Bağışıklık sistemi, zararsız bir maddeyi zararlı olarak gördüğünde bu duruma bir tepki verir ve alerjik reaksiyon ortaya çıkar. Bağışıklık sisteminin vücuda giren maddeyi tehdit olarak görmesi, antikor üretilmesine yol açar ve bu antikorlar tehlikeli olarak nitelendirilen madde ile savaşır, histamin salgılanır. Vücutta alerjik reaksiyona yol açan madde alerjen olarak adlandırılır. Bebek yaşta da oldukça sık görülen alerjik reaksiyonlara çok sayıda alerjen sebep olabilir. Daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde de olduğu gibi bebekler de, yedikleri, dokundukları ve soludukları şeylere karşı alerji geliştirebilirler.
Bebeklerde Alerji Belirtileri
Herhangi bir alerjik reaksiyon olduğunda vücut bu duruma tepki vererek bazı belirtiler ortaya çıkarır.
Alerjisi olan bir bebek aşağıdaki semptomların birine ya da daha fazlasına sahip olabilir:
- Gözaltında koyu halkalar,
- Burun ve gözlerde kaşıntı,
- Sulu, kırmızı, kabarık gözler,
- Hapşırık,
- Hırıltı,
- Kuru öksürük
- Sinirlilik, huzursuzluk veya yorgunluk
- Burun akıntısı veya tıkalı burun,
- Baş ağrısı,
- Uyku problemi,
- Kaşıntılı kulak kanalları,
- Nefes darlığı.
Bu belirtilerden bir veya daha fazlası bebeğinizde olabilir. Bu belirtilerin oluşmasına yol açan faktörler üç kategoride sıralanır; mevsimsel alerji, besin alerjisi, çevresel faktörler.
Bebeklerde Besin Alerjisi
Bebeklerde besin alerjilerinin belirtileri birkaç dakika veya birkaç saat sonra da ortaya çıkabilir. Kızarıklık gibi bazı ilaç alerjilerinin belirtileri ise birkaç gün görülmeyebilir. Bebeklerde besin alerjisinin en büyük belirtileri şunlardır; kurdeşen veya döküntü, kaşıntı, hırıltı veya nefes darlığı. Besin alerjileri ayrıca mide bulantısı, kusma ve karın ağrısına da neden olabilir. Besin alerjisinin belirtileri çok hafif yaşanabilirken çok ciddi sonuçları da olabilir. Ciddi bir gıda alerjisi hayati tehlike arz edebilir. Bebeklerde besin alerjisine yol açan belli başlı gıdalar vardır. Bu gıdalar; inek sütü, yumurta, balık, fındık ağacı, fıstık, soya, buğday, kabuklu deniz ürünleridir. Bazı besinlere olan alerjiler çocukluk çağının sonlarına doğru aşılır. Örneğin yumurta alerjisi ve inek sütü alerjisi, çoğu bebeğin büyüyünce atlattığı alerjiler arasındadır. Bu sebeple yumurta ve inek sütü alerjisi yetişkinlerde çok nadir görülür. Ancak fındık ya da fıstık alerjisi ömür boyu devam edebilir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde annenin yediği gıda süt yoluyla bebeğe geçebilir. Bu sebeple gıda alerjisi olan bebeklerde annenin de diyet listesi düzenlenir.
Bebeklerde Çevresel Alerjiler
Bebekler, soludukları havada gözle görülmeyen pek çok şeye karşı alerji geliştirebilirler. Çevresel alerjilerin ortak tetikleyicileri şunları içerir; evcil hayvan tüyü, şiltelerde veya yatak çarşaflarında bulunabilen toz akarları (mite), ev temizleyici ürünler, deterjan, sabunlar ve şampuanlar. Bebeğin cildine doğrudan temas eden kıyafetler alerjik reaksiyona neden olabilir. Özellikle yeni doğan bebeklerin kıyafetleri yıkanırken kullanılan deterjan mümkün olduğunca katıksız ve kokusuz olmalıdır.
Bebeklerde Mevsimsel Alerjiler
Yılın belli zamanlarında polen sayıları yükselişe geçer. Bu durum bazı bebekleri olumsuz etkileyerek alerjik reaksiyon oluşmasına zemin hazırlar. Mevsimsel alerjiler genellikle yılın belli aylarında kendini gösterir. Ancak bazı durumlarda polenlerin kapalı alanlarda tutunabilmesi sebebi ile mevsimsel alerjiler uzun süreli de olabilir. Mevsimsel alerjiler “saman nezlesi” olarak da bilinir. Mevsimsel alerjilerin belirtilerinden bazıları şunlardır; gözlerde kaşıntı hissi, tıkalı burun, burun akıntısı, kulaklarda, boğazda kaşıntı. Mevsimsel alerjiler tedavi edilmezse, astım, sinüzit, kulak enfeksiyonları gibi sağlık sorunlarına dönüşebilir.
Bebeklerde Alerji Teşhisi ve Tedavisi
Bebeklerde alerji belirtilerinden herhangi birinin olması durumunda bir uzman görüşünden yararlanmanız bebeğinizin sağlığı için faydalı olacaktır. Alerji uzmanınız, bebeğinizin alerjisinin olup olmadığını belirleyebilecek en güvenilir kaynaklardan biridir. Bir alerjiyi kontrol etmenin ve yönetmenin en iyi yolu alerjik reaksiyona sebep olan alerjen maddenin ne olduğunun bilinmesidir. Alerjenden uzak durmak alerjik reaksiyonunun önüne geçecektir. Alerji uzmanınız, bebeğinizde reaksiyona neden olan alerjeni bulmak için bir dizi test yapabilir. Bu testlerden biri de cilt testidir. Cilt testi ile bebeğinizde alerjiye yol açtığından şüphelenilen madde derinin altına çok az miktarda yerleştirilir. Alerjen olabileceğinden şüphelenilen madde deri altına yerleştirildikten sonra 15-20 dakika gözlem yapılır ve o maddeye bebeğinizin vücudu tepki verirse o madde alerjen olarak kabul edilir. Vücut tepki vermezse başka bir madde denenir. Kan testi ya da eliminasyon diyeti de alerjeni tespit edebilmek için başvurulan diğer yöntemler arasındadır. Eliminasyon diyetinde alerjiye sebep olabilecek yiyecekler liste dışı bırakılır ve bebeğin durumu gözlenir. Daha sonra bu yiyecekler listeye kademeli olarak eklenir ve o besinlerin alerjik reaksiyona neden olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır. Alerjen madde tespit edildikten sonra izlenecek yol daha kolaydır. Bebeğin durumuna ve koşullara göre değişik tedaviler uygulanır. Alerji uzmanınız, uygulanacak tedaviyi bebeğinizin alerji seviyesine ve belirtilerine göre belirleyecektir.