Alerji, bazı insanlarda çevredeki belirli  maddelerin o insanların vücudunda tepki oluşturmasıyla ortaya çıkar. Bu maddeler alerjenler olarak bilinir ve toz akarları, evcil hayvanlar, polenler, böcekler, keneler, küfler, yiyecekler ve bazı ilaçlardaki etken maddeler alerjenlere örnek olarak gösterilebilir.

Yetişkinlerde Alerji Hastalıkları Nasıl Gelişir?

Çocukluk ve ergenlik dönemini alerjik hastalık yakınmaları olmadan geçiren kişilerde bile erişkin dönemde ilk kez alerjik şikayetler görülebilir. Yetişkinlikte başlayan alerjiler geliştirmek, mevsimsel alerjilerden gıda alerjilerine, kaç yaşında olursanız olun mümkündür.

Alerji teşhisi konan yetişkinlerin çoğu muhtemelen yaşamlarında daha önce hatırlamadıkları bir alerjik atak geçirmiştir. 

Yetişkinlerde Alerji Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Alerjik reaksiyonun sık görülen belirtileri arasında şunlar vardır:

  • Hapşırma ve kaşıntılı, akan veya tıkalı burun,
  • Kaşıntılı, kırmızı, göz sulanması,
  • Hırıltı, göğüs sıkışması, nefes darlığı ve öksürük,
  • Kabarık, kaşıntılı, kızarıklıklar,
  • Şişmiş dudaklar, dil, gözler veya yüz,
  • Karın ağrısı, hasta hissetme, kusma veya ishal,
  • Kuru, kırmızı ve çatlamış cilt.

Alerjik Hastalıklarda Tanı

Doktorlar alerjileri üç adımda teşhis eder:

  • Kişisel ve tıbbi öykü: Doktorunuz size belirtilerinizi ve olası nedenlerini tam olarak anlamak için sorular soracaktır. Mutlaka not alın ve öncesinde var olan notlarınızı getirin. Aile geçmişiniz, aldığınız ilaç çeşitleri ve evde, okulda ve işteki yaşam tarzınızla ilgili soruları yanıtlamaya hazır olun.
  • Fiziksel muayene: Doktorunuz alerjiniz olduğunu düşünüyorsa, muayene sırasında kulaklarınıza, gözlerinize, burnunuza, boğazınıza, göğsünüze ve cildinize dikkat edecektir. Bu muayene, ciğerlerinizden ne kadar iyi hava çıkardığınızı tespit etmek için bir akciğer fonksiyon testini içerebilir. Akciğerlerin veya sinüslerin röntgenine de ihtiyaç duyulabilir.
  • Alerjenleri belirlemek için yapılan testler: Doktorunuz cilt testi, yama testi veya kan testi yapabilir. Tek bir test tek başına alerjiyi teşhis edemez. Test sonuçları, doktorunuzun tanı koymasına yardımcı olacak birçok araçtan sadece biridir.

Alerjenler

Alerjik reaksiyonlardan birkaç farklı alerjen sorumludur. En yaygın olanlar:

  • Polenler,
  • Tozlar,
  • Gıdalar,
  • Böcekler,
  • Hayvan kepekleri,
  • Küf,
  • İlaçlar,
  • Latex.

Yetişkinlerde Alerji Hastalıkları

Bağışıklık sistemi, normalde zararsız olan bir maddeyi tehlikeli bir madde ile karıştırdığında alerji başlangıcına neden olabilir. Bağışıklık sistemi daha sonra söz konusu alerjen için tetikte kalan antikorları üretir. Yine alerjene maruz kalındığında, bu antikorlar, alerji semptomlarına neden olan histamin gibi bir dizi bağışıklık sistemi kimyasallarını serbest bırakabilir ve yetişkinlerde alerji hastalıkları başlayabilir.

Alerjik Nezle (Alerjik Rinit)

Alerjik rinit veya saman nezlesi, spesifik alerjenlere alerjik bir cevaptır. Polen, mevsimsel alerjik rinitte en yaygın alerjendir. Alerjik rinit yaygın belirtileri şunlardır:

  • Hapşırık, kaşıntılı, tıkalı veya akan burun, 
  • Öksürük, boğaz ağrısı ve kaşınması, 
  • Sulu ve kaşıntılı göz,
  • Sık sık baş ağrısı, aşırı yorgunluk
  • Kurdeşen

Genellikle bir alerjenle temas ettikten hemen sonra bu semptomlardan biri veya birkaçı hissedilebilir. Tekrarlayan baş ağrıları ve yorgunluk gibi bazı semptomlar yalnızca alerjenlere uzun süre maruz kaldıktan sonra ortaya çıkabilir.

Göz Nezlesi

Gözler, polen veya küf sporları gibi maddelere maruz kaldığında, kırmızı, kaşıntılı ve sulu olabilirler. Bunlar alerjik konjonktivit belirtileridir. Alerjik konjonktivit, polen veya küf sporları gibi maddelere karşı alerjik bir reaksiyonun neden olduğu bir göz iltihabıdır. Göz kapaklarının içi ve göz küresinin kaplamasında konjonktiva adı verilen bir zar bulunur. Konjonktiva, özellikle alerjik nezle döneminde alerjenlerin tahrişine karşı hassastır.

Alerjik Astım

Alerjik astım, alerjik reaksiyonun neden olduğu astımdır. Alerjiye bağlı astım olarak da bilinir. Alerji mevsimi boyunca nefes almakta zorlanma alerjik astım belirtisi olabilir. Alerjik astım hastaları genellikle polen gibi bir alerjiyi soluduktan sonra semptomlar hissetmeye başlar. Bazı insanlar alerjenleri solumaktan solunum problemleri geliştirebilir. Bu alerjik astım olarak bilinir. Solunum yolu alerjik reaksiyonun bir parçası olarak şişince oluşur.

Ürtiker (Kurdeşen)

Ürtiker olarak da bilinen kurdeşenler, ciltte bulunan kaşıntılı, kabarık kaynaklardır. Genellikle kırmızı, pembe veya ten rengindedir ve bazen acıtır veya batar. Çoğu durumda, bir ilaç, yiyecek veya çevredeki tahriş edici bir maddeye maruz kalmak kurdeşene neden olur. Çoğu durumda, ürtiker alerji ilaçları ile hafifletilecek akut (geçici) bir problemdir. Çoğu kızarıklık kendiliğinden geçer.

İlaç Alerjisi

Bir ilaç alerjisi, ilaçtaki etken maddeye karşı oluşan alerjik bir reaksiyondur. Alerjik bir reaksiyonla enfeksiyon ve hastalığa karşı savaşan bağışıklık sistemi ilaca tepki verir. Bu reaksiyon kızarıklık, ateş ve nefes almada zorlanma gibi belirtilere neden olabilir. Gerçek ilaç alerjisi yaygın değildir. Negatif ilaç reaksiyonlarının yüzde 5 ila 10’undan azı gerçek ilaç alerjisine neden olur. Oluşan diğer durumlar ilacın yan etkileridir.

Böcek Alerjisi

Bir böcek tarafından sokulan insanların çoğunda küçük bir tepki olur. Bu tepki, sokma bölgesinde bir miktar kızarıklık, şişme ve kaşıntı içerebilir. Normal durumlarda saatler içinde geçer. Bununla birlikte, bazı insanlar için, böcek sokması şiddetli bir reaksiyona veya hatta ölüme neden olabilir. Böcek alerjisine sahip bir kişi ilk defa sokulduğunda, bağışıklık sistemi, o böceğin zehirine yönelik hedeflenen nispeten az miktarda IgE antikoru üretebilir. Yine aynı tür böcek tarafından sokulursa, IgE antikor yanıtı çok daha hızlı ve kuvvetlidir. Bu IgE yanıtı, alerji semptomlarına neden olan histamin ve diğer enflamatuvar kimyasalların salınımına yol açar.

Arı Alerjisi

Arı zehirlenmesi, arı sokması sonucu zehire karşı oluşan ciddi bir vücut reaksiyonu anlamına gelir. Genellikle arı sokmalarında ciddi bir tepki olmaz. Bununla birlikte, arı sokmalarına alerji söz konusuysa veya çok sayıda arı sokması geçirilmişse, zehirlenme gibi şiddetli bir reaksiyonla karşılaşılabilir. Arı zehirlenmesi acil tıbbi yardım gerektirir. Eşek arısı ve sarı ceketler aynı zehirle ısırır ve aynı vücut reaksiyonuna neden olabilir.

Besin Alerjisi

Besin alerjisi, vücudumuzun bağışıklık sistemi tarafından tetiklenen bir yemeğe anormal bir tepki geliştirmesidir. Yetişkinlerde, alerjik reaksiyonları en çok tetikleyen yiyecekler arasında balık, kabuklu deniz ürünleri, yer fıstığı ve ceviz gibi ağaç fındıkları bulunur. Alerjik reaksiyonlar hafif olabildiği gibi nadir durumlarda, anafilaksi denilen şiddetli bir reaksiyona neden olabilmektedir.

Egzama (Atopik Dermatit)

Atopik dermatit, ciltteki cilt reaksiyonundan kaynaklanmaktadır. Reaksiyon devam eden kaşıntı, şişme ve kızarıklığa yol açar. Atopik dermatitli insanlar daha hassas olabilir, çünkü derileri cildin su bariyerini koruyan bazı proteinlerden yoksundur. Atopik dermatitli kişilerde genellikle astım veya mevsimsel alerjiler vardır. Astım, alerjik nezle veya egzama gibi alerji öyküleri mevcuttur.  

Yetişkinlerde Alerji Testi

Alerji testleri deri testleri ve kan testleri olmak üzere ikiye ayrılırlar.

Bitki polenleri, küfler, toz akarları, hayvan kepekleri, böcek sokmaları ve yer fıstığı, yumurta, buğday, kabuklu deniz ürünleri ve süt gibi çeşitli yiyecekler gibi genel alerjenler için testler yapılabilir. Test ayrıca penisilin gibi bazı ilaçlar için de kullanılabilir. İki tür cilt testi vardır:

  • Prick testi cildin yüzeyini küçük bir miktar alerjen ile batırılır. Test, bir kerede test edilen birkaç alerjenle sırtınızda veya kollarınızın iç kısmında yapılır. Alerjiniz varsa, test yerinde kızarıklık ve şişme görülür.
  • İntradermal test, cildin ilk birkaç katının altına çok ince bir iğne ile alerjeni enjekte eder. Bu tip cilt testi, bir prick testinin sonucu net olmadığı zaman kullanılabilir.

Deri testleri kan testlerinden daha hassastır, ancak bir alerji uzmanı alerjileri teşhis etmek için kan testleri de kullanabilir. Kan testi gerektiren bazı durumlar aşağıdaki gibidir:

  • Alerji testi sonuçlarına müdahale edebilecek bir ilacı kullanıyorsanız.
  • Çok hassas bir cildiniz veya ciddi bir cilt rahatsızlığınız varsa,
  • Daha önce bir alerjene reaksiyon verdiyseniz ve daha fazla maruz kalmamanız önerildiyse 

Kan aldıktan sonra, numune alerjiniz olup olmadığını gösteren spesifik alerjenlerin antikorlarını aramak için laboratuvara gönderilir. Kan testi sonuçlarını almak birkaç gün sürer.

Yetişkinlerde Alerji Tedavisi

Alerjenlerden kaçınamayacağınızı düşünüyorsanız, alerji semptomlarını kontrol etmenize yardımcı olacak birçok ilaç vardır. Dekonjestanlar ve antihistaminikler, en yaygın alerji ilaçlarıdır. Burun tıkanıklığını, burun akıntısını, hapşırmayı ve kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olurlar. Diğer ilaçlar, alerjik reaksiyonlara neden olan kimyasalların salınımını önleyerek çalışır. Kortikosteroidler burundaki iltihaplanmanın tedavisinde etkilidir.

Bir alerji uzmanı, hangi ilaçların sizin için en uygun olduğunu ve ne sıklıkta ve ne kadarını kullanmanız gerektiğini belirlerken, herhangi bir yan etkiyi ortadan kaldırarak veya en aza indirerek size yardımcı olacaktır.

Sahip olduğunuz alerjinin türüne bağlı olarak, vücudunuzu daha az alerjik olması için eğitebilirsiniz. İmmünoterapi, çim polenleri, ev tozu akarları ve arı zehiri gibi maddelere alerjik reaksiyonlar için önleyici bir tedavi yöntemidir. İmmünoterapi, kişinin alerjisi olduğu, giderek artan miktarda maddenin veya alerjenin dozlarını vermeyi içerir. Alerjenin artan dozları, muhtemelen gelecekte maddeyle karşılaşıldığında alerji semptomlarını azaltan “bloke edici” bir antikorun üretimine neden olarak bağışıklık sisteminin maddeye karşı daha az duyarlı hale gelmesini sağlar. İmmünoterapi ayrıca rinit ve astımı karakterize eden enflamasyonu azaltır.

Randevu ve Bilgi Formu