Apgar skoru, doktorların ve hemşirelerin yeni doğanları doğduktan bir dakika ve beş dakika sonra değerlendirmek için kullandıkları bir puanlama sistemidir. Bu puanlama sistemini Dr. Virginia Apgar 1952’de yarattı. O zamandan beri, dünyanın dört bir yanındaki tıp uzmanları, yeni doğanları hayatlarının ilk anlarında değerlendirmek için puanlama sistemini kullanmaya başladılar.
Düşük Apgar skorları, bebeğin nefes alması konusunda ekstra yardım gibi özel bakıma ihtiyacı olduğunu gösterebilir. Genellikle doğumdan sonra bir hemşire veya doktor Apgar skorlarını doğum odasına bildirebilir.
Apgar skoru nasıl yapılır?
Apgar puanlama sistemi beş kategoriye ayrılmıştır. Her kategori 0 ila 2 puan arasında puan alır. Bir çocuk en fazla toplam 10 puan alır. Ancak, bir bebek yaşamın ilk birkaç anında nadiren 10 puan alır. Bunun nedeni, çoğu bebeğin doğumdan hemen sonra mavi el veya ayaklara sahip olmasıdır.
Apgar skorları bir ve beş dakikada kaydedilir. Bunun nedeni, bir bebeğin puanları bir dakikada düşükse, bir sağlık personelinin müdahale etmesi veya daha önce başlamış olan müdahalelerin artması muhtemeldir. Beş dakikada bebek ideal olarak iyileşmiştir. Beş dakika sonra puan çok düşükse, sağlık personeli 10 dakika sonra puanı yeniden değerlendirebilir. Daha düşük Apgar puanlarına sahip bazı bebekler olabilir. Bu bebekler şunlardır:
- Prematüre bebekler,
- Sezaryen ile doğan bebekler,
- Doğarken komplikasyon yaşayan bebekler.
Apgar testi bir doktor, ebe veya hemşire tarafından yapılır. Bebek muayene edilir ve şunlara bakılır:
- Nefes alma çabası,
- Nabız,
- Kas,
- Refleksler,
- Ten rengi.
Her kategori, gözlemlenen duruma bağlı olarak 0, 1 veya 2 ile puanlanır.
Nefes alma çabası:
- Bebek nefes almıyorsa, solunum puanı 0’dır.
- Solunum yavaş veya düzensiz ise, bebek solunum çabası için 1 puan alır.
- Bebek iyi ağlarsa, solunum skoru 2’dir.
Kalp atış hızı stetoskop ile değerlendirilir. Bu en önemli değerlendirmedir:
- Kalp atışı yoksa bebek kalp atış hızı için 0 puan alır.
- Kalp atış hızı dakikada 100 atıştan azsa, bebek kalp atış hızı için 1 puan alır.
- Kalp atış hızı dakikada 100 atıştan fazlaysa, bebek kalp atış hızı için 2 puan alır.
Kas:
- Kaslar gevşekse, bebek kas tonusu için 0 puan alır.
- Biraz kas tonusu varsa, bebek 1 puan alır.
- Aktif hareket varsa, bebek kas tonusu için 2 puan alır.
Yüz buruşturma tepkisi veya refleks irritabilitesi, hafif bir çimdik gibi stimülasyona tepkiyi tanımlayan bir terimdir:
- Reaksiyon yoksa bebek refleks irritabilitesi için 0 puan alır.
- Yüzünü buruşturma varsa, bebek refleks irritabilitesi için 1 puan alır.
- Yüzünü buruşturma ve öksürük, hapşırma veya şiddetli ağlama varsa, bebek refleks irritabilitesi için 2 puan alır.
Ten rengi:
- Ten rengi soluk mavi ise, bebek renk için 0 puan alır.
- Vücut pembe ve ekstremiteler mavi ise, bebek renk için 1 puan alır.
- Tüm vücut pembe ise, bebek renk için 2 puan alır.
Normal bir Apgar puanı olarak kabul edilen nedir?
Beş dakika sonra 7’den 10’a kadar bir skor “güven verici” olarak kabul edilir.
0’dan 3’e kadar bir puan endişe vericidir. Genellikle nefes almaya yardımcı olmak için daha fazla müdahaleye ihtiyaç olduğunu gösterir.
Apgar skorunun yenidoğanın genel durumunu değerlendirmek için kullanılan birkaç değerlendirmeden sadece biridir.