Besin alerjisi tanısında en önemli basamaklardan biri öykü yani doktorunuzun besinin neden olduğu alerjik yakınmalara yönelik sorduğu sorulardır. Besin Alerjisi Tanısı Nasıl Konulur? Alerjik yakınmaların öncesinde alınan besin, besinin çiğ ya da pişmiş olarak alınması, miktarı, besin alımından ne kadar süre sonra yakınmaların ortaya çıktığı ve egzersiz, ilaç alımı ve eşlik eden hastalık bulguları sorgulanmalıdır. Yakınmalar özellikle egzama şeklindeyse ve 6 ayda küçük bebekte ve ağır egzama eşlik ediyorsa besin alerjisi olabileceğini düşündürür.
Besin alerjisi tanısında hangi testler kullanılır?
Erken aracılıklı reaksiyonlar besin alımından 1-2 saat sonra ortaya çıkarken geç reaksiyonlar besin saatler veya günler sonra ortaya çıkan bulgulardır. Şikayetlerin ortaya çıkış süresine ve şiddetine göre farklı testler seçilir.
Deri testleri besin alerjenini göstermede sıklıkla kullanılmaktadır. Besinlerden yapılan alerjenleri içeren hazır formlarda ve bazen de gerekli görüldüğü zaman besinin kendisinden yapılabilir. Alerjenler kola damlatıldıktan sonra lanset ile deriye dokunur ve 20 dakika beklendikten sonra kızarıklık ve kabarıklık olan yerlerin çapları ölçülerek doktor tarafından yorumlanır. Hangi besin alerjenleri test uygulanacağı hastanın yaşına, ailenin olası besin alerjenleri ile ilgili verdiği bilgilere dayandırılır. O hastaya özel yapıldığından tanıya diğer testlere göre daha fazla katkı sağlar.
Besin Alerjisi Tanısı Nasıl Konulur? Hangi Tesler Yapılır
Kan testleri kanda o besinle olan alerjik yakınmalara neden olan maddelerin miktarını ölçer. Doğru laboratuvarda ve doğru yöntemle yapılması önemlidir. Her bir besin alerjeni için belirlenen düzeyler vardır. Doğru teknik kullanılmadığında yakınmalarla uyumsuz sonuçlar çıkabilir.
Diğer bir tanı yöntemi geç alerjik reaksiyonlarda kullanılan atopi yama testidir. Kuyucuklardan oluşan ve sırta yapışabilen materyal içine besinler konulur. İki ve üç gün sonra bant çıkartılarak kabarıklık oluşan bölgeler besin alerjisi açısından değerlendirilir. Tanı değeri diğerlerine göre daha düşük bir testtir.
Özellikle mide barsağı tutan kakada kan, sümüksü yapı, kusma, büyüme gelişme geriliği bulgularının olduğu besin alerjilerinde tanı bulgulara neden olduğu düşünülen besinler diyetten çıkartıldıktan sonra tek tek konularak hangisiyle bulguların ortaya çıktığı saptanabilir.
Besin alerjisi tanısında kullanılan yeni yöntemler var mı?
Moleküler alerji testlerinin önemi son yıllarda giderek artmaktadır. Öykü ve deri testi ile olası besin alerjeni tespit edildiğinde besin alerjeninin takibi ve şiddeti hakkında bilgi verir. Deri testleri ile saptanmış besin alerjenine ek olabilecek alerjenleri tespit eder.
Besin alerjeninden şüphesinde o besini evde deneyerek anlamak doğru mudur?
Besin alerjeniyle yaşanan bulgular her seferinde daha şiddetli olduğundan asla doktor gözetimi olmadan deneme yapılmamalıdır. Tüm bu testler sonucunda tanıda şüphe varsa doktor gözetiminde az miktarlarla başlanarak besin yedirilmesiyle tanı konulabilir.