Bebeklerde göz kapağı düşüklüğü ya da diğer adıyla pitoz, üst göz kapağının sarkmasını içeren bir göz rahatsızlığıdır. Göz kapağı, göz bebeğini kapatacak kadar veya biraz sarkabilir. Pitoz normal görme gelişimini engelleyebilir ve ambliyopiye (göz tembelliği) neden olabilir. Ayrıca görme alanının bir kısmını da engelleyebilir. Doğuştan pitoz, çocukların üst göz kapakları sarkık olarak doğduğu zamandır. Bu, levator kası olarak bilinen göz kapağı kaslarından birinin zayıflığından kaynaklanır.
Pitozda Ne Olur?
Normalde beyin, göz kapağını kaldıran kaslara bir sinyal gönderdiğinde göz kapakları açılır. Bu sinyal sinirler tarafından taşınır. Daha sonra kaslar göz kapaklarını kaldırır. Pitozda, bu süreçte bir şeyler ters gider, bu nedenle göz kapaklarından biri veya her ikisi de aşağı sarkar. Bu durum şunlardan kaynaklanabilir:
- Beyin veya sinirlerle ilgili sorunları varsa,
- Kas zayıflığına yol açan sinir sorunları varsa,
- Zayıf veya eksik göz kapağı kaslarıyla doğulduğu durumlarda,
- Doğum kusuru veya yaralanma varsa.
Bebeklerde Göz Kapağı Düşüklüğü Nedenleri
Bu durum genellikle herhangi bir tıbbi sorunla ilişkili değildir. Genellikle izole bir kas zayıflığıdır. Ailelerde görülebilir yani genetik yatkınlık olabilir. Tıbbi problemler ya da göz kapağının yapısal bir sorunu nedeniyle de göz kapağı düşüklüğü gelişebilir. Pitoza neden olabilecek olası nedenler şunlardır:
- Genetik; sendromlar gibi anormallikler,
- Şalazyon (arpacık),
- Sinir hastalıkları (Horner sendromu, miyastenia gravis, felçler, migren baş ağrıları ve beyin tümörü),
- Travma,
- Alerji.
Pitoz, doğuştan gelen bir anormallikten (doğumda var olan) kaynaklanabilir veya daha sonra bir yaralanma veya hastalık nedeniyle gelişebilir. Doğuştan var olan pitoza konjenital pitoz denir. Genellikle münferit bir problem olmasına rağmen, konjenital pitozu olan bir çocukta şunlar da olabilir:
- Göz hareketi anormallikleri,
- Kas hastalıkları,
- Göz kapağı tümörleri,
- Nörolojik bozukluklar.
Hangi Sorunlar Olabilir?
Göz kapakları, gözbebeğini kapatacak ve görüşü engelleyecek kadar aşağı sarkabilir. Bu durum da zayıf bir görüşe, göz tembelliğine veya tam körlüğe yol açabilir. Bazı pitoz türleri de gözün ışığa duyarlı kısmındaki problemlerle (retinopati) bağlantılıdır.
Pitozun Belirtileri Nelerdir?
Göz kapağı düşüklüğü olan bir bebek çoğu çocuktan daha geç yürüyebilir ya da emekleyebilir. Bebeğiniz görmekte zorlanabilir. Göz kapağı düşüklüğü olan çocuklar genellikle aşağıdakiler de dahil olmak üzere gözle ilgili şu belirtilere sahiptir:
- Aynı hizada olmayan gözler,
- Yakın görüşlülük, uzak görüşlülük veya astigmatizm,
- Çift, bulanık veya bozuk görüş,
- Göz yorgunluğu, baş ağrısı veya baş dönmesi.
Pitoz Nasıl Teşhis Edilir?
Bebeğiniz doğduğunda düşük göz kapağına sahipse bu durumu doktoru hemen anlayacaktır. Daha sonraki evrelerde bebeğinizde göz kapağı düşüklüğü olduğundan şüpheleniyorsanız çocuğunuzun doktoru ile iletişime geçmeniz gerekir. Doktorunuz çocuğunuzun tıbbi geçmişi ve mevcut durumu ile ilgili detaylı sorular soracaktır ve ardından çocuğunuzu muayene edecektir. Çocuğunuzun tüm yapılarının görsel gelişimi, odaklanması, gücü ve sağlığının kontrol edilmesi için göz muayenesi yapılacaktır. Pitozu olan bazı çocukların gözlüğe ihtiyacı vardır çünkü sarkan göz kapağı astigmatizmaya (bulanık, kusurlu bir görüntü görme) neden olabilir. Göz doktorunuz çocuğunuzun görüşünü kontrol edecek, özel göz ölçümleri yapacak ve göz kapağını aşağı doğru iten herhangi bir şişlik olup olmadığına bakacaktır. Nöroloji uzmanı da diğer sorunları ekarte etmek için bazı testler yapabilir. Bu testler kan testleri, sinir ve kas testleri olabilir.
Göz Kapağı Düşüklüğü Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kapağı düşüklüğü tedavisi, çocuğunuzun durumuna ve hastalığına göre şekillenecektir. Buna neyin sebep olduğu, ne kadar şiddetli olduğu, çocuğunuzun yaşı, belirtileri ve diğer tıbbi durumları tedavi planının oluşturulmasında önemlidir. Doktorlar genellikle göz kapağını kaldıran kasları sıkılaştırmak için pitozu ameliyatla tedavi ederler. Ayrıca göz damlası kullanarak, yama yaparak (zayıf gözün işi devralması için etkilenmemiş gözün üzerine bir yama koyarak) veya özel gözlük kullanarak daha zayıf olan gözü güçlendirebilirler.
Ne Zaman Tıbbi Yardım Alınmalı?
Bazı durumlar vakit kaybetmeden tıbbi yardım almanızı gerektirebilir. Aşağıdaki durumlar meydana gelirse çocuğunuzun göz doktoru ile iletişime geçmeniz gerekir:
- Çocuğunuz gözünü tamamen kapatamıyorsa,
- Çocuğunuzun göz tahrişi veya kuruluğu varsa.
Çocuğumda hafif pitoz var, büyüme olur mu?
Hafif bir göz kapağı düşüklüğü kısa sürede fark edilmeyebilir. Çocuğunuz uyanıkken ve enerjikken bu durumu fark etmeniz zor olabilir. Ancak çocuğunuz yoruldukça belirgin hale gelecektir. Tüm pitoz vakaları ameliyat ya da diğer tedavileri gerektirmez. Çocuğunuzda göz kapağı düşüklüğü ile ilgili herhangi bir belirti varsa mutlaka doktora danışmanız gerekir.
Ameliyattan sonra çocuğumun göz kapağı tamamen normal olacak mı?
Göz kapakları tam olarak simetrik görünmese de cerrahi onarım, göz kapağının görünümünü ve işlevini eski haline getirmede genellikle çok başarılıdır. Nadir durumlarda tam göz kapağı hareketi geri dönmez. Bazen birden fazla operasyon gerekebilir.
Hatırlanması gereken noktalar
Göz kapağı düşüklüğü doğumda mevcut olabilir. Daha sonra yaralanma ya da hastalık yolu ile de gelişebilir.
Çocuğunuzda göz kapağı düşüklüğü varsa mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmeyen göz kapağı düşüklüğü göz tembelliğine yol açabilir. Göz tembelliği de tedavi edilmediği durumlarda kalıcı görme bozukluklarına yol açabilir.
Pitoz, kozmetik görünümün yanı sıra görüşü iyileştirmek için de ameliyatla tedavi edilebilir.