Isıya ve neme maruz kalmak bu durumu kötüleştirir.
Tedavi
APSS’nin tedavisi yoktur. Bununla birlikte, bir kişi semptomları yönetmeye yardımcı olmak için vazelin gibi cilt yumuşatıcı merhemler uygulayabilir.
Ellerin Soyulması Durumunda Ne Zaman Doktora Gitmeliyim?
Ellerin soyulması çeşitli nedenlerle meydana gelebilir. Kişi evde ellerin soyulmasının birçok nedenini nemlendiriciler kullanarak tedavi edebilir. Düzenli nemlendirme tedavilerine ve diğer ev tedavilerine rağmen soyulan ellerinde düzelme olmazsa, kişiler bir doktora görünmelidir. Derileri enfekte olursa da bir doktora başvurmalıdırlar.