Alerjiye neden olan pek çok durum vardır ve alerjiye sahip olan kişi sayısı da her geçen gün artış göstermektedir. Alerjilerin belirtileri de oldukça fazladır ve bu belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterir. Durum böyle olunca alerji sivilce yapar mı sorusu da çoğu kişinin merak ettiği bir sorudur. Bu yazımızda alerjilerin belirtilerini ve sivilce yapıp yapmayacağını sizler için yazdık.
Alerji Nedir?
Bağışıklık sistemi, vücudunuzu yabancı istilacılara karşı savunmanıza yardımcı olan, özelleşmiş organ ve hücrelerden oluşan karmaşık bir ağdır. Vücudunuz bakteri veya virüs gibi dış etkenlere maruz kaldığında, bağışıklık sisteminiz bu istilacılarla savaşmak için koruyucu antikorlar ve aktive edilmiş beyaz kan hücreleri üretir. Alerji veya alerjik reaksiyon, bağışıklık sisteminin zararsız bir maddeyi tehlikeli madde sanması ve daha yaygın olarak “IgE” olarak bilinen “immünoglobulin E” adı verilen bir antikor üretmesidir.
Alerjilere Ne Sebep Olur?
Bazı insanların belirli şeylere alerjisi varken diğerlerinin neden alerjik olmadığı henüz kesin olarak bilinmemektedir. Alerjiler ailelerde yayılma eğilimi gösterebilir. Yani alerjiniz varsa, ebeveynlerinizden en az birinin de alerjisi olması muhtemeldir. Bir hastalıktan sonra veya hamilelik sırasında vücudun bağışıklık sisteminin zayıf olduğu zamanlarda alerjenlere maruz kalmak da alerji gelişiminde rol oynayabilir. Alerjiler en çok çocuklarda görülmesine rağmen her yaşta ortaya çıkabilir. Bazen alerjiler geçer, ancak yıllar sonra da geri gelebilirler.
Sivilce Alerji Belirtisi Midir?
Akne durumları, alerjik reaksiyonların ardındaki bağışıklık tepkisinin bir belirtisi veya bir alerjenle temasa geçmenin doğrudan bir sonucu değildir. Bazı gıda alerjileri ve gıda intoleransları, benzer cilt reaksiyonları ile ilişkilidir, ancak muhtemelen sivilcelerin ana nedeni alerjiler değildir. Bununla birlikte, alerjilerin mevcut akne lezyonlarını şiddetlendirebileceğini veya daha da kötüleştirebileceğini belirtmekte fayda var. Bunun nedeni, bağışıklık tepkisinin neden olduğu iltihaplanmanın cildin daha fazla tahriş olmasına ve şişmesine yol açması olabilir. Ek olarak, belirli alerjenler komedojenik (gözenek tıkayıcı maddeler) olabilir ve bu da potansiyel olarak gözeneklerin tıkanmasına ve sivilcelerin çıkmasına neden olabilir.
Alerjiler Sivilceye Nasıl Neden Olur?
Alerjiler doğrudan bir belirti olarak sivilceye neden olmazken, ikincil bir şekilde olabilir. Alerjiler vücutta iltihaplanmaya neden olur, bu da şişmeye ve cilt tahrişine yol açabilir. Bu iltihaplanma daha sonra bir bağışıklık tepkisini tetikleyerek akneyi kötüleştirebilecek hormonların salınmasına neden olabilir.
Akneye Başka Ne Sebep Olur?
Akne bir dizi faktörün sonucu olarak gelişebilir, ancak hemen hemen her zaman aynı nedenden dolayı gelişir; aşırı sebum üretimi ve bakteri. Aşırı sebum gözenekleri ve kıl foliküllerini tıkayabilir, bakterileri hapsedebilir ve sonuçta iltihaplı cilt ve akne kırılmalarına yol açabilir. Akne için tek bir neden yoktur ve kişi sivilceyi çeşitli nedenlerin kombinasyonundan geliştirebilir. Aşağıda, akne patlamalarının en yaygın yatkınlıklarından ve tetikleyicilerinden sadece birkaçı bulunmaktadır:
Hormonal Değişiklikler
Ergenlik ve hamilelik sırasında yaşananlar gibi hormonal değişiklikler, sebum üretiminde artışa neden olarak tıkanmış gözeneklere ve çatlaklara neden olabilir.
Stres
Stres, iltihaplanmaya ve sebum üretimine yol açabilen kortizol gibi hormonlarda bir artışı tetikleyerek akne kırılmalarına neden olabilir. Ek olarak, stres vücudun akneye neden olan bakterilerle savaşma yeteneğini engelleyebilir.
Kozmetik ve Saç Ürünleri
Ağır yağlar içeren nemlendiriciler, makyaj malzemeleri ve pomatlar gibi ürünler gözenekleri tıkayabilir, sivilce oluşumuna ve kötüleşmesine neden olabilir.
İlaçlar
Steroidler, östrojen, testosteron, fenitoin gibi belirli ilaçlar ve farmasötik ürünler ve RİA gibi doğum kontrol cihazları akneyi daha da kötüleştirebilir.
Aşırı Terleme ve Nem
Aşırı terleme ve yüksek nem, sebum üretiminde artışa neden olarak gözeneklerin tıkanmasına neden olabilir.
Ciltte Sürekli Sürtünme
Cilde tekrar tekrar sürtünme veya dokunma mevcut akne lezyonlarını tahriş edebilir ve daha fazla iltihaplanmaya yol açabilir. Çoğu durumda, bu durum sivilceyi kendi kendine devam eden bir sorun haline getirebilir, çünkü insanlar deriye dokunarak semptomlarını gidermeye çalışırlar ancak bunu yaparak sivilcenin şiddetini yalnızca kötüleştirirler.
Akne Belirtileri Nelerdir?
Akne öncelikle ciltte lezyonların gelişmesiyle görsel olarak tanımlanır. Bunlar çeşitli yerlerde ortaya çıkabilir, ancak en sık yüz, omuzlar, kollar, göğüs, bacaklar ve kalçalarda görülür. En yaygın akne türleri şunlardır:
Siyah noktalar
Siyah noktalar, kıl folikülleri tıkandığında cildin yüzeyinde gelişebilen küçük bir şişlik türüdür. Adından da anlaşılacağı gibi, siyah noktalar genellikle koyu, inişli çıkışlı bir görünümle çevredeki deriden daha koyu görünür. Bunun nedeni, ciltte doğal olarak bulunan bir pigment olan melanin oksidasyonudur.
Beyaz noktalar
Kapalı komedonlar olarak da bilinen beyaz noktalar, cilt yüzeyinde küçük, beyazımsı şişlikler olarak görünen bir tür akne lezyonudur. Siyah noktaların aksine, beyaz noktalar genellikle daha küçüktür ve ince bir deri tabakasıyla kaplıdır. Ölü deri hücreleri ve sebum kıl folikülünde sıkışıp kapalı komedonlar oluşturduğunda ortaya çıkarlar.
Kistler
Kistler, ciltte şişmiş şişlikler olarak görünen büyük, derin yerleşimli akne lezyonlarıdır. İrinle dolu olma eğilimindedirler ve dokunulduğunda acı verebilirler. Kistler, bakteriler derinin derinliklerinde hapsolduğunda oluşur, şişmeye ve iltihaplanmaya neden olur.
Papüller
Papüller, gözenek bakteri ile enfekte olduğunda ciltte görünebilen küçük, kırmızı yumrulardır. Genellikle kümeler halinde görünürler ve dokunulduğunda acı verebilirler. Papüller, diğer akne türlerine göre daha hızlı gelişme eğilimindedir ve tedavi edilmezse daha uzun sürebilir.
Püstüller
Püstüller, beyaz veya sarı irin içeren küçük kırmızı yumrulardır. Bakteriler ve sebum kıl folikülünde sıkışıp püstüler bir enfeksiyon oluşturduğunda ortaya çıkarlar.
Nodüller
Nodüller, gözenekleri tıkayan aşırı yağ, bakteri ve ölü deri hücrelerinin bir sonucu olarak cilt yüzeyinde görünen büyük, sert şişliklerdir. Tipik olarak dokunulduğunda ağrılıdırlar ve derinin yüzeyinin derinliklerinde olabilirler.