Egzama (atopik dermatit), cildin kaşınmasına, kurumasına ve çatlamasına neden olan yaygın bir cilt reaksiyondur. Bebeklerde ve çocuklarda egzama özellikle oldukça yaygındır. Egzama, cildin kızarmasına, kaşınmasına ve iltihaplanmasına neden olan bir grup rahatsızlığın adıdır. Milyonlarca çocukta, egzama atopik dermatiti vardır. Egzama, çocuğunuz büyüdükçe çok farklı görünebilir ve davranabilir. Çocuğunuz büyüdükçe ve değiştikçe daha iyi tedavi edebilmeniz ve yönetebilmeniz için, çocuğunuzun hangi egzama türlerine sahip olabileceğini ve ayrıca semptomlarını ve tetikleyicilerini anlamak önemlidir. Egzama, cilt bariyerindeki sorunlardan kaynaklanır. Egzamalı birçok çocuk, cildin dış tabakasında yeterince “filaggrin” adı verilen özel bir proteine sahip değildir. Filaggrin, cildin vücut ve çevre arasında güçlü bir bariyer oluşturmasına yardımcı olur. Bu proteinden çok azına sahip cilt, su tutmakta zorlanır. Egzamada hem kişinin genleri hem de çevresi rol oynar. Genellikle ailelerde görülür ve astım ve alerjik rinit (saman nezlesi ve mevsimsel alerjiler) gibi diğer alerjik durumlarla ortaya çıkma eğilimindedir. Egzamalı çocukların çoğunda besin alerjisi vardır, ancak yiyeceklerin kendisi egzamaya neden olmaz. Çocuğunuzun ne tür egzaması olduğundan emin olmanın tek yolu bir çocuk alerji uzmanı ile görüşmektedir.
Bebeklerde ve Çocuklarda Egzama Belirtileri
Bebeğin yüzünde, gövdesinde veya vücudunda; ağrılı, kaşıntılı bir döküntü egzama olabilir. Egzama belirtilerinin şiddeti kişiden kişiye değişebilir ve bazı çocuklarda şiddetli belirtiler olabilir. Egzama bebeklerde ve yürümeye başlayan çocuklarda daha büyük çocuklara göre farklı görünür ve farklı davranır. Egzamanın yeri ve görünümü büyüdükçe değişir. Egzamanın bebeklerde ve çocuklarda ne gibi belirtiler verdiği şu şekilde detaylandırılabilir:
Bebekler (ilk 6 ay)
Egzama genellikle yüz, yanaklar, çene, alın ve saçlı deride görülür. Ayrıca vücudun diğer bölgelerine de yayılabilir, ancak genellikle nemin cildi koruduğu bebek bezi bölgesine yayılmaz. Bu aşamadaki cilt de daha kırmızı görünme eğilimindedir.
Bebekler (6-12 ay)
Bu aşamada egzama genellikle bebeğinizin dirseklerinde ve dizlerinde, yani emekledikçe kaşıması veya ovması kolay yerlerdir. Egzama döküntüsü enfekte olursa, ciltte sarı bir kabuk veya çok küçük “irin çıkıntıları” oluşturabilir.
Yeni yürümeye başlayan çocuklar (2-5 yaş)
Atopik dermatit sıklıkla çocuklarda yüzü etkiler, küçük çıkıntılı kırmızı lekeler olarak görülebilir. İki yaş civarında, yürümeye başlayan çocuğunuzun egzaması daha çok dirsek ve dizlerin kırışıklarında veya bileklerinde, ayak bileklerinde ve ellerinde ortaya çıkar. Ayrıca, yürümeye başlayan çocuğunuzun ağzının ve göz kapaklarının etrafındaki deride de görülebilir. Çocuğunuzun cildi bu aşamada kuru ve pullu görünmeye başlayabilir ve daha derin çizgilerle kalınlaşabilir.
Çocuklar (5 yaş +)
Egzama genellikle dirseklerin veya dizlerin kıvrımlarında görülür. Bazen sadece bir çocuğun elinde oluşur, insanların en az% 70’i hayatlarının bir döneminde el egzaması geçirmiştir. Çocuğunuzun kulaklarının arkasında, ayaklarında veya kafa derisinde kızarıklık ve kaşıntılı lekeler de atopik dermatitin bir belirtisi olabilir. Ancak bunlar, egzamayla var olabilen seboreik dermatit gibi başka bir durumun belirtileri de olabilir.
Bebeklerde ve Çocuklarda Görülen Egzamanın Nedenleri
Egzamanın kesin nedeni bilinmemektedir, ancak egzamaya neden olan pek çok etken vardır. Atopik egzama, genellikle alerjisi olan kişilerde ortaya çıkar. “Atopik”, alerjenlere duyarlılık anlamına gelir. Egzama genetik olabilir ve aileden geçebilir. Genellikle astım ve mevsimsel alerji gibi diğer durumlarla birlikte gelişir. Atopik egzama belirtilerinin, genellikle sabunlar, deterjanlar, stres ve hava durumu gibi belirli tetikleyicileri vardır. Bazen besin alerjileri, özellikle şiddetli egzaması olan küçük çocuklarda rol oynayabilir.
Egzama Teşhisi
Egzamayı teşhis etmek için kullanılan spesifik bir test yoktur. Çocuk alerji uzmanınız, döküntüye bakacak ve semptomlar, çocuğunuzun geçmiş sağlığı ve ailenizin sağlığı hakkında sorular soracaktır. Aile üyelerinin herhangi bir atopik durumu varsa, bu durum teşhiste önemli bir unsurdur. Çocuk alerji uzmanınız, diğer hastalıkları dışlamak için test yapabilir. Besin alerjileri özellikle çocuklarda egzamaya neden olan yaygın durumlardan biridir. Bu sebeple alerji uzmanınız besin alerjisi testi yaparak bu durumu dışlayabilir ya da dahil edebilir. Çocuk alerji uzmanınız yapacağı test ve izleyeceği yöntemler, çocuğunuzun yaşına, belirtilerine ve mevcut durumuna göre değişkenlik gösterebilir.
Egzama Tedavisi
Egzamanın kesin bir tedavisi yoktur. Ancak belirtilerin azalmasına ve şiddetinin düşmesine yönelik uygulanabilecek yöntemler ve kullanılacak ilaçlar vardır. Çocuk alerji uzmanınız, semptomların ne kadar şiddetli olduğuna, çocuğunuzun yaşına ve kızarıklığın nerede olduğuna bağlı olarak farklı tedaviler uygulayabilir. Bu ilaçlardan bazıları topikaldir ve cilde uygulanır, bazıları ise ağızdan alınır. Egzamada cildi sık sık nemlendirmek önemlidir ve bu sebeple topikal merhemler önerilebilir. Ağızdan alınan ilaçlar ise kaşıntıyı önleme konusunda yardımcı olur ve çocuğunuzun rahat etmesini sağlayabilir. Diğer tedavi türleri ise şunları içerebilir:
Fototerapi: Ultraviyole ışıkla tedavidir.
Islak sargılar: Cildin tahriş olmuş bölgelerine nemli bezler yerleştirilir.
Ağartma banyoları: Çok seyreltilmiş ağartma çözeltisinde banyo yaptırılır.
Ebeveynler Neler Yapabilir?
Çocuğunuzun cildinin kurumasını veya kaşınmasını önleyerek ve alevlenmelere neden olan tetikleyicileri dışlayarak egzamayı önlemeye veya tedavi etmeye yardımcı olabilirsiniz. Bu konuda şunları yapabilirsiniz:
- Çocuklarınıza ılık suda kısa banyo yaptırmalısınız.. Hafif kokusuz sabunlar veya sabun olmayan temizleyiciler kullanın ve krem veya merhem sürmeden önce cildi kurulayın.
- Çocuklarınıza pamuktan yapılan, yumuşak ve nefes alan giysiler giydirmeyi tercih edin. Yün veya polyester çok sert veya rahatsız edici olabilir.
- Cildin çizilmesinden kaynaklanan hasarları önlemek için çocuğunuzun tırnaklarını kısa tutun.
- Geceleri kaşınma sorunu varsa, çocuğunuzun eldiven giymesini sağlayın. Kaşıma egzamayı kötüleştirebilir
- Çocuklarınızın, alevlenmelere yol açabilecek aşırı ısınmadan kaçınmasını sağlayın.
- Çocuklarınıza bol su içirin.
- Evinizdeki bilinen alerjenlerden kurtulun ve çocuğunuzun polen, küf ve tütün dumanı gibi diğer alerjenlerden kaçınmasına yardımcı olun.