Astım atakları, bir veya daha fazla tetikleyici astım belirtilerini şiddetlendirdiğinde ortaya çıkar. Astım krizi sırasında bronşiyal tüpler kasılır ve nefes almayı çok zorlaştırır.
Astım, bronşiyal tüplerde iltihaplanmaya neden olan kronik bir solunum rahatsızlığıdır. Bunlar akciğerlere hava taşıyan tüplerdir. Astım krizi sırasında bu iltihap kötüleşir, tüpler kasılır ve nefes almayı çok zorlaştırır.
Astım Krizi Nedir?
Astımı olan kişilerin bronşiyal tüplerinde kronik iltihaplanma olur ve bu da nefes almalarını zorlaştırır. Astım krizi sırasında bronşiyal tüpler daralır. Bu, hava için çok daha dar bir geçit oluşturur ve nefes almayı imkansız hale getirebilir. Kişi her nefeste daha az oksijen alır, nefes vermekte güçlük çeker, çok hızlı nefes alabilir veya nefesini tutamayabilir. Çoğu insan astım ataklarını genellikle uygun tedavi ile yönetebilir. Ancak astım tedavi edilmezse çok ciddi sonuçları olabilir. Astım her yaştan kişiyi etkileyebilen bir durumdur.
Astım Krizinin Nedenleri
Bir astım krizi birdenbire ortaya çıkmış gibi görünebilir. Ancak birçok insan, astım krizlerine belirli tetikleyicilerin neden olduğunu fark eder. Bu tetikleyicilerin kaydını tutmak, bir kişinin bir sonraki astım krizinden kaçınmasına yardımcı olabilir. Bazı yaygın tetikleyiciler şunları içerir:
- Hava değişiklikleri,
- Polen gibi alerjenler,
- Sinüs veya diğer solunum yolu enfeksiyonları,
- Yoğun fiziksel efor,
- Toz,
- Küf sporları,
- Evcil hayvan tüylerine maruz kalma,
- Dezenfektanlar,
- Koku veya diğer tahriş edici kimyasallar,
- Hava kirliliği,
- Toksik kimyasallardan, hamam böceği dışkısından veya sıçanlara ve farelere maruz kalmadan kaynaklanan iç mekan hava kirliliği,
- Stres.
Astım Krizi Belirtileri
Astım krizinin tipik belirtileri şunları içerir:
- Nefes almada zorluk,
- Çok hızlı nefes almak,
- Öksürük,
- Hırıltı veya nefes nefese kalma,
- Hızlı kalp atış hızı,
- Panik ve kaygı.
Kişi ciddi bir astım atağı geçirdiğinde bilincini kaybedebilir, kafası karışabilir veya elleri ve ayakları maviye veya beyaza dönebilir. Tedavi edilmeyen bir astım krizi, bir kişi uzun bir süre yeterli oksijen alamazsa, ölüme veya vücuda kalıcı hasara neden olabilir. Ancak bu nadirdir.
Bazı insanlar, ataktan bir veya iki gün önce bekleyen astım krizinin uyarı işaretlerini geliştirir. Yaklaşan bir astım krizinin bazı genel belirtileri şunlardır:
- Boğazda kaşıntı veya ağrı,
- Nefes almada zorluk,
- Açıklanamayan bir öksürük,
- Kötü uyku,
- Artan göğüs tıkanıklığı,
- Yorgunluk,
- Baş ağrısı,
- Karın ağrısı,
- Ateş veya titreme,
- Egzama patlaması,
- Artan alerji semptomları,
- Akan veya kaşıntılı gözler,
- Burun akıntısı veya tıkanıklığı.
Astım Krizinin Tedavisi
Astımız varsa mutlaka tedavi planına uymanız gerekir. İlaçlarınızı düzenli almak, kontrollere düzenli gitmek, olası kötü durumların önüne geçecektir. Çeşitli stratejiler astım krizi riskini azaltabilir:
- Egzersiz yapmak,
- Ilımlı bir vücut ağırlığını korumak veya ulaşmak,
- Astım tetikleyicilerinden kaçınmak,
- Çevresel ve gıda alerjilerini yönetmek,
- Tütün dumanından uzak durmak,
- Tedavinizi ve ilaçlarını aksatmadan, reçete edildiği şekilde kullanmak.
Bazı insanlar astım krizi sırasında aşağıdaki müdahaleleri yararlı bulabilir:
Astımı olan kişiler, doktorlarıyla birlikte bir astım atak planı geliştirmelidir. Bu plan, bir kişinin astım krizi sırasında sakin kalmasına yardımcı olabilir ve tedavi stratejilerini belirlemeye yardımcı olabilir.
Astımı olan kişiler, durumları hakkında başkalarını uyarmalıdır. Ebeveynler, öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin bir çocuğun astımı hakkında bilgi sahibi olmasını ve astım krizi planını nasıl takip edeceklerini öğrenmelerini sağlamalıdır.
Bazı durumlarda, bir tıbbi uyarı bileziği takmak, ilk müdahale ekiplerini uyarmaya yardımcı olabilir.