Son araştırmalar, çocuklarda B vitamini eksikliğinin önceden varsayıldığından daha sık meydana geldiğini göstermiştir. Bebeklerde B12 vitamini eksikliği genellikle kendini gelişimsel gecikmeler, farklı bir büyüme eğrisi, anoreksiya, sinirlilik, nörolojik problemler ve halsizlik gibi spesifik olmayan semptomlarla gösterir. Nörolojik semptomlarla birlikte veya gelişimsel gecikmelerle birlikte farklı bir büyüme eğrisi olması durumunda, B12 vitamini eksikliği düşünülmelidir.
Yaşamın ilk yılında B12 vitamini miktarı, hamilelik sırasında ne kadar B12 vitamini bulunduğuna büyük ölçüde bağlıdır ve bu nedenle annenin B12 vitamini durumuna büyük ölçüde bağlıdır.
Tipik olarak, yeni doğmuş bir bebeğin karaciğerinde, sonraki alım yetersiz olsa bile, yaşamın ilk yılı için yeterli olan 25 µg B12 vitamini deposu vardır. Ancak bu depo (tedavi edilmemiş) B12 vitamini eksikliği olan annelerde ciddi şekilde azalır. Bu zaten 3 ila 4 aylıkken belirgin hale gelebilir.
Yaşamın ilk yıllarında B12 vitamini eksikliği, merkezi sinir sisteminin işlevinin azalmasına neden olabilir. B12 vitamini eksikliği olan çocuklarda ciddi klinik belirtiler ve nörolojik bozulma tanımlanmıştır. Hafif bir eksiklik bile zararlı etkilere sahip olabilir. Normal B12 vitamini serum değerleri ile ve megaloblastik anemi veya nöropatinin klasik özellikleri olmadan düşük bir B12 vitamini durumu mevcut olabilir. Eksikliğin zamanında tespiti ve B12 vitamini ile yeterli tedavi, ciddi ve onarılamaz hasarı önleyebilir ve çocuğun gelişimini iyileştirebilir.
Doğumdan sonra serum B12 değeri önemli ölçüde düşer. 6 aylıktan itibaren değer 3 ile 7 yaşları arasında maksimuma çıkar, ardından yavaş yavaş yetişkin değerine düşer. Bu azalmanın yaşam boyu devam etmesi, mevcut laboratuvar referans değerlerinin çocuklara uygulanmaması gerektiğini göstermektedir. Bu referans değerler sağlıklı yetişkinlere dayanmaktadır.
Çocuklarda B Vitamini Eksikliğinin Belirtileri
- Zayıflık,
- İştahsızlık,
- Büyümede gecikme,
- Gelişimsel gecikme ve hatta gerileme,
- Sinirlilik,
- Karıncalanma veya yanma hissi (ekstremitelerde),
- Hipotoni (düşük kas tonusu),
- Azaltılmış dokunma hissi,
- Nöbetler,
- Ataksi (kas kontrolü eksikliği),
- Felç belirtileri,
- İstemsiz hareketler,
- Konsantrasyon sorunları,
- Hafıza bozuklukları,
- Kişilik değişiklikleri,
- Makrositoz,
- Anemi,
- Hipersegmente nötrofiller (beyaz kan hücrelerinin türü),
- Lökopeni (düşük beyaz kan hücresi sayısı),
- Trombositopeni (düşük kan trombosit sayısı),
- Glossit,
- Cildin hiperpigmentasyonu,
- Kusma,
- İshal ve/veya bağırsak semptomları,
- Sarılık,
- Baş ağrısı.
B12 Eksikliğinin Nedenleri
Çocuklarda B12 vitamini eksikliğinin nedenleri 3 kategoriye ayrılabilir; azaltılmış alım, malabsorbsiyon ve B12 vitamininin taşınması ve metabolizmasındaki konjenital hatalar.
Azaltılmış alım:
Kesinlikle vejetaryen/vegan/makrobiyotik diyet,
Tedavi edilmemiş B12 vitamini eksikliği olan bir annenin veya yukarıdaki diyetlerden birini uygulayan bir annenin emzirmesi,
Tedavi edilmemiş fenilketonüri (genetik bir durum).
Malabsorpsiyon:
Otoimmün pernisiyöz anemi, bağırsağın bir kısmının cerrahi olarak çıkarılması (bağırsak rezeksiyonu), intrinsik faktörün olmaması/anormal oluşumu (kalıtsal) nedeniyle yetersiz veya hiç içsel faktör,
Azaltılmış mide asidi, örneğin asit azaltıcı ilaçlarla uzun süreli tedavi ile,
Azaltılmış pankreas fonksiyonu,
Parazitler veya aşırı bakteri üremesi (SIBO) ile bağırsaklarda B12 vitamini ile rekabet,
Crohn hastalığı, çölyak hastalığı, ince bağırsak cerrahisi veya Imerslund-Gräsbeck sendromu nedeniyle ince bağırsakta malabsorpsiyon.
B12 vitamininin taşınması veya metabolizmasındaki konjenital hatalar:
Transkobalamin-II eksikliği veya kobalamin R-bağlayıcı protein eksikliği nedeniyle taşıma bozukluğu
Metabolik bozukluklar.
B12 Eksikliğinin Tedavisi
Tedavi, eksikliğin nedenine bağlıdır. Eksiklik hafif ve asemptomatik ise, bir diyet ayarlaması veya altta yatan nedenin ortadan kaldırılması artı iyi bir takviye yeterli olabilir. Ancak çoğu durumda neden ortadan kaldırılamaz ve B12 vitamini enjeksiyonları ile kalıcı tedavi gerekli olacaktır.
Ciddi semptomlar durumunda, kalıcı hasarı önlemek için B12 vitamini enjeksiyonları ile acil tedavi gereklidir. Metabolik bozuklukları ve B12 bağlayıcı protein eksikliği olan çocuklar genellikle yüksek dozlarda B12 vitaminine ve ek tedavi biçimlerine ihtiyaç duyarlar.
Semptomlar tedavi sırasında belirleyici öneme sahiptir. Tedavinin etkinliği, enjeksiyonların uygulanmasından sonra serum B12 seviyeleri ile ölçülemez, çünkü taşıma proteinleri tamamen doygun hale gelse bile, bu, hücrelerde gerçekte ne kadar B12 bulunduğunu yansıtmaz.
Tedavi, çoğu hastada iyileşmelerle sonuçlanabilse de, bazı kalıcı nörolojik hasarlar olabilir. Uzun vadeli seyir, erken teşhis ve yeterli tedavi ihtiyacını açıkça vurgulayan eksikliğin ciddiyeti ve süresi ile bağlantılı görünmektedir.