Kaşıntılı cilt kadar rahatsız edici çok az şey vardır. Kaşıntı ne yazık ki, alerjisi olan birçok kişinin yaşadığı bir sorundur. Neye alerjiniz olursa olsun, kaşıntılı cilt oldukça yaygın bir semptomdur. Tahriş olmuş, kırmızı ve kaşıntılı cilt rahatsız ve hatta acı verici hissetmenize neden olur. Alerjilerin sadece hapşırma veya gözlerde sulanma gibi belirtilere neden olduğunu düşünebilirsiniz, ancak alerjisi olan birçok kişide kaşıntı da meydana gelir.
Alerji Nedir?
Alerjiler, vücudunuz zararlı olarak gördüğü bir şeye tepki gösterdiğinde ortaya çıkar. Alerjen adı verilen normalde zararsız maddeler, bağışıklık sisteminizin tepki vermesine neden olarak alerjik reaksiyona neden olur. Bağışıklık sisteminiz size zarar vereceğini düşündüğü bir maddeyi algıladığında, onunla savaşmak için antikorlar oluşturur, bu da histamin gibi proinflamatuar maddelerin salınmasına yol açar. Histamin gibi bu kimyasal maddeler, rahatsız edici alerji semptomlarına neden olur. Vücudunuza ve bağışıklık sisteminizin tepki verdiği alerjene bağlı olarak, alerji semptomlarınız her zaman aynı görünmeyebilir. Yaygın hafif alerji semptomları şunları içerir:
- Sulu veya kırmızı gözler,
- Burun akması,
- Kaşıntı,
- Döküntü veya kurdeşen.
Hafif alerjiler zararsız olsa da orta veya şiddetli alerjik reaksiyonlar tehlikeli semptomlara neden olur. Şiddetli kurdeşen, şişme veya nefes almada zorluk yaşarsanız, hemen acil tıbbi yardım almanız gerekir. Kaşıntı yaygın ve genellikle zararsız bir alerji belirtisi olsa da ani veya şiddetli kaşıntı gözlerinizin veya yüzünüzün şişmesi anafilaksinin erken bir belirtisi olabilir. Şiddetli alerjik reaksiyonlar acil tıbbi müdahale gerektirir.
Alerjiler Ciltte Kaşıntıya ve Döküntülere Nasıl Neden Olur?
Farklı alerjik reaksiyon türleri kaşıntılı deriye veya döküntülere neden olur. Cilt reaksiyonunuzun nedeni ve belirtileri, sorunu nasıl tedavi edebileceğinizi belirler.
Kontakt dermatit: Alerjiden kaynaklanan kaşıntılı derinin en yaygın nedenlerinden biri kontakt dermatittir. Cildiniz bir alerjene veya tahriş edici maddeye maruz kaldığında, cildinizde, özellikle temas bölgesinde kırmızı kaşıntılı şişliklere neden olabilir.
Kurdeşen: Kurdeşen adı verilen kabarık, kaşıntılı şişlikler, alerjik reaksiyonun başka bir yaygın belirtisidir. Tipik olarak kurdeşen, kırmızı görünür ve basıldığında merkezde beyaza döner.
Egzama: Atopik dermatit olarak da bilinen egzama, kuru, hassas cilt ve yeniden kaşıntılı cilt lekelerine neden olur. Egzama genellikle zamanla gelir ve geçer ve alerjenler veya kimyasal tahriş edici maddeler alevlenmeleri tetikleyebilir.
Hangi Alerjenler Kaşıntılı Deriye Neden Olur?
Alerjilere, alerjen adı verilen çok çeşitli zararsız maddeler neden olabilir. Genellikle kaşıntılı cilde neden olan alerjenler, diğer yaygın alerji semptomlarına da neden olur. Kontakt dermatite tipik olarak kokular, metaller, parfümler veya ilaçlar gibi alerjenlere maruz kalma neden olur. Egzama ayrıca lateks veya antibiyotik kremler veya merhemler tarafından da tetiklenebilir.
Kurdeşenlerin neden olduğu kaşıntılı cilt genellikle havayla bulaşan veya gıda alerjileriyle ilişkilidir. Polen, küf ve evcil hayvan kepeğine maruz kalmak veya fındık, yumurta veya kabuklu deniz ürünleri yemek kurdeşenlere neden olabilir. Kurdeşen zararsız olabilse de bazen daha ciddi bir alerjik reaksiyonun işareti olabilir.
Alerjik Kaşıntı Nasıl Teşhis Edilir?
Alerjiniz olduğunu düşünüyorsanız ya da alerjik belirtileriniz varsa mutlaka bir alerji uzmanına görünmeniz gerekir. Alerji uzmanları, alerji konusunda eğitim almış uzman doktorlardır. Doktorunuz belirtileriniz ve tıbbi geçmişinizle ilgili detaylı sorular sorduktan sizi muayene edecektir. Alerjinize neden olan maddeleri bulmak için kan testleri ve deri testleri gibi yöntemler kullanılabilir. Alerji uzmanınız mevcut durumunuzu dikkate alarak teşhiste kullanacağı yöntemi belirleyecektir.
Kaşıntı İçin Neler Yapılabilir?
Kaşıntılı cildinize hangi alerjenlerin neden olduğunu biliyorsanız, onlardan mümkün olduğunca kaçınmak reaksiyonları önlemeye yardımcı olabilir. Ancak, onlardan her zaman kaçınamayabilirsiniz. Alerjilerin neden olduğu kaşıntılı cildi evde tedavi etmenin en etkili yolu doktorunuzun uyguladığı tedaviye bağlı kalmaktır. Alerji tedavinizi uyguladıktan sonra evde atabileceğiniz bazı adımlarla cildinizi yatıştırmayı deneyebilirsiniz.
Cildinizi çizmekten kaçının
Cildiniz kaşındığında, kaşınmak anında bir miktar rahatlama sağlayabilir ancak cildinizi daha fazla tahriş eder ve daha uzun süre kaşınmasına neden olabilir. Bu nedenle mümkün olduğunca cildinizi kaşımamaya çalışın. Kaşıma, nihayetinde daha fazla iltihaplanmaya ve ciltte hasara yol açabilir ve kaşıntıyı kötüleştirebilir.
Duş alın
Alerjenlere maruz kalan herhangi bir cildi yıkamak, kaşıntılı cildinizi hafifletmeye yardımcı olabilir. Cildin kurumasını önlemek için duşunuzu 10 dakika ile sınırlandırmaya çalışın ve ılık su kullanın.
Parfüm içermeyen ürünler kullanın
Bazı losyonlar, sabunlar veya deterjanlar cildinizi tahriş edebilecek kokulu kimyasallar içerir. Bu nedenle olabildiğince temiz içerikli ürünleri kullanmaya çalışın.
Nemlendirici uygulayın
Halihazırda alerji ilacı aldıysanız ve alerjenlere maruz kalan herhangi bir cildi yıkadıysanız, cildinizi nemlendirmek kaşıntınızı yatıştırabilir. Nemlendirici ayrıca cildinizin aşırı kurumasını da önler.
Aşırı sıcaklıklardan kaçının
Evinizde serin bir ortam sağlamaya çalışın. Aşırı sıcaklar kaşıntıyı artırabilir bu nedenle klima kullanarak ortam sıcaklığını serin ve stabil tutun.
Bol su için
Su tüketmek cildin nemli kalmasına yardımcı olabilir. Bu nedenle bol su tükettiğinizden emin olun.
Kaşıntıya Neden Olabilecek Diğer Durumlar
Kaşıntı, birçok cilt şikayetinde ortak bir semptomdur. Yani kaşıntıya neden olabilecek pek çok durum vardır. Cilt vücudun her yerinde veya sadece belirli bölgelerde kaşınabilir. Kaşıntının bazı nedenleri şunlardır:
Kuru cilt
Kuru cilt, kaşıntılı cildin en yaygın nedenlerinden biridir. Kuru cilde yol açabilen çevresel faktörler arasında aşırı sıcak veya düşük nemli havalar bulunur. Çok fazla yıkamak da kuru cilde neden olabilir.
Dehidrasyon
Yeterince sıvı alamamak vücudu dehidrasyon durumuna sokar. Yeterince sıvı almadığınız uzun süreli veya tekrarlayan nöbetleriniz varsa, bu dehidrasyona yol açabilir. Dehidrasyon genellikle kaşıntıya yol açabilen kuru cilde neden olur.
Böcek ısırıkları
Böcek ısırıkları genellikle bir kişinin cildinin alevlenmesine neden olarak kaşıntıya neden olur. Sivrisinek ve örümcek ısırıkları genellikle kırmızı, şişmiş bir ısırık izi oluşturur. Tahta kurusu ve uyuz ısırıkları, derinin daha geniş bölgelerinde gruplanabilir ve vücudun her yerinde kaşıntıya neden olabilir.
Psikolojik
İnsanlar fiziksel bir nedeni olmayan bir kaşıntı hissi yaşayabilir. Bazı zihinsel sağlık durumları, bir kişinin derisinin sürünüyormuş gibi hissetmesine neden olabilir ve bu da kaşıma dürtüsü yaratır. Aşırı kaşıma cilt hasarına neden olabilir.
Diğer nedenler
Kaşıntı, kıl kurdu veya bit gibi parazitlerin neden olduğu durumlarda da olabilir. Ayak mantarı gibi mantar enfeksiyonları da ayak parmakları arasında ve çevresinde kaşıntıya neden olabilir. Tinea veya saçkıran da kaşıntılı kırmızı bir kızarıklığa neden olabilir. Kaşıntılı cilt ayrıca daha ciddi tıbbi durumlardan da kaynaklanabilir. Diyabetin neden olduğu sinir rahatsızlıkları, sıkışmış sinirler ve zona şiddetli kaşıntıya neden olabilir. Sedef hastalığı, ciltte kaşıntı ve rahatsızlığa da neden olabilecek değişikliklere neden olur. Kronik böbrek hastalığı da kaşıntıya neden olabilir.