Dünya genelinde şu ana kadar 100 milyondan fazla kişiye koronavirüs enfeksiyonu teşhisi kondu ve yaklaşık 3 milyon kişi COVID-19’dan hayatını kaybetti. Koronavirüse yakalanan ve bu sebeple hayatını kaybeden kişi sayısı maalesef her geçen gün artmaktadır. Virüse karşı çeşitli ülkeler tarafından bazı aşılar geliştirildi. Bu aşılardan bazılarında mRNA adı verilen yeni bir teknoloji kullanılmıştır. mRNA aşılarına karşı alerjik reaksiyonların oluşması, endişelere neden oldu. Alerjisi olan kişiler aşı konusunda kafa karışıklığı yaşamaya başladı. Alerjik reaksiyonlarla ilgili çok sayıda çalışma yapıldı. Yapılan son çalışmaların birinde Amerika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), mRNA COVID-19 aşılarının alınmasından sonra anafilaksi oranını, uygulanan milyon doz başına 4.5 vaka olarak tanımladı ve bu vakalarda gelişen alerjik reaksiyonların %89’unun 15 ila 30 dakikalık gözlem süresi içinde meydana geldiğini belirtti. Bu yazımızda COVID-19 aşıları mRNA teknolojisini ve yapılan son çalışmaları sizler için derledik.
Güncellenmiş CDC Aşılama Rehberi
CDC’nin güncellediği son aşılama rehberine göre COVID-19 aşılarının herhangi birine karşı alerjik reaksiyonların mekanizması belirsizliğini koruyor. Ancak bu aşılar içinde bulunan polietilen glikol (PEG) maddesinin, alerjik reaksiyonlarda rol oynayabileceğine yönelik şüpheler bulunuyor. PEG maddesi, her iki mRNA (Moderna ve Biontech) aşısında bulunan bir maddedir. CDC’nin yayın sırasında da aşı olacak kişilere şu tavsiyeler verilmektedir:
PEG maddesine alerjiniz varsa, bir mRNA COVID-19 aşısı almamalı ve bunun yerine Janssen COVID-19 aşısını alma konusunda doktorunuzla konuşmalısınız
Polisorbat 80’e alerjiniz varsa Janssen COVID-19 aşısını almamalı ve bunun yerine doktorunuzla mRNA COVID-19 aşılarını nasıl alacağınızı konuşmalısınız;
Polisorbat alerjisi öyküsü, mRNA aşılaması için bir kontrendikasyon olmaktan çok bir önlemdir ve bu bireylerin (yani PEG veya polisorbat alerji öyküsü olanların) aşılanması, yalnızca şiddetli alerjik reaksiyonların yönetiminde deneyimli bir sağlık hizmeti sağlayıcısının gözetimi altında yapılmalıdır.
***Ülkemizde mRNA aşısı olarak Biontech aşısı uygulanmaktadır ve alerji uzmanları ilaç alerjisi olan kişilerin, Coronavac aşısını tercih etmelerinin daha yararlı olacağını belirtmektedirler.
Çalışmanın Sonuçları
COVID-19 aşılarına karşı şiddetli alerjik reaksiyonlar son derece nadirdir ve bu reaksiyonların mekanizması daha fazla araştırmayı gerektirir. Tüm aşı bölgeleri, CDC yönergelerini izleyerek daha yüksek riskli kişileri gözlemlemeye devam etmeli ve anafilaksiyi tanıma ve yönetme konusunda eğitimli personel bulundurmalıdır. Yüksek riskli alerji öyküsü olan kişilerin büyük çoğunluğunun aşılama öncesinde eksipiyan deri testine ihtiyacı olmayacaktır. COVID-19 aşıları konusundaki deneyimimiz ve bilgimiz arttıkça, yaklaşımımızla esnek kalmaya devam etmeliyiz. Güncellenmiş aşı öncesi risk sınıflandırması algoritmamız, daha önce yayınlanmış deri testi rehberliği ile birlikte kullanılabilir. Bu arada, aşılamanın potansiyel hayat kurtarıcı faydası, alerji öyküsü olan tüm hastaları dikkatlice değerlendirmeye ve tavsiyede bulunmaya devam etmesini gerekli kılar.
Özetlemek gerekirse:
mRNA tabanlı Covid 19 aşılarına karşı, PEG maddesine alerjisi olan kişilerde alerji riski vardır.
Kesin sonuçlara varılması için daha fazla sayıda çalışma yapılması gerekmektedir.
PEG alerjisi olan kişilerin, PEG içermeyen bir aşı olmaları yararlı olacaktır.
Alerji öyküsü olan kişilerin, özellikle anafilaksi öyküsü olan kişilerin aşılarını hastane ortamında olmaları gerekmektedir.
Aşılanan kişi sayısı ve çalışmalar arttıkça, daha net sonuçlar ortaya çıkarılacaktır.
Kaynak
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2213219821004396?via%3Dihub