Sedef hastalığı olan birçok kişi, durumun ellerini etkilediğini fark eder. Eller, insanların iletişim kurmasına ve görevleri yerine getirmesine yardımcı olur. Sedef hastalığı elleri etkilediğinde, durum daha rahatsız edici olabilir. Ellerde sedef hastalığı çatlaklara, kanamalara ve ağrılı cilde yol açabilir. Bu durum kişinin ellerini rahatça kullanmasını engelleyebilir. Bununla birlikte, çeşitli tedavi seçenekleri ve yaşam tarzı değişiklikleri semptomları ve cildin görünümünü olumlu yönde etkileyebilir.
Sedef Hastalığı Nasıl Görünür?
Sedef hastalığı, vücudun herhangi bir yerinde görülebilen iltihaplı bir cilt rahatsızlığıdır. Sedef hastalığı ellerde veya ayak tabanlarında görülürse buna palmoplantar sedef hastalığı denir. Vücudun başka yerlerinde sedef hastalığında olduğu gibi, ellerin sedef hastalığı cildin kızarmış görünmesine neden olabilir, pul benzeri plaklar çatlayabilir, ağrıya ve kanamaya neden olabilir.
Etkilenen cilt kalkabilir ve kalınlaşabilir.
El sedef hastalığı olan bazı kişilerde cilt kızarıklığı olmayabilir, ancak avuç içlerinde pullanma ve ciltte genel kalınlaşma olabilir. Sedef hastalığı, kişinin cilt tonuna bağlı olarak her ciltte farklı görünebilir.
Sedef hastalığı olan kişiler alevlenmeler yaşayabilir. Bu, sedef hastalığının belirtilerinde ve görünümünde değişiklikler yaşayabilecekleri anlamına gelir.
Sıvı dolu tümsekler
Sedef hastalığına sahip kişilerde ilerleyen zamanlarda, sıvı dolu tümsekler oluşabilir. Püstüler sedef hastalığı, tüm sedef hastalığı vakalarının yaklaşık %3’ünü oluşturur.
Sedef Hastalığının Belirtileri
Belirtiler, sedef hastalığının yerine göre değişebilir. Sedef hastalığı olan kişilerin yaklaşık %12-16’sında el, ayak veya tırnak sedef hastalığı vardır.
Eller ve parmaklar
El sedef hastalığının diğer belirtileri şunları içerebilir:
- Derinin çatlaması,
- Ağrı,
- Kanama,
- Kalınlaşmış, kabarmış cilt,
- Kaşıntı,
- Kuruluk,
- Kızarmış cilt,
- Gümüşi beyaz pullarla ince ölçekleme.
Tırnaklarda sedef hastalığı yaşayan bir kişi aşağıdaki değişiklikleri fark edebilir:
- Tırnak kalınlaşması,
- Tırnak yatağından uzaklaşan tırnaklar,
- Tırnaklarda çukurlar ve sırtlar.
El sedef hastalığı potansiyel olarak aşağıdaki yerlerde görünebilir:
- Parmaklar,
- Parmak eklemleri,
- Tırnaklar.
- Sedef hastalığı kişilerin yaklaşık %50’sinde tırnakları etkiler.
- Eller, parmaklar arasındaki eklemler ve kıvrımlar nedeniyle çatlama ve kanamaya karşı özellikle hassastır.
- Ek olarak, sabun ve temizlik ürünlerini içeren rutin günlük işler ve kişisel bakım, şişkinliğe veya kaşınmaya neden olabilir.
Sedef Hastalığı Ne Kadar Yaygındır?
El sedef hastalığı her yaş ve cinsiyetten insanı etkileyebilir. Kadınlarda ve 20-60 yaş arası kişilerde daha yaygındır. Sedef hastalığı olanların %3-4’ünde el sedef hastalığı görülür. Sedef hastalığı nüfusun %2-5’ini etkiler. Ev işi ve mevsim değişiklikleri el sedef hastalığına neden olabilir.
Sedef Hastalığının Nedenleri
Sedef hastalığı, cildi etkileyen kronik iltihaplı bir hastalıktır. Uzmanlar, bağışıklık sisteminin bu şekilde cilde saldırmasını neyin tetiklediğini henüz tam olarak anlamadılar. Sedef hastalığı olan bir kişi iltihap yaşayacaktır. Enflamasyon, keratinositlerin veya cilt hücrelerinin hızla bölünmesine neden olur.
Hücrelerin çok hızlı bölünmesi, olgunlaşmamış cilt hücrelerini cilt yüzeyine, cildin cilt hücrelerini çıkarabileceğinden daha hızlı iter. Bu, cildin en dış tabakasının kalınlaşmasına neden olur ve bu da psoriatik plaklara ve lezyonlara neden olur. Aşağıdakiler dahil olmak üzere genetik ve çevresel faktörlerin bir karışımı sedef hastalığına neden olabilir:
- Genel ve cilt enfeksiyonları,
- Aşırı soğuk veya sıcak hava,
- Cilt yaralanması,
- Stres,
- Antidepresanlar ve antiviraller dahil ilaçlar,
- Sedefi olan bir aile üyesine sahip olmak.
- Tedavi edilmezse, durum daha da kötüleşebilir. Eklemleri de etkileyerek psoriatik artrite neden olabilir.
Ellerde Sedef Hastalığının Tedavisi
Çeşitli tedavi seçenekleri, ellerin sedef hastalığını yönetmeye yardımcı olabilir. Tedavi üç kategoriye ayrılabilir:
Topikal tedaviler
Topikal tedaviler, tedavinin ilk satırı olabilir. El sedefi olan kişi kremleri ve losyonları doğrudan ellerine uygulayabilir. Seçenekler şunları içerir:
Nemlendirici tedaviler: Bu tedaviler, koruyucu bir film oluşturarak ellerin suyu tutmasına yardımcı olabilir.
Steroid kremler: Bu kremler iltihabı azaltır.
D vitamini analog kremler: Bu kremler steroidlerle kombinasyon halinde çalışabilir.
Işık tedavisi
Doktorlar, sedef hastalığını tedavi etmek için kendi başına veya diğer tedavilerle birlikte yapay ışık kullanabilirler. Işık, UVA veya UVB olabilir. Bir kişinin birkaç ay boyunca haftada birkaç seans ışık terapisine ihtiyacı olabilir.
Sistemik ilaç
Sedef hastalığı diğer tedavilere yanıt vermiyorsa veya şiddetliyse, doktor sistemik bir tedavi önerebilir. Bu tedavi tüm vücudu etkileyecektir.