Koronavirüs aşısının ülkemizde yapılmaya başlanmasıyla birlikte alerjik rahatsızlığı olan kişilerde de birtakım soru işaretleri oluşmaya başladı. Özellikle ilaç alerjisi olan kişiler Çin aşısı olan Coronavac aşısını yaptırma konusunda bazı endişeler yaşıyor. Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay ilaç alerjisi olanların aşı riski olup olmadığını ve Çin aşısının detaylarını anlattı.

Çin Aşısı Olan Coronavac Aşısı Nedir?

Coronavac aşısı formaldehitle inaktive edilen ve adjuvan olarak alüminyum kullanılan ölü aşıdır. Virüs parçalanıp etkisiz hale getirilerek vücudumuza ara verilmeden bağışıklığımızı uyarmaktadır. Ölü aşı olduğu için daha güvenli olduğu düşünülmektedir.

Coronavac Aşısı Etkili Midir?

Coronavac aşısının etkinliği ile ilgili pek çok tartışma yaşandı. Aşının etkinliği ile ilgili yapılan çalışmalar ise şu şekilde: Brezilya’da yapılan çalışmanın verilerine göre %50,38 etkinlik, Türkiye’de yapılan çalışmada %91.25 ve Endonezya verilerine göre ise %65.3 etkinlik oranı bildirilmiştir.  Aşının ciddi ve orta şiddetteki enfeksiyonlara karşı korumada %100 etkili olduğu bildirilmiştir. Farklı sonuçlar bildirilmekle birlikte en az etkinlik oranı %50 olarak bildirilen bu aşının ciddi ve ölümcül reaksiyonlarda tam etkinlik sağlayacağı düşünülmektedir. Bu verilerle birlikte yapılan aşı sayısının artmasıyla çok daha net bilgilerin elde edileceği beklenmektedir. Aşının etkinliğinin ne kadar süre devam edeceği yapılan aşı sonuçlarının verilerine göre ortaya çıkacaktır.

Coronavac Aşısı Yan Etkileri Nelerdir?

Her aşıda olduğu gibi bu aşıda da birtakım yan etkiler kendini gösterebilir. En sık görülen yan etki ise aşı uygulanan bölgede ağrıdır. Bunun dışında, görülen yan etkiler; aşı uygulanan bölgede şişlik, kızarıklık olması, yorgunluk, hafif ateş, titreme, baş ağrısı, kas, eklem ağrısı, kusma ve ishaldir. Bu belirtiler aşı yapıldıktan sonra bir hafta içinde ortaya çıkabilmektedir. Şimdiye kadar ölümcül bir reaksiyon bildirilmemiştir.

Coronavac Aşısının Alerji Yan Etkisi Var Mı?

Coronavac aşısı için yapılan faz 1 ve II çalışmalarına göre genelde önemli bir alerjik reaksiyon bildirilmemiştir. Sadece bir vakada aşıdan 48 saat sonra vücutta kaşıntılı, kızarık plaklar şeklinde kendini gösteren ürtiker (kurdeşen) bildirilmiştir. Ayrıca alerjik döküntü ve alerjik şok riski de her aşıda olduğu gibi nadir de olsa vardır. Aşı yapılan sağlık kuruluşlarında alerji riskine karşı adrenalin ilacı hazır bulundurulmaktadır. Neticede elde edilen veriler az sayıda aşı uygulamalarının raporudur. Biontech firmasının aşısında bulunan polietilen glikol maddesi bu aşıda olmadığı için alerji gelişme riski daha azdır denilebilir.  Çin aşısının içeriğinde koruyucu madde bulunmamaktadır. Aşı içeriğinde disodyum hidrojen fosfat, alüminyum hidroksit, sodyum dihidrojen fosfat, sodyum klorür yardımcı madde olarak bulunmaktadır. Bu maddelere karşı alerji öyküsü olanlara aşı yapılmaması gerekir.

İlaç Alerjisi Olanlar Coronavac Aşısı Yaptırabilir Mi?

Şu ana kadar elde edilen verilerle ilaç alerjisi olan kişilerde Coronavac aşısının ciddi bir yan etki yapmayacağı yönünde. Coronavac aşısı, Almanya’nın aşısı gibi ilaç alerjilerinde riskli bir aşı olmamakla birlikte yine de alerji riski yok denilemez

Bu aşı özellikle riskli gruplarda uygulanmalıdır. 65 yaş üstü, diyabeti olan, kalp hastalığı olanlara aşı yapılması daha faydalı olacaktır. Astım, alerjik nezle, egzama, besin alerjisi gibi alerjik hastalığı olanların aşı olmasında herhangi bir sakınca yoktur. Sadece aşı yapıldıktan sonra, her aşıda olduğu gibi, 30 dakika sağlık kurumunda gözlem altında beklemelerinde fayda vardır. Alerjik hastalığı olanların oluşabilecek risklere karşı acil müdahale edilebilmesi için hastane şartlarında aşı olması, alerji riskine karşı faydalı olacaktır. Sağlık çalışanlarına yapılan aşı uygulamalarının yan etkilerinin sonuçları ortaya çıktıkça daha net öneriler yapılacaktır.

Hamileler Coronavac Aşısı Olmalı Mı?

Henüz gebeler üzerine çalışma olmadığı için gebelere aşı yapılması tavsiye edilmemektedir. Aşının yan etkileri ortaya çıktıktan sonra daha sağlıklı karar verilebilir. 

Aşı Yapılmaması Gerekenler

  • Aşının bileşenlerine herhangi bir alerjisi olduğu bilinen kişilere,
  • Ateş, akut hastalığı olan ve kronik hastalığın akut başlangıç safhasında olanlara yapılmamalıdır.

Aşı Yapılırken Dikkatli Olunması Gerekenler

  • Kas içine enjeksiyon yapıldığı için trombositopeni, kanama bozukluğu olanlarda kanamaya neden olabildiği için dikkatli olunmalıdır.
  • Kontrolsüz epilepsi ve ilerleyici nörolojik bozukluğu olanlarda dikkatli olunmalıdır.

Özetlemek Gerekirse:

*En sık ortaya çıkan yan etkiler; aşı uygulanan bölgede ağrı, şişlik, kızarıklık olması, yorgunluk, hafif ateş, titreme, baş ağrısı, kas, eklem ağrısı, kusma ve ishal yer alıyor. Bu belirtiler aşı yapıldıktan sonra bir hafta içinde ortaya çıkabilmektedir.

*Aşıdan sonra 30 dakika sağlık kurumundan ayrılmayın. Bu süre içinde kendinizi iyi hissetmezseniz, ani baş ağrısı, nefes almada zorluk, kaşıntı, halsizlik olursa sağlık personeli ile temasa geçin.

*Bu aşı sonrası ciddi alerjik bir reaksiyon gelişen vaka bildirimi olmamasına rağmen 30 dakika içinde halsizlik, karın ağrısı, vücutta kaşıntı, bayılma, tansiyonda düşme gibi ciddi alerjiyi düşündüren belirtiler olursa sağlık personeli ile temasa geçin.

*Pandemiden kurtulmak, her birimizin aşı olması ile mümkün olacaktır.  Aşılanan kişi sayısı arttıkça  pandemiden kurtulma şansımız da artacaktır. 

*Aşıyla ilgili şimdiye kadar ölümcül bir reaksiyon bildirilmemiştir. 

*Aşıya bağlı alerjik reaksiyon gelişme olasılığı düşüktür.

*Alerjik hastalığı olanların aşı yaptırmasında sakınca olmayıp hastane şartlarında yaptırıp aşı sonrası 30 dakika sağlık kuruluşundan ayrılmamaları faydalı olacaktır.

*Lateks alerjisi olanların yapılan aşılara karşı yan etkiler netleşinceye kadar temkinli olmalarında fayda vardır.

Randevu ve Bilgi Formu