Egzama, vücudun ürettiği ve cilt bariyerinin bozulmadan kalmasına izin vermeyen çeşitli cilt işlev bozukluklarına yol açan bir döküntüdür. Egzaması olan kişiler, bunun zamanla ortadan kalkıp kalkmayacağını, nasıl geçeceğini ve nasıl tedavi edileceği gibi pek çok soru sorarlar. Bu yazımızda egzama ile ilgili bilmeniz gerekenleri sizler için yazdık.
Egzama Nedir?
Cildinizin dış tabakası birkaç önemli amaca hizmet eder. Bir bariyer görevi görerek dış ortama karşı koruma sağlar, melanin üretir, su ve besinleri tutar. Langerhans hücreleri adı verilen epidermisteki özel bağışıklık hücreleri, bakteriler gibi yabancı maddelere karşı koruma sağlar. Egzamalı kişilerde, epidermisin bu birincil işlevleri bozulmuştur. Epidermis olması gerektiği gibi çalışmadığı için nemi tutmada ve ısı, soğuk hava ve yabancı maddeler gibi çevresel unsurlara karşı korunmada sorun yaşar. Egzama, cildin iltihaplı bölgelerinin bu kaşıntıyı yoğun bir şekilde geliştirmesine neden olur. Etkilenen cilt genellikle koyu renklidir ve tipik olarak kalınlaşır ve pullu görünür. Ayrıca kabarabilir ve sızıntı oluşabilir. Cildin dış tabakası (epidermis) hasar görmüş ve sonuç olarak çeşitli tetikleyicilere karşı hassas ve savunmasızdır.
Egzama Kendiliğinden Geçer Mi?
Egzama yaşamınız boyunca herhangi bir zamanda başlayabilir ve orta ile şiddetli arasında değişebilir. Cilt durumu yaygın olmasına rağmen, sahip olduğunuzu öğrenmek gerçekten üzücü olabilir. Atopik dermatit, seboreik dermatit, kontakt dermatit ve daha fazla egzama türü vardır. Atopik dermatit söz konusu olduğunda, hastalık kroniktir. Rahatsız edici tahriş edici maddeden kaçındığınızda kontakt dermatit semptomları ortadan kalkarken, atopik dermatitin ne zaman geçeceğini veya geçip geçmeyeceğini söylemek zordur. Bu nedenle egzamanın ne kadar sürdüğünü net olarak söylemek mümkün değildir.
Egzama Alevlenmeleri Tipik Olarak Ne Kadar Sürer?
Bir alevlenmenin uzunluğu, sahip olduğunuz egzamanın türüne ve alevlenmenin ciddiyetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Egzama alevlenmeleri uygun tedavi ile bir ile 3 hafta sürebilir. Atopik dermatit gibi kronik egzama, iyi bir önleyici tedavi planının yardımıyla remisyona girebilir. “Remisyon”, hastalığın aktif olmadığı ve semptomlardan uzak kaldığınız anlamına gelir. Remisyon dönemleri haftalarca hatta yıllarca sürebilir.
Egzamanın Farklı Aşamaları Nelerdir?
Egzamanın, döküntü ve semptomların ortaya çıkma süresine göre belirlenen üç aşaması vardır.
Kronik egzama
Egzamanın kronik aşaması, genellikle üç veya daha fazla ay süren en uzun süreli döküntüler içindir. Kronik evre egzamanın semptomları şunları içerir:
- Kaşıntı,
- Çatlayan cilt,
- Renksiz veya koyu cilt,
- Likenifikasyon (uzun süreli kaşıma nedeniyle derinin kalın, kösele bölgeleri),
- Sert tümsekler.
Akut egzama
Akut evre egzama, yeni başlayan veya bir süre sakinleştikten sonra yeniden başlayan bir kızarıklıktır. Egzaması olan bazı kişiler bunu alevlenme olarak adlandırır. Bu aşamada, cilt genellikle kızarıklığın herhangi bir görsel kanıtı olmadan önce kaşıntılı hisseder. Akut evre egzama belirtileri şunları içerir:
- Aşırı kaşıntı,
- kırmızı döküntü,
- Darbeler veya veziküller (sıvı dolu kabarcıklar),
- Cilt sızıntısı,
- Ağrı ve hassasiyet,
- Şişme.
Subakut
Subakut genellikle akut durumu takip eden bir aşamayı ifade eder. Ancak bazı egzama döküntüleri bu aşamada başlayıp akut fazı atlayabilir. Akut ile karşılaştırıldığında, bu aşama daha çok pullanma ve ciltte çatlama ile bilinir. Subakut evre egzama belirtileri şunları içerir:
- Kuru, çatlayan ve pullu cilt,
- Kaşıntı,
- Kırmızı döküntü,
- Yanma ve batma.
Egzama Nasıl Yönetilir?
Cildiniz hakkında bilgi edinmek ve egzamayı yönetmenin yollarını öğrenmek, cildinizi olabildiğince sağlıklı tutmanıza yardımcı olabilir. Aşağıdakiler egzamayı yönetmek için en iyi uygulamalardır.
Tetikleyicileri tanımlayın ve onlardan kaçının
Tetikleyicilerinizi belirlemek ve bunlardan kaçınmak, egzamayı yönetmede önemli bir rol oynar. Yaygın egzama tetikleyicileri şunları içerir:
- Sıcak veya soğuk hava,
- Deterjanlar,
- Stres,
- Cilt bakım ürünlerindeki bileşenler,
- Belirli giysi lifleri,
- Parfüm, boya ve koku gibi maddeler.
Egzamanın çok sayıda tetikleyici vardır. Bu nedenle tetikleyicinizi belirlemek için belirtilerinize neyin olduğuyla ilgili bir günlük tutmanız işinizi kolaylaştıracaktır.
Cildinizi nemli tutun
Azalan bariyer işlevi nedeniyle egzama su kaybına neden olur ve cildinizin nemli kalmasını zorlaştırır. Cildinizi aşırı nemlendirmemeniz gerekse de cildinizi nemli tutmak önemlidir. Cildinizi nemlendirmek günlük rutininizin bir parçası olmalıdır. Cildinizi sağlıklı tutmada ve alevlenmeleri önlemede önemli bir rol oynar. Kullandığınız nemlendiricinin temiz içerikli olmasına dikkat edin. Cildinizi duş aldıktan hemen sonra nemlendirmeye özen gösterin.
Pamuklu kıyafetler tercih edin
Egzaması olan kişilerin ciltleri hassastır. Bu nedenle kıyafet seçimi yaparken sentetik ve tahrişe neden olabilecek yünlü kumaşlardan kaçının. Mümkün olduğunca pamuklu kıyafetler tercih edin.
Sıcak duş almaktan kaçının
Sıcak su ile duş almanız egzamanızı kötüleştirebilir. Bu nedenle ılık su ile duş almaya gösterin.
Egzama Tedavisi
Egzamanız varsa iyi bir tedavi planına sahip olmanız önemlidir. Bu nedenle bir alerji uzmanına görünmeniz gerekir. Doktorunuz, ilk önce egzamanın tipine ve şiddetine göre bir tedavi planı oluşturacaktır. Herhangi bir bakım planı, alevlenmeleri önlemek için tetikleyicilerden kaçınmayı ve tedavi etkilerinin sürekli izlenmesini de içermelidir. Doktorlar genellikle egzama tedavisinde hem cilt bakımı hem de aşağıdaki ilaçların bir kombinasyonunu önerir:
Nemlendiriciler: Kuru cildi ve kaşıntıyı tedavi etmeye yarar.
Steroidler: İltihabı azaltmaya yardımcı olan kremler, losyonlar veya merhemlerdir.
İmmünomodülatörler: Enflamasyonu azaltmak için steroidler etkili olmadığında kullanılır.
Antihistaminikler: Alerjik yanıtı yönetmeye yardımcı olur.
Biyolojik ilaçlar: İltihabı azaltabilir.