Koronavirüse karşı ülkemizde uygulanan Coronavac aşısı, öncelik belirtilen risk gruplarına göre yapılmaya başlandı. Birtakım alerjik rahatsızlığı olanlar ise aşı konusunda tedirgin. Egzaması olanlar ise Coronavac aşısı yaptırabilir miyim sorusunu sıklıkla soruyor. Bu sorunun yanıtını ve aşıyla ilgili diğer merak edilenleri sizler için yazdık.
Coronavac Aşısı Nedir?
Çin tarafından üretilen ve korona virüse karşı kullanılan Coronavac aşısı, inaktif, yani ölü bir aşıdır. Formaldehitle inaktive edilen ve adjuvan olarak alüminyum kullanılan bir aşıdır. Virüs parçalanıp etkisiz hale getirilerek vücudumuza ara verilmeden bağışıklığımızı uyarmaktadır. Ölü aşı olduğu için daha güvenli olduğu yönünde düşünceler vardır.
Coronavac Aşısı Etkili Midir?
Coronavac aşısının etkinliği konusu oldukça konuşuldu ve tartışıldı. Brezilya’da yapılan çalışmalar aşısının etkinlik oranını %50,38 olarak bildirilmiştir. Türkiye’de yapılan çalışmada %91.25 ve Endonezya yapılan çalışmada ise etkinlik oranı %65.3 olarak bildirilmiştir. Aşının ciddi ve orta şiddetteki enfeksiyonlara karşı korumada %100 etkili olduğu bildirilmiştir. Aşının etkinliği ile ilgili farklı sonuçlar bildirilmekle birlikte en az etkinlik oranı %50 olarak bildirilen bu aşının ciddi ve ölümcül reaksiyonlarda tam etkinlik sağlayacağı düşünülmektedir.
Coronavac Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Her aşıda olduğu gibi bu aşıda da olası yan etkiler vardır. Ancak şunu belirtmek gerekir; inaktif aşıların yan etkileri, canlı aşılara oranla daha azdır. Çin aşısı ile ilgili ölümcül bir reaksiyon bildirilmemiştir. Bunun dışında görülen yan etkiler; aşı uygulanan bölgede şişlik, kızarıklık olması, yorgunluk, hafif ateş, titreme, baş ağrısı, kas, eklem ağrısı, kusma ve ishaldir. Bu belirtiler aşı yapıldıktan sonra bir hafta içinde ortaya çıkabilmektedir. Bu aşı için şimdiye kadar ölümcül bir reaksiyon bildirilmemiştir.
Covid 19 Aşısının Egzama Hastalığı Olanlara Yapılmasında Sakınca Var Mı?
Bu aşı özellikle riskli gruplarda uygulanmalıdır. 65 yaş üstü, diyabeti olan, kalp hastalığı olanlara aşı yapılması daha faydalı olacaktır. Astım, alerjik nezle, egzama, besin alerjisi gibi alerjik hastalığı olanların aşı olmasında herhangi bir sakınca yoktur. Yani egzaması olanlar rahatlıkla aşı olabilir. Sadece aşı yapıldıktan sonra, her aşıda olduğu gibi, 30 dakika sağlık kurumunda gözlem altında beklemelerinde fayda vardır. Alerjik hastalığı olanların oluşabilecek risklere karşı acil müdahale edilebilmesi için hastane şartlarında aşı olması, alerji riskine karşı faydalı olacaktır.
Aşı Yapılmasının Sakıncalı Olduğu Durumlar
- Aşının bileşenlerine herhangi bir alerjisi olduğu bilinen kişilere,
- Ateş, akut hastalığı olan ve kronik hastalığın akut başlangıç safhasında olanlara yapılmamalıdır.
Aşının Dikkatli Yapılması Gereken Durumlar
- Kas içine enjeksiyon yapıldığı için trombositopeni, kanama bozukluğu olanlarda kanamaya neden olabildiği için dikkatli olunmalıdır.
- Kontrolsüz epilepsi ve ilerleyici nörolojik bozukluğu olanlarda dikkatli olunmalıdır.
Coronavac Aşısının Olası Yan Etkilerinde Neler Yapılabilir?
Aşı uygulanan bölgede ağrı, şişlik veya kızarıklık varsa, aşı uygulanan kolunuzu yükseltmeniz uygun olacaktır. Aşı yerine soğuk suyla ıslatılmış havlu koyabilirsiniz. Buzu doğrudan koymayınız. Parasetamol içeren ağrı kesici kullanabilirsiniz.
Yorgunluk varsa, dinlenin ve bolca sıvı almaya çalışın.
Hafif ateş ve titreme; istirahat etmeniz, yeterince sıvı almanız ve parasetamol içeren ağrı kesici almanız önerilmektedir.
Baş ağrısı; aşı sonrası bir hafta içinde baş ağrısı gelişirse parasetamol içeren ağrı kesici almanız faydalı olacaktır.
Kas ve eklem ağrısı; aşıdan sonra bir hafta içinde kas ve eklem ağrısı olursa istirahat etmeniz, yeterli sıvı almanız ve parasetamol içeren ağrı kesici almanız yeterli olacaktır.
Kusma ve ishal; aşıdan sonra bir hafta içinde kusma ve ishal gelişecek olursa ağızdan sıvı ve gıda almanız faydalı olacaktır. Yeterince sıvı alamaz ve halsizlik gelişecek olursa sağlık kurumunda serum takviyesi gerekliliğinin değerlendirilmesi gerekir.