Bahar geldiğinde ya da evde bir kedi gördüğünüzde hapşırmaya başlıyorsanız, büyük ihtimalle alerji ilaçlarından (antihistaminikler) yardım alıyorsunuzdur. Bu ilaçlar hayat kurtarıcı olabilir ama özellikle kalp rahatsızlığı olanlar için akla takılan önemli bir soru var: Bu ilaçlar kalbime zarar verir mi?
Korkmayın, genel olarak doğru kullanılan modern alerji ilaçları kalbiniz için büyük bir tehlike oluşturmaz. Ancak, bazı eski tip ilaçlar ve bazı takviye içerikleri kalbi yorabilir veya ritmini bozabilir.
Alerji İlaçlarının Türleri ve Kalp Üzerindeki Etkileri
Alerji ilaçlarını basitçe iki ana gruba ayırabiliriz: eski nesil ve yeni nesil.
Yeni Nesil Alerji İlaçları (Genellikle Daha Güvenli Olanlar)
Bunlar, eczanelerde sıkça gördüğünüz, “uyku yapmaz” diye bilinen modern ilaçlardır (Setirizin, Loratadin, Feksofenadin gibi).
- Kalple Dost mu? Evet, genellikle öyleler. Bu ilaçlar, alerjiyi durdurma işini yaparken kalbinizle pek uğraşmazlar.
- Risk Var mı? Eğer normal dozda kullanıyorsanız ve ciddi bir kalp rahatsızlığınız yoksa, risk yok denecek kadar azdır. Ancak, çok nadiren, bazı antibiyotikler veya mantar ilaçlarıyla bir araya geldiklerinde kanda seviyeleri aşırı yükselirse, kalbinizin elektriksel ritminde çok küçük bir oynamaya neden olabilirler. Bu yüzden, kullandığınız her ilacı mutlaka doktorunuza söyleyin.
Eski Nesil Alerji İlaçları (Uyuşukluk Yapanlar)
Bunlar daha çok uyku yapan (Difenhidramin gibi) ve bazen “grip ilacı” içinde de bulunan eski tip ilaçlardır.
- Kalbi Nasıl Etkiler? Bu ilaçların yan etkileri, kalbi biraz daha fazla etkileyebilir:
- Çarpıntı: Kalp atışınızı hızlandırabilir ve çarpıntı hissi yaratabilir.
- Yüksek Doz Riski: Eğer bir kişi bu ilaçlardan çok fazla alırsa (zehirlenme dozu), kalbin elektriksel iletimini bozarak tehlikeli ritim bozukluklarına yol açabilir.
Kalp Hastaları İçin En Büyük Tehlike: Dekonjestanlar (Tıkanıklık Açıcılar)
Alerji ilaçları içinde kalbi en çok zorlayan kısım, genellikle burun tıkanıklığını açmak için kullanılan ve alerji haplarının içinde veya burun spreylerinde bulunabilen maddelerdir. Bu maddelere Dekonjestan denir (Örn: Psödoefedrin).
Psödoefedrin’in Kalbe Etkisi:
- Damar Sıkıştırıcı: Bu madde, burundaki damarları daraltarak tıkanıklığı açar. Ama vücuttaki diğer damarları da bir miktar daraltabilir.
- Tansiyonu Yükseltme: Damarlar daralınca, kan basıncı (tansiyon) yükselebilir. Yüksek tansiyonu olan biri için bu, çok tehlikelidir ve tansiyon krizine bile neden olabilir.
- Kalbi Hızlandırma: Kalp atışını artırarak çarpıntı yapabilir ve kalbi gereksiz yere yorabilir.
⚠️ Önemli Uyarı: Eğer yüksek tansiyonunuz, kalp yetmezliğiniz veya bir ritim bozukluğunuz varsa, doktorunuz söylemediği sürece Psödoefedrin içeren hiçbir alerji ya da grip ilacını kullanmayın. Genellikle “D” harfiyle biten kombine ilaçlar (örneğin Xyzal-D) bu maddeyi içerir.
Burun Spreyleri Kalbe Zarar Verir mi?
Alerjik rinit için kullanılan burun spreyleri (Kortikosteroid içerenler, Mometazon, Flutikazon gibi):
- Cevap: Hayır, genellikle zarar vermezler. Bu spreylerdeki ilaç, sadece burnun içine etki eder ve vücuda, özellikle de kalbe, çok az miktarda karışır. Kalp hastaları için alerji tedavisinde en güvenli seçeneklerden biridir.
Güvenli Kullanım İçin 4 Altın Kural
Alerji ilaçlarını kalbinizi riske atmadan kullanmak için şunlara dikkat edin:
- Doktorunuzla Konuşun: Yeni bir alerji ilacına başlamadan önce, kullandığınız tüm kalp ilaçlarını (tansiyon, ritim düzenleyici vb.) ve tüm takviyeleri mutlaka doktorunuza veya eczacınıza bildirin.
- Dekonjestanları Reddedin: Kalp rahatsızlığınız varsa, eczacınıza özellikle “Psödoefedrin (ya da tıkanıklık açıcı) olmayan” bir alerji ilacı istediğinizi belirtin. Tıkanıklık için sadece tuzlu su spreylerini veya doktorunuzun önerdiği spreyleri kullanın.
- Doz Aşımı Yapmayın: “İki tane içersem daha çabuk iyileşirim” diye düşünmeyin. İlaç kutusunun veya doktorunuzun önerdiği doza harfiyen uyun. Dozu aşmak, riski katlar.
- Çarpıntı Hissederseniz Durun: Alerji ilacını aldıktan sonra aşırı çarpıntı, göğüs ağrısı veya nefes darlığı hissederseniz, ilacı hemen kesin ve en yakın zamanda doktorunuza başvurun.
Özetle: Modern alerji ilaçları kalp için güvenlidir; ancak Psödoefedrin içeren tıkanıklık açıcılar ve eski tip ilaçların yüksek dozları kalbi yorabilir. Tedavinizi her zaman doktor kontrolünde tutun.
