İdrar yolu enfeksiyonu (İYE) en sık görülen pediatrik enfeksiyonlardan biridir. Çocukları rahtasız eder ve kalıcı böbrek hasarına neden olabilir. İlk kez semptomatik idrar yolu enfeksiyonu oluşumu, erkek ve kızlarda yaşamın ilk yılında en yüksektir ve bundan sonra belirgin şekilde azalır. 2 aydan küçük ateşli bebekler, lokalize bir kaynak olmaksızın ateşle başvurabilen çocukların önemli bir alt grubunu oluşturur.
İdrar yolu böbrekler, üreter, mesane ve üretrayı içerir. Böbrekler idrar yapar, daha sonra üreter idrarı depolandığı mesaneye taşır. Üretra, idrar yaparken, idrarı vücuttan dışarı taşır. Bir idrar yolu enfeksiyonu, bu parçalardan birinin (genellikle mesane) enfekte olmasıdır.
Bebeklerde ve Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonun Belirtileri
Bebeklerde ve çocuklarda idrar yolu enfeksiyonun belirtileri değişiklik gösterebilir.
0-2 aylık çocuklarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Sarılık,
- Ateş,
- Yetersiz besleme,
- Kusma,
- Sinirlilik.
2 ay ila 2 yaş arası bebekler ve çocuklarda şu belirtiler görülür:
- Yetersiz besleme,
- Ateş,
- Kusma,
- Güçlü kokulu idrar,
- Karın ağrısı,
- Sinirlilik.
2-6 yaş arası çocuklarda aşağıdaki belirtiler görülür:
- Kusma,
- Karın ağrısı,
- Ateş,
- Güçlü kokulu idrar.
6 yaşından büyük çocuklar ve ergenlerde şu belirtiler görülür:
- Ateş,
- Kusma, karın ağrısı,
- Yan/sırt ağrısı,
- Güçlü kokulu idrar.
İdrar Yolu Enfeksiyonun Teşhisi
2-24 aylık çocuklarda İYE tanısı için kriterleri, idrar tahlilinde piyüri ve/veya bakteriüri bulunması ve üropatojenin mL’sinde en az 50.000 koloni oluşturan birim bulunmasıdır. İdrar tahlili tek başına İYE teşhisi için yeterli değildir. Bununla birlikte, idrar tahlili, uygun şekilde toplanan bir idrar örneğinden alınan kültür sonuçları beklenirken antibakteriyel tedavi alması gereken ateşli çocukların belirlenmesine yardımcı olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonunun Tedavisi
Bir İYE için en yaygın tedavi, enfeksiyona neden olan mikropları öldüren antibiyotiklerdir. Çocuk doktorunuz ayrıca çocuğunuzun gerektiğinde ağrı kesici ilaç almasını ve bol miktarda sıvı içmesini önerebilir. İYE’ler, çocuğunuzun özel bölgelerinde tahrişe ve ham deriye neden olabilir. Cildi havaya maruz bıraktıktan ve petrol jölesi veya çinko oksit veya lanolin ile bir nem bariyeri oluşturduktan sonra bu semptomlar devam ederse, çocuk doktorunuza bildirin.
Çocuğum İYE tedavisi görüyorsa, yardım etmek için ne yapabilirim?
Çocuğunuza, doktorunuzun reçete ettiği ilaçları düzenli olarak verin. Çocuğunuzun belirtileri azalırsa ve çocuğunuz kendini daha iyi hissederse dahi ilaçları kesmeyin ve belirtilen şekilde çocuğunuza vermeye devam edin.
Çocuğunuza bol miktarda sıvı verin, böylece tuvalet eğitimi almış çocuklar için her iki ila üç saatte bir düzenli olarak idrara çıkmaya devam etsinler.
Çocuğunuzun ateşi, ağrısı veya diğer semptomları ilacı iki gün kullandıktan sonra devam ederse doktorunuza söyleyiniz.
Çocuğunuz ağrı çekiyorsa veya ateşi varsa, sadece doktorun önerdiği şekilde ilaç verin. Çocuklara aspirin vermeyin.
Çocuğunuzun köpük banyosu, şampuan veya sabun içeren banyo suyuna oturmasına izin vermeyin, bu tahrişe neden olabilir. Çocuğunuz banyo yapıyorsa, siz bu ürünleri kullanmaya hazır olana kadar temiz suda oturmasını sağlayın. Bitirdikten sonra çocuğunuzu yıkayın ve ürünleri küvetten çıkarın.
Çocuğum sık sık İYE geçirirse ne olur?
Bazı çocuklar diğerlerinden daha sık İYE alır. Tedaviden sonra semptomlar tekrar ortaya çıkarsa veya çocuğunuzun altı aylık bir süre içinde üç veya daha fazla İYE geçirmesi durumunda çocuk doktorunuza bildirdiğinizden emin olun. Çocuk doktoru, değerlendirme için çocuğunuzu bir pediatrik üroloji kliniğine götürmenizi önerebilir.