Asperger Sendromu gelişimsel bir bozukluktur. Asperger Sendromlu gençler sosyal olarak başkalarıyla ilişki kurmakta zorlanırlar ve davranış ve düşünce kalıpları katı ve tekrarlayıcı olabilir. Bu duruma sahip olan çocuklar ve gençler genel olarak başkalarıyla konuşabilir, okulda da iyi performans gösterebilirler. Bununla birlikte ince iletişim biçimlerini anlamakta güçlük çekebilirler.
Ayrıca bir konu veya ilgi alanı hakkında çok düşünüp konuşabilir veya yalnızca küçük bir dizi etkinlik yapmak isteyebilirler. Bu ilgi alanları, çocuğa sağlıklı bir sosyal ya da eğlence mekanı vermek yerine, saplantılı hale gelebilir ve günlük yaşama müdahale edebilir.
Asperger Sendromunun erkeklerde görülme olasılığı kızlardan üç ile dört kat daha fazladır. Vakaların çoğuna beş ile dokuz yaşları arasında teşhis konur, bazıları ise üç yaş kadar erken teşhis edilir.
Asperger Sendromu ile Otizm Spektrum Bozukluğu Arasındaki Fark Nedir?
Asperger Sendromu’nun adı resmi olarak değişti, ancak birçoğu durumları hakkında konuşurken hala Asperger Sendromu terimini kullanıyor. Asperger Sendromunun semptomları artık Otizm Spektrum Bozukluğu (ASD) adı verilen bir duruma dahil edilmiştir. ASD artık çok çeşitli otizm benzeri bozukluklar için kullanılan isimdir. Bazı sağlayıcılar hala Asperger Sendromu terimini kullanabilir, ancak diğerleri “ASD – entelektüel veya dil bozukluğu olmadan” diyecektir. Bu iki sendrom çoğunlukla aynıdır.
Asperger Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Asperger Sendromlu çocuklar, zayıf sosyal etkileşimler, takıntılar, garip konuşma kalıpları, sınırlı yüz ifadeleri ve diğer tuhaf tavırlar sergilerler. Takıntılı rutinlere girebilir ve duyusal uyaranlara alışılmadık bir duyarlılık gösterebilirler. Asperger Sendromlu tüm çocuklar farklı olsa da, onları farklı kılan, sıra dışı sosyal becerileri ve takıntılı ilgileridir. Asperger Sendromlu bir çocuk için aşağıdaki belirtilerden bir veya daha fazlasını görebilirsiniz:
- Uygunsuz veya minimal sosyal etkileşimler,
- Başkaları yerine neredeyse her zaman kendi etrafında veya belirli bir konu etrafında dönen konuşmalar,
- Duyguları iyi anlamamak veya diğerlerine göre daha az yüz ifadesine sahip olmak,
- Düz, tiz, sessiz, yüksek sesli veya robotik gibi kulağa olağandışı gelen konuşmalar,
- Jestler, beden dili ve yüz ifadesi gibi sözsüz iletişimi kullanmamak veya anlamamak,
- Bir veya iki özel, dar konuya yönelik yoğun bir saplantı,
- Rutinlerdeki küçük değişikliklerde üzülmek,
- Tercih edilen bilgileri ve gerçekleri kolayca ezberlemek,
- El yazısında zorluk da dahil olmak üzere sakar, koordine olmayan hareketler,
- Bazen sözlü veya davranışsal patlamalara, kendine zarar verme davranışlarına veya öfke nöbetlerine yol açan duyguları yönetme zorluğu,
- Diğer insanların duygularını veya bakış açılarını anlamamak,
- Işıklara, seslere ve dokulara karşı aşırı duyarlılık.
Asperger Sendromlu çocuklar genellikle dil gelişimlerinde gecikme göstermezler. İyi gramer becerilerine ve gelişmiş bir kelime dağarcığına sahip olmaları muhtemeldir, ancak aynı zamanda çok gerçek olma eğilimindedirler. Dili sosyal bağlamda kullanmakta zorlanırlar. Bilişsel gelişimlerinde belirgin bir gecikme olmayabilir.
Asperger Sendromunun Sebebi Nedir?
Asperger Sendromunun nedenleri bilinmemektedir. Genetik ve beyin anormallikleri nu durumun oluşmasında rol oynayabilir. Asperger Sendromu bir nörobiyolojik bozukluktur, yani nedeni tam olarak anlaşılamayan çocuğun beyin gelişiminin sadece bir parçasıdır.
Asperger Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?
Yukarıda bahsedildiği gibi, Asperger Sendromu artık kendi başına bir durum olarak teşhis edilmiyor. Otizm Spektrum Bozukluğuna dahil olan koşullar aralığının bir parçasıdır. Bir ebeveyn, çocuğunun sosyal gelişimi, olağandışı dil kalıpları ve garip davranışları hakkında endişeleniyorsa, bir çocuk doktoruna danışılmalıdır. Çocuk doktoru, çocuğun gelişimsel bir çocuk doktoru, psikolog veya OSB’ye aşina olan başka bir klinisyen gibi bir uzman tarafından görülmesi gerekip gerekmediğini belirleyebilir.
Test ve değerlendirme genellikle tıbbi ve psikolojik profesyonellerden oluşan bir ekibi içerir. Uzmanlar, ebeveyne çocuğun gelişimi ve mevcut becerileri ve sorunları hakkında birçok soru soracaktır. Ayrıca çocukla etkileşime girecek ve çocuğun başkalarıyla etkileşime girdiğinde hangi semptomları gösterdiğini belirlemek için değerlendirmeler yapacaklardır. Ayrıca çocuğun dilini ve entelektüel yeteneklerini de değerlendirebilirler. Bir tıp doktoru, çocuk için başka tıbbi endişeler olmadığından emin olmak için sorular sorabilir veya testler isteyebilir.
Asperger Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Her vaka farklı olduğu için her çocuğun ihtiyacına göre tedavi planları oluşturulmalıdır. Bu ihtiyaçlar değiştikçe zaman içinde ayarlanmalıdır. Asperger Sendromunun tedavisi genellikle şunları içerir:
- Sosyal beceri eğitimi,
- Davranış destekleri,
- Bilişsel davranışçı terapi,
- Ebeveyn eğitimi,
- Konuşma-dil terapisi,
- İş terapisi,
- Özel eğitim sınıfları,
- İlaç tedavisi.