Tipik olarak en sık bebeklerde ve çocuklarda görülmesine rağmen, besin alerjileri her yaşta ortaya çıkabilir. Aslında, bir yetişkin olarak, yıllarca sorunsuz bir şekilde yediğiniz bir yiyeceğe aniden kendinizi alerjik bulabilirsiniz. Besin alerjilerin çok sayıda kişiyi etkilemesi, bu alerjilerin ne zaman geçeceği sorusunu akla getiriyor. Bu yazımızda besin alerjisinin ne zaman geçeceği ve besin alerjisiyle ilgili detayları sizler için yazdık.
Besin Alerjisi Nedir?
Besin alerjisi, bağışıklık sisteminiz belirli bir gıda proteini ile karşılaştığında heyecanlandığında ve aşırı tepki verdiğinde ortaya çıkar. Bu aşırı tepki, semptomların şiddeti değişen bir alerjik reaksiyona yol açar. Bir reaksiyon deriyi (döküntü, kurdeşen, şişme), sindirim sistemini (mide bulantısı, şişkinlik, ishal, kusma) içerebilir veya şiddetli reaksiyonlarda nefes alma kabiliyetini bozabilir (öksürme, nefes darlığı veya hırıltılı solunum), böylece yaşamı tehdit edici hale gelebilir.
Besin Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Yiyeceklere karşı alerjik bir reaksiyonun birçok farklı semptomu olabilir ve tek bir kişi bir reaksiyondan diğerine farklı semptomlar yaşayabilir. Pek çok reaksiyon, kurdeşen veya kızarıklık gibi cilt belirtileriyle başlar, ancak bazıları başlamaz. Kan basıncında düşüş ve nefes almada zorluk gibi daha ciddi belirtiler yaşamı tehdit edici olabilir. Şiddetli alerjik reaksiyonlar anafilaksi adı verilen oldukça ciddi bir duruma neden olabilir.
Anafilaksi Nedir?
Anafilaksi, hızla ortaya çıkan ve ölüme neden olabilen ciddi bir alerjik reaksiyondur. Bir adrenalin oto-enjektörünün erken kullanımı, anafilaksi için birincil tedavidir.
Anafilaksi genellikle bir kişi sorunlu bir yiyecek yedikten birkaç dakika sonra başlar. Daha az yaygın olarak semptomlar saatler sonra başlayabilir. Anafilaksinin tipik belirtileri şunlardır:
- Nefes almada zorluk,
- Kurdeşen,
- Göğüste sıkışma hissi,
- Kan basıncında ani düşüş,
- Boğazda, dilde şişme.
Besin Alerjisinin Geçmesi Mümkün Müdür?
Besin alerjisi olan çocukların çoğu, çocukluk döneminde alerjilerini aşar. Bu özellikle inek sütü, buğday ve tavuk yumurtasına alerji için geçerlidir. Bazı çocuklar için, bu yiyeceklerden herhangi birine karşı alerji devam edebilir. Bazı gıda alerjilerinin geçmesi, özellikle yer fıstığı, kabuklu ağaç yemişleri (ceviz, kaju fıstığı ve Antep fıstığı gibi), balık ve kabuklu deniz hayvanlarına karşı alerjiler için daha az olasıdır.
Yer fıstığı alerjisi
Yapılan kapsamlı bir araştırmaya göre yer fıstığı alerjisi olan çocukların yaklaşık %10’luk bir kısmı yaşı ilerledikçe bu alerjiyi aşar.
Kabuklu ağaç yemişleri alerjisi
Kuruyemiş alerjilerinin geçme olasılığı daha düşüktür. Ancak bazı çocuklar yetişkinliğe ulaştıklarında bu alerjiyi aşabilirler.
Yumurta alerjisi
Araştırmalar, yumurta alerjisi olan pek çok çocuğun bu alerjiyi aştığını göstermiştir. Ancak hangi yaşta yumurta alerjisinin aşılacağı kesin olarak ortaya konulamaz. Yumurta alerjisi olan çocukların büyük bir kısmının alerjisi ergenlik dönemiyle birlikte geçme eğilimi gösterir.
Süt alerjisi
Süt alerjisinin geçme olasılığı çok yüksektir. Yapılan bir araştırmaya göre çocukların %53’ünün alerjisini iki yaşına kadar, %57’sinin ise bir yılda alerjisini aştığını ortaya koymuştur. Ancak bazı çocuklarda süt alerjisinin geçmesi daha uzun sürebilir.
Balık ve kabuklu deniz ürünleri alerjisi
Balık veya kabuklu deniz hayvanlarına alerjisi olan kişiler için, bu durumun ömür boyu sürmesi muhtemeldir.
Buğday alerjisi
Gerçek buğday alerjisi, vücudun bağışıklık sistemi buğdayda bulunan bir veya daha fazla proteine tepki gösterdiğinde ortaya çıkar. Buğday alerjisine sahip çocukların büyük bir kısmının 5 yaşında bu alerjilerinden kurtulduğu belirtilmektedir.
Susam alerjisi
Susam alerjisi erken yaşlarda ortaya çıkma eğilimindedir ve yapılan bazı araştırmalara göre, susam alerjisi olan çocukların %80’inde alerji devam etmektedir.
Besin Alerjisinin Geçtiği Nasıl Anlaşılır?
Besin alerjisinin geçip geçmediğini net bir şekilde ortaya koyacak olan alerji uzmanlarıdır. Kapsamlı bir sağlık öyküsü ve güncellenmiş gıda alerjisi testi ile alerji uzmanınız besin alerjisinin geçip geçmediğini belirleyecektir.
Besin Alerjisi Nasıl Tedavi Edilir?
Besin alerjisinin en etkili tedavi yöntemi, alerjiye neden olan besinden mümkün olduğunca uzak durmaktır. Bu nedenle tükettiğiniz tüm paketli gıdaların içeriklerini dikkatli bir şekilde okuyun. İçeriğinden şüphe duyduğunuz gıdayı tüketmeyin. Dışarda yemek yerken yemeği yapan kişiye yemeğin içeriğini sorun ve alerjinizden bahsedin. Ancak her ne kadar dikkat etseniz de farkında olmadan alerjik besine maruz kalabilirsiniz. Küçük bir alerjik reaksiyon için reçeteli antihistaminikler veya bazı alerji ilaçları belirtilerden kaynaklanan rahatsızlık hissini ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. Bu ilaçlar, alerjiye neden olan bir gıdaya maruz kaldıktan sonra kaşıntıyı veya kurdeşenleri hafifletmek için alınabilir. Bununla birlikte, antihistaminikler ciddi bir alerjik reaksiyonu tedavi edemez.
Şiddetli bir alerjik reaksiyon için, acil bir adrenalin enjeksiyonuna ve acil servise gitmeniz gerekir. Şiddetli alerjisi olan pek çok kişi adrenalin oto enjektörünü yanında taşır. Bu cihaz, uyluğunuza bastırıldığında tek doz ilaç enjekte eden kombine bir şırınga ve gizli iğnedir. Alerji uzmanınız bir adrenalin oto enjektörü reçete ettiyse:
-Otomatik enjektörü nasıl kullanacağınızı bildiğinizden emin olun. Ayrıca, size en yakın kişilerin ilacı nasıl uygulayacaklarını bildiklerinden emin olun; anafilaktik bir acil durumda yanınızdalarsa, hayatınızı kurtarabilirler.
Her zaman yanınızda taşıyın. Fazladan bir otomatik enjektörü sıklıkla vakit geçirdiğiniz başka yerlerde bulundurmanız da olası riskleri en iyi şekilde yönetmenizi sağlar.
Her zaman adrenalin oto enjektörünüzü son kullanma tarihinden önce değiştirdiğinizden emin olun, aksi takdirde düzgün çalışmayabilir.