Alerjinin birçok belirtisi vardır. Bu belirtiler alerjinin türüne göre değişmekle birlikte kişiden kişiye de farklılık gösterebilir. Burun tıkanıklığı da alerjik hastalıkların yaygın belirtilerinden biridir. Birkaç günden daha uzun süredir burun tıkanıklığınız varsa, bunun muhtemel iki nedeni vardır; alerjiler veya sinüs enfeksiyonu. Bu yazımızda alerjilerin burun tıkanıklığına nasıl neden olduğunu, burun tıkanıklığı ve alerjiler hakkında bilmek istediklerinizi için yazdık.
Alerjiler Tıkanıklığa Nasıl Neden Olur?
Alerjik reaksiyon, bağışıklık sisteminizin polen gibi zararsız bir maddeyi tehlikeli bir davetsiz misafir sanıp saldırmasının sonucudur. Bu saldırı sırasında bağışıklık sistemi, hücrelere kimyasal histamin salmasını söyleyen immünoglobulin E adı verilen antikorları serbest bırakır. Histamin, mukus üretimini arttırır ve iltihaba neden olur. Bu iltihap, tıkanmış hissetmenizin nedenidir.
Alerjiler ve Sinüs Enfeksiyonu Arasındaki Fark Nasıl Anlaşılır?
Genellikle sahip olduğunuz diğer belirtilere bağlı olarak hangi durumdan etkilendiğinizi anlayabilirsiniz. Tıkanıklığa ek olarak, alerjiler aşağıdaki belirtilere de neden olur:
- Kaşıntılı ve sulu gözler,
- Burun akması,
- Hapşırma,
- Hırıltı.
Bu semptomlar, bir alerjene maruz kaldıktan hemen sonra ortaya çıkar.
Sinüs enfeksiyonu belirtileri ise şunlardır:
- Kalın mukus drenajı,
- Yüz ağrısı/basıncı,
- Baş ağrısı,
- Diş ağrısı,
- Geniz akıntısı,
- Ağız kokusu,
- Öksürük, boğaz ağrısı,
- Tükenmişlik,
- Ateş.
Alerji Tetikleyicileri Nelerdir?
Alerjiye neden olan pek çok tetikleyici vardır. Burun alerjisi belirtilerine sahip olan kişilerin hepsi aynı tetikleyicilere sahip değildir. Mevsimsel alerjiniz varsa, belirtileriniz yalnızca yılın belirli zamanlarında meydana gelir; belirli bir ağaç veya çimen polenine karşı alerjiniz olabilir. Ancak mevsimsel alerjisi olan kişilerin çoğu yıl boyunca belirtiler yaşayabilir. Bunlara toz akarları, hamamböcekleri, evcil hayvanlardan kaynaklanan hayvan kepeği ve yine küf gibi evdeki alerjenler neden olabilir. Tetikleyicilerinizi bilmek önemlidir. Burun tıkanıklığına da neden olan yaygın alerji tetikleyicileri şunlardır:
- Polenler,
- Evcil hayvan kepeği,
- Küf,
- Toz akarları,
- Hamamböcekleri.
Alerji Nasıl Teşhis Edilir?
Alerji belirtileriniz varsa ya da alerjiniz olduğundan şüpheleniyorsanız bir alerji uzmanına görünmeniz gerekir. Alerji uzmanları, alerji konusunda uzmanlaşan, en yetkili doktorlardır. Doktorunuz, belirtilerinizle ve tıbbi geçmişinizle alakalı detaylı sorular sorduktan sonra fizik muayene yapacaktır. Daha sonra teşhise yardımcı olması için bazı testler yapabilir. Alerjilerin teşhisinde genellikle deri delme testi ve kan testi yapılır.
Alerji Nasıl Tedavi Edilir?
En iyi tedavi, belirtilerinize neden olan alerjenlerden kaçınmaktır. Ama maalesef alerjenlerden tamamen kaçınmak her zaman mümkün değildir. Alerjik riniti tedavi etmek için doktorunuz size ilaç reçete edebilir. Doktorunuzun reçete ettiği ilaç, belirtilerinize ve ne kadar şiddetli olduklarına bağlıdır. Yaşınız ve astım gibi başka tıbbi durumlarınız olup olmadığı da dikkate alınacaktır. Alerjik rinit tedavileri şunları içerir:
Antihistaminler
Antihistaminik adı verilen ilaçlar, alerji semptomlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçlardandır. Belirtiler sık görülmediğinde veya uzun sürmediğinde kullanılabilirler. Antihistamin burun spreyleri, alerjik rinit tedavisinde iyi çalışır. Belirtilerinizden kaynaklanan rahatsızlık hissini gidermede yardımcı olur.
Kortikosteroidler
Nazal kortikosteroid spreyler, alerjik rinit için en etkili tedavi yöntemidir. Kesintisiz kullanıldıklarında en iyi sonucu verirler, ancak daha kısa süreler boyunca kullanıldıklarında da yardımcı olabilirler.
Dekonjestanlar
Dekonjestanlar, burun tıkanıklığı gibi semptomları azaltmak için de yardımcı olabilir. Ancak bu ilaçları doktor kontrolünde kullanmanız gerekir. Uzun süreli ve yanlış kullanılan dekonjestanlar, geri tepme etkisi yaratabilir; yani belirtileriniz geri gelebilir ve kötüleşebilir.
Alerji Aşıları
Alerjiniz şiddetliyse, alerjenden kaçınamıyorsanız, alerji aşı tedavisi sizin için etkili bir tedavi yöntemi olabilir. Bu tedavi yönteminde alerjiniz olan madde size kademeli olarak küçük dozlarda verilir. Belirtilerinizi kontrol etmenize yardımcı olan doza ulaşana kadar her doz, bir önceki dozdan biraz daha fazladır. Alerji aşıları, vücudunuzun reaksiyona neden olan alerjenlere uyum sağlamasına yardımcı olabilir. 3 ile 5 yıl devam edebilen bu tedavide başarı oranı oldukça yüksektir.
Yaygın Alerjenlerden Nasıl Kaçınılır?
Bazı alerjenlerden tamamen kaçınmak mümkün olmasa da atabileceğiniz bazı adımlarla alerjenlerle olan temasınızı en aza indirebilirsiniz.
Ev tozu akarları
Toz akarları, alerjilerin en büyük nedenlerinden biridir. Ev tozunda üreyen mikroskobik böceklerdir. Evinizdeki akar sayısını sınırlamaya yardımcı olmak için:
- Şilteler, yorganlar ve yastıklar için alerjiye dayanıklı kılıflar kullanın.
- Halı yerine ahşap veya sert vinil zemin kaplamaları seçin
- Minderleri, yumuşak oyuncakları, perdeleri ve döşemeli mobilyaları sık sık yıkayarak veya vakumlayarak temizleyin
- Daha fazla tozu temizlemek için yüksek verimli partikül hava (HEPA) filtresi takılmış bir elektrikli süpürge kullanın.
Evcil hayvanlar
Bir evcil hayvanı evden çıkaramıyorsanız, şunları deneyebilirsiniz:
- Evcil hayvanları mümkün olduğunca dışarıda tutun veya onları bir odayla, tercihen halısız bir odayla sınırlayın.
- Evcil hayvanları yatak odanızdan uzak tutun.
- Evcil hayvanınızın sık sık üzerinde bulunduğu yatak takımlarını ve yumuşak mobilyaları yıkayın.
Polen
Polen maruziyetini en aza indirmek için şunları yapmaya çalışın:
- Polen sayısı için hava durumu raporlarını kontrol edin ve yüksek olduğunda içeride kalın.
- Gözlerinizi polenlerden korumak için etrafı saran güneş gözlüğü takın.
- Sabahın erken saatlerinde ve akşamın erken saatlerinde kapı ve pencereleri kapalı tutun. Bu, havada en fazla polenin olduğu zamandır.
- Dışarı çıktıktan sonra duş alın, saçınızı yıkayın ve kıyafetlerinizi değiştirin.
- Mümkün olduğunda parklar ve tarlalar gibi çimenli alanlardan kaçının.
Küf sporları
Küfler, çürüyen herhangi bir madde üzerinde büyüyebilir. Küfler alerjen değildir, ancak saldıkları sporlar alerjendir. Nemli bir ortamda sıcaklıkta ani bir artış olduğunda küf sporları serbest bırakır. Örneğin rutubetli bir evde kalorifer açıldığında küf sporları etrafa dağılır. Küf sporlarını önlemeye yardımcı olmak için şunları yapmalısınız:
- Evinizi kuru ve iyi havalandırılmış tutun.
- Yemek pişirirken aspiratör kullanın veya pencereleri açın.
- Kıyafetleri iç mekanlarda kurutmaktan, nemli dolaplarda saklamaktan ve kıyafetleri gardıroplara çok sıkı yerleştirmekten kaçının.