Zatürre, akciğerlerin bir enfeksiyonudur. Akciğerlerdeki hava keseleri (alveoller olarak adlandırılır) irin ve diğer sıvılarla dolar. Bu durum, oksijenin kan dolaşımına ulaşmasını zorlaştırır. Zatürre olan birinin ateşi, öksürüğü veya nefes darlığı olabilir.
Zatürre Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler kişinin yaşına ve zatürreye neyin sebep olduğuna bağlı olarak değişir, ancak şunları içerebilir:
Çok hızlı nefes alma (bazı durumlarda bu tek belirtidir),
Homurdanma veya hırıltılı seslerle nefes alma,
Nefes almada zorlanma (burun deliklerinin genişlemesini, karın solunumunu veya kaburgalar arasındaki kasların hareketini içerebilir.),
- Ateş,
- Öksürük,
- Burun tıkanıklığı,
- Titreme,
- Kusma,
- Göğüs ağrısı,
- Karın ağrısı,
- Daha az aktivite,
Dehidrasyona neden olabilen iştah kaybı (büyük çocuklarda) veya yetersiz beslenme (bebeklerde),
Aşırı durumlarda, dudakların ve tırnakların mavimsi veya gri rengi.
Zatürre akciğerlerin alt kısmında karnın yakınındaysa, kişide ateş ve karın ağrısı veya solunum problemi olmaksızın kusma olabilir.
Zatürrenin Nedenleri Nelerdir?
Zatürreye çeşitli mikroplar (virüsler, bakteriler, mantarlar ve parazitler) neden olur. Bununla birlikte, çoğu vakaya virüsler neden olur. Bunlara adenovirüsler, rinovirüs, influenza virüsü (grip), respiratuar sinsityal virüs (RSV) ve parainfluenza virüsü (krupa da neden olabilir) dahildir. Genellikle zatürre, üst solunum yolu enfeksiyonundan (burun ve boğaz enfeksiyonu) sonra başlar ve semptomlar 2 veya 3 gün soğuk algınlığı veya boğaz ağrısından sonra başlar. Daha sonra akciğerlere hareket eder. Sıvı, beyaz kan hücreleri ve artıklar akciğerlerin hava boşluklarında toplanmaya başlar ve havanın düzgün geçişini engelleyerek akciğerlerin iyi çalışmasını zorlaştırır.
Bakterilerin neden olduğu zatürresi olan çocuklar, ani yüksek ateş ve alışılmadık derecede hızlı nefes alma ile başlayarak genellikle oldukça hızlı bir şekilde hastalanırlar.
Virüslerin neden olduğu zatürre olan çocuklar muhtemelen daha yavaş ortaya çıkan ve daha az şiddetli semptomlara sahip olacaktır, ancak hırıltı daha yaygın olabilir.
Zatürre Nasıl Teşhis Edilir?
Çocuğunuzun doktoru genellikle bir muayeneden sonra zatürre teşhisi koyacaktır. Doktorunuz, çocuğunuzun görünümünü, nefes alma düzenini ve yaşamsal belirtilerini kontrol edecek ve akciğerleri dinleyecektir. Teşhiste göğüs röntgeni ya da kan testi de kullanılabilir.
Zatürre Nasıl Tedavi Edilir?
Çoğu durumda, zatürreye antibiyotik gerektirmeyen bir virüs neden olur. Bakterilerin neden olduğu pnömoni, evde ağızdan alınan antibiyotiklerle tedavi edilir. Kullanılan antibiyotik türü, pnömoniye neden olduğu düşünülen bakteri türüne bağlıdır. Antiviral ilaçlar da tedavide kullanılabilir.
Zatürre sürekli yüksek ateşe, solunum sorunlarına neden oluyorsa veya aşağıdaki durumlarda çocukların hastanede tedaviye ihtiyacı olabilir:
- Oksijen tedavisine ihtiyaç varsa,
- Kan dolaşımına yayılmış olabilecek bir akciğer enfeksiyonu varsa,
- Bağışıklık sistemini etkileyen kronik bir hastalık varsa,
- Aşırı derecede kusma varsa.
Hastane tedavisi intravenöz (IV) antibiyotikleri (damar içine verilir) ve solunum tedavisini (solunum tedavileri) içerebilir. Daha ciddi vakalar yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) tedavi edilebilir.
Zatürre Ne Kadar Sürer?
Tedavi ile çoğu bakteriyel zatürre türü 1-2 hafta içinde iyileşir. Yürüyen pnömoni ve viral pnömoninin tamamen kaybolması 4-6 hafta sürebilir.
Zatürre Bulaşıcı mı?
Genel olarak zatürre bulaşıcı değildir, ancak buna yol açan üst solunum yolu virüsleri ve bakterileri bulaşıcıdır. Bu mikroplar enfekte birinin ağzından veya burnundan sıvı içinde olduğunda, o kişi hastalığı öksürme ve hapşırma yoluyla yayabilir. İçme bardaklarını ve yemek kaplarını paylaşmak ve enfekte bir kişinin kullanılmış dokularına veya mendillerine dokunmak da zatürre yayabilir. Bu nedenle çocukları solunum yolu enfeksiyonu belirtileri (burun tıkanıklığı veya akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük vb.) olan herkesten uzak tutmak en iyisidir.