Alerjiler dünya genelinde çok sayıda kişiyi etkilemektedir. Alerjiler, özellikle çocuklarda yaygındır ancak yetişkinlik döneminde de ortaya çıkması nadir bir durum değildir. Bazı alerjiler kişi yaşlandıkça kendiliğinden geçme eğilimi gösterebilir, ancak birçok alerji ömür boyu devam eder. Alerji belirtileri, bir kişinin günlük yaşamını etkileyebilir ve yaşam kalitesini düşürebilir. Bu yazımızda alerjilerin geçip geçmeyeceğini ve alerjilerle ilgili bilgileri sizler için yazdık.
Alerjik Reaksiyon Nedir?
Alerjik reaksiyon, vücudunuz bir bağışıklık tepkisini tetikleyen bir alerjenle temas ettiğinde ortaya çıkar. Alerjenler solunum yolunuz, gözleriniz, cildiniz, burnunuz veya gastrointestinal sisteminizle temas ettiğinde alerjik reaksiyon gösterebilirsiniz. Bu olduğunda, vücudunuz sizi bağışıklık sisteminize yönelik tehditlerden korumak için tasarlanmış antikorlar salgılar. Bu antikorlar, vücudunuzdaki hücrelerin histamin salmasına neden olur, bu da alerjilerle ilişkili semptomların alerjenleri vücudunuzdan çıkarmaya çalışmasına neden olur. Histamin kan damarlarınızı genişleterek şişmeye ve tahrişe neden olabilir. Histamin ayrıca mukus üretimini artırarak burun akıntısına veya tıkanıklığa neden olabilir. Alerjik bir reaksiyon, belirli bir vücut bölümünü veya tüm vücudunuzu etkileyebilir. Tepkiler çoğu insan için hafif olsa da başkaları için hayati tehlike oluşturabilir. En şiddetli alerjik reaksiyonlardan biri anafilaksidir. Boğaz veya hava yolu şişmeye başladığında nefes almayı zorlaştırdığında ortaya çıkar.
Alerji Geçer Mi?
Bazı insanlar alerjileri, özellikle erken çocukluk döneminde gelişen alerjileri aşabilir. Bir kişinin alerjisinin yaşlandıkça ortadan kalkıp kalkmaması, neye alerjisi olduğuna ve alerjinin şiddetine bağlıdır. Bazı araştırmalar, bazı gıda alerjilerinin ortadan kalkabileceğini düşündürmektedir. Çocukların yaklaşık %85’i aşağıdakilere karşı alerji geliştirir:
- Süt,
- Yumurta,
- Buğday,
- Soya.
Bu besin alerjilerine sahip olan çocukların bir kısmı ilerleyen yaşlarında alerjilerini aşacaklardır. Ancak alerjiler ömür boyu devam etme eğilimi de gösterir.
Bir çalışma ayrıca, böcek sokmalarına alerjisi olan çocukların çoğunun yetişkinliğe alerjik reaksiyon göstermeyebileceğini de göstermektedir. Bazı insanlar, polen ve evcil hayvan kepeği alerjileri gibi diğer alerjilerin yaşlandıkça daha az şiddetli hale geldiğini bildirmektedir. Alerjilerin çoğu çocuklukta başlasa da hayatın herhangi bir döneminde gelişebilir. Yetişkinler ayrıca daha önce onları etkilemeyen bir şeye karşı alerji geliştirebilirler.
Alerjik Reaksiyon Ne Kadar Sürer?
Alerjik bir reaksiyon değişen sürelerde sürebilir. Alerjik reaksiyon tipik olarak birkaç saatten birkaç haftaya kadar sürebilir. Alerjeninize uzun süre maruz kaldıysanız, alerjik reaksiyonunuz genellikle daha uzun sürer. Bir alerjik reaksiyonun semptom süresi ayrıca alerjene ve yanıtınızın ciddiyetine de bağlıdır. Tepkiler değişen uzunluklarda süreceğinden, herkese uyan tek bir cevap yoktur. Örneğin, kurdeşen bir alerjene maruz kaldıktan hemen sonra ortaya çıksa da yalnızca birkaç dakika veya saat sonra geçebilir. Kontakt dermatit iki ile dört hafta sürecek ve ardından kızarıklık düzelecektir. Ancak polen mevsiminde polen gibi alerjenlere maruz kalırsanız, maruz kalmaya devam ettiğiniz sürece veya mevsim bitene kadar alerjik reaksiyonunuz haftalarca veya aylarca devam edebilir.
Alerji Belirtileri Nelerdir?
Alerjik reaksiyonlar, hafiften şiddetliye kadar çok çeşitli belirtilere neden olabilir. Karşılaştığınız belirtiler büyük ölçüde sahip olduğunuz reaksiyon türüne bağlı olacaktır.
- Burun tıkanıklığı, hapşırma, burun akıntısı,
- Gözlerde sulanma, kaşıntı,
- Döküntü,
- Kurdeşen.
Şiddetli alerjik reaksiyonlar aşağıdaki belirtilere yol açabilir:
- İshal,
- Karın ağrısı veya kramp,
- Hırıltı,
- Göğüs ağrısı veya sıkılığı,
- Yutma güçlüğü,
- Endişe,
- nefes almada zorluk,
- Yüz şişmesi,
- Bilinçsizlik,
- Yüzün kızarması.
Şiddetli alerjik reaksiyonlar anafilaksiye neden olabilir. Anafilaksi ciddi bir durumdur ve hayati risk oluşturur. Kan basıncında ani düşüş, hava yolunda şişme, nefes alamama gibi belirtileri olan anafilaksinin acil tedavi edilmesi gerekir.
Yaygın Alerji Tetikleyicileri
Vücudunuzun bağışıklık sistemi farklı alerjenlere aşırı tepki verdiğinde alerjik reaksiyon geliştirebilirsiniz. Alerjilerin en yaygın tetikleyicilerinden bazıları şunlardır:
Polen
Polen, bitkilerin saldığı ince bir tozdur. Bazı insanlarda alerjik reaksiyona neden olabilecek proteinler içerir. Polen alerjilerinin semptomları genellikle bitkilerin tamamen çiçek açtığı ilkbahar ve yaz aylarında en kötü halindedir. Polen alerjilerine genellikle ağaçlardan, çimenlerden ve yabani otlardan gelen polenler neden olur.
Evcil Hayvan Tüyü
Evcil hayvanlarınız alerjinizin nedeni olabilir. Evcil hayvanların kepeği vardır; döktükleri küçük ölü deri pulları. Evcil hayvan kepeğine alerjiniz varsa, kepeği, tükürüğü veya idrarıyla temas kurdeşen, deri döküntüsü veya kontakt dermatit gibi alerji semptomlarına neden olabilir.
Küf
Küf hem iç hem de dış mekanlarda bulunabilen bir mantar türüdür. Küfe alerjiniz varsa, küf sporlarını soluduğunuzda bağışıklık sisteminiz aşırı tepki verecektir. Burun akıntısı, öksürük ve sulu gözler gibi belirtiler yaşayacaksınız.
Toz akarları
Toz akarları, sıcak ve nemli ortamlarda gelişen ve sizin ve ailenizin döktüğü deri hücrelerinden beslenen küçük canlılardır. Yataklarda ve kumaş içeren çoğu yerde bulunurlar. Toz akarlarına alerjiniz varsa, bunlar astıma ve diğer solunum problemlerine neden olabilir.
Gıdalar
Alerjiye neden olabilecek pek çok besin vardır. Ancak besin alerjilerin büyük bir kısmından sorumlu 8 alerjen besin vardır: Süt, yumurta, buğday, balık, kabuklu ağaç yemişleri, yer fıstığı, kabuklu deniz ürünleri, soya.
Diğer alerjenler
Diğer birçok potansiyel alerjen mevcuttur. Bunlara böcek sokmaları, lateks, bazı gıdalar, gıda katkı maddeleri ve bazı ilaçlar dahildir. Alerjileri tetikleyen yaygın yiyecekler yer fıstığı, ağaç yemişleri, balık, kabuklu deniz ürünleri ve yumurtaları içerir. Penisilin gibi ilaçlara alerjiniz olabilir.