Yorgunluk genellikle astımın bir belirtisi olmasa da astıma sahip olmak yorgunluğa neden olabilir. Hırıltı ve öksürük gibi astım belirtileri, insanları daha yorgun hissettirebilir veya kişinin uyku kalitesini etkileyebilir. Şiddetli astım veya astım atakları da vücut için çok yorucu olabilir. Astımı olan birçok kişi, uyanma saatlerinde uyku hali ve enerji eksikliği de dahil olmak üzere yorgunluk hissettiğini bildirmektedir. Uyumaya çalışırken nefes alma güçlüğü, kronik öksürük veya astım semptomları yaşamak yorgunluğa katkıda bulunabilir. Bu yazımızda astım ve yorgunluğa neden olur mu sorusunu ve astım ve yorgunluk arasındaki bağı, yapılan araştırmalara dayanarak sizler için yazdık.
Yorgunluk ve astım arasındaki bağlantı nedir?
2018’de yapılan bir çalışma, astımı olan kişilerin sıklıkla yorgunluk bildirdiğini buldu. Hırıltı, öksürük ve nefes darlığı gibi yaygın astım semptomlarının yanı sıra, çalışma katılımcıları yorgunluk, enerji eksikliği ve gündüz uyku hali bildirdiler.
Çalışmayı yapan araştırmacılar, birçok faktörün yorgunluğa neden olabileceği, ancak yorgunluk ve nefes alma güçlükleri, kötü kontrol edilen astım ve astımla ilişkili yaşam kalitesi arasında bir bağlantı olabileceği sonucuna varmıştır. İnsanlar, özellikle de bunları sık sık yaşıyorlarsa, astım belirtileri olduğunda yorgunluk hissedebilirler. Gece astımı yorgunluğa neden olabilir ve astım alevlenmesinden sonra insanlar daha yorgun hissedebilir.
Araştırma aynı zamanda uyku süresi ile kötüleşen astım arasında bir bağlantı buldu. 1.389 yetişkini kapsayan 2020 tarihli bir araştırma, uyku süresi ile astım arasındaki bağlantıya baktı. Tüm katılımcılar 20 yaşın üzerindeydi ve kendilerini astım olarak tanımladılar. 5 saat veya daha az uyuyan katılımcılar, 6-8 saat uyuyanlara kıyasla astım atakları, öksürük ve gece boyunca hastaneye yatış oranlarında artış gösterdi. 9 saat veya daha fazla uyuyan katılımcılar, 6-8 saat uyuyanlara kıyasla hırıltı nedeniyle günlük aktivitelerinde daha fazla kısıtlama yaşadılar.
Nedenler
Astımla yaşayan insanlarda yorgunluğun birçok olası nedeni vardır.
Sık belirtiler
Daha sık astım semptomları olan kişiler, nadiren semptomu olan veya hiç semptom göstermeyenlere göre daha fazla yorgunluk yaşayabilirler.
Şiddetli astım
Yorgunluk, şiddetli veya kontrolsüz astımı olan kişilerin %90’ını etkileyebilir. İnsanların kontrolsüz astımı varsa, aşağıdakiler de dahil olmak üzere şu belirtileri yaşayabilirler:
Göğüste sıkışma,
Nefes darlığı,
Öksürme,
Hırıltı,
Hafta boyunca veya günlük olarak hızlı rahatlama ilaçları kullanma ihtiyacı.
Kontrolsüz astım geceleri insanları etkileyebilir ve rahatsız uykudan yorgunluğa neden olabilir. Bunun nedeni vücudun doğal ritimleri ve hormonlardaki değişiklikler olabilir. Astımı yönetmek, gece rahatsızlıklarını azaltmaya yardımcı olabilir. Yüksek doz kortikosteroidler gibi tedaviler, 3-6 aylık tedaviden sonra günlük semptomları azaltmada etkili olmazsa, bireylerde şiddetli astım olabilir.
Gece astımı
İnsanlar uyumaya çalışırken astım semptomları gösteriyorsa, kontrolsüz astımı olabilir. Bu duruma genellikle gece astımı da denir. Hormonlardaki ve doğal vücut ritimlerindeki değişiklikler nedeniyle gece astımı ortaya çıkabilir.
Gece astımı, insanların uykuyu bölen nefes alma güçlüğü, öksürük veya hırıltılı solunum gibi semptomları olduğu anlamına gelir. Rahatsız uyku, insanların uyanık olduklarında daha yorgun veya uykulu hissetmelerine neden olabilir.
Kan oksijen seviyeleri
Akut astım, kandaki oksijen seviyelerini azaltabilir. Düşük oksijen seviyeleri insanların yorgunluk yaşamasına neden olabilir.
Kronik öksürük
Kronik bir öksürük vücut için yorucu olabilir. Kas gerginliğine veya kesintili uykuya neden olabilir. Bu da halsizliğe ve yorgunluğa neden olabilir.
Astım Alevlenmesinin Belirtileri
Astım alevlenmesi veya astım krizi, insanların kendilerini yorgun hissetmelerine neden olabilir. Bir alevlenme belirtileri şunları içerir:
Göğüs ağrısı veya sıkışması,
Hızlı nefes alma,
Tam veya derin bir nefes almada zorluk,
Hırıltı,
Göğüste tıkırtı sesi.
Şiddetli bir alevlenme durumunda, bir kişi acil tıbbi yardım almalıdır. Şiddetli alevlenme belirtileri şunları içerir:
Kişi nefes aldığında cildin göğüs plakası, kaburga kemikleri veya her ikisi arasında veya çevresinde emdiği göğüs retraksiyonları ile hızlı nefes alma,
Dudaklarda, göz çevresinde veya parmak uçlarında veya tırnak yataklarında renk değişikliklerini içeren siyanoz; koyu ten tonlarında renk gri veya beyaz, açık ten tonlarında mavi görünebilir,
Burun deliklerinin hızlı hareketi,
Kaburgaların veya midenin derin ve hızlı bir şekilde içeri ve dışarı hareket etmesi,
Bir kişi nefes verdiğinde sönmeyen genişletilmiş bir göğüs.
Nasıl Tedavi Edilir?
Astımı yönetmek ve kontrol etmek, yorgunluk da dahil olmak üzere semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Astım tedavisinde doktorunuzla koordine bir şekilde ilerlemeniz gerekir. Astım tedavisi aşağıdaki gibi ilerleyebilir:
Tetikleyicilerden kaçınmak: Bunlar, evcil hayvan tüyü, toz veya diğer alerjenleri içerebilir.
Kontrol ilaçları almak: Bunlar, hava yollarının iltihaplanmasını ve daralmasını azaltmaya yardımcı olabilir.
Altta yatan koşulları tedavi etmek: Obezite, gastroözofageal reflü hastalığı, depresyon ve anksiyete astım alevlenmelerine neden olabilir.
Hızlı rahatlama ilacı kullanma: Bu genellikle astım alevlenmesi için bir inhaler içerir.
Tedavi planları, yüksek doz inhale kortikosteroid, ikinci bir kontrol edici ilaç, oral kortikosteroid veya üçünü içerebilir.
