Bebeklerde pişik oldukça sık görülen problemlerin başındadır. Bu hususta bebeklerde oluşan pişik nedeninin besin alerjisine bağlı olup olmadığı merak edilen başlıca soruların başındadır. Pişik yoğun olarak 9-12 ay aralığında görülen ve bebek bezinin temas ettiği durumlarda ortaya çıkan durumdur. Temas ettiği bölgede tahrişe bağlı ortaya çıkar ve özellikle bez bölgesinde, bezin nemli olmasıyla birlikte meydana gelen bir durumdur. Kakaya ve idrar bağlı olarak, bez bölgesinin cilt bariyerinin bozulması sonucu ciltte temasa, bölgedeki irritasyona bağlı reaksiyonlar gözlenir ve pişik tablosu ortaya çıkar. Bazı durumlarda pişiğin üzerine bakteri ya da mantar eklenebilir.
Besin alerjisi özellikle bebeklik yaşında 10 çocuktan 1’inde görülebilir. Öte yandan besin alerjisi belirtilerine bakıldığında ise besin alerjilerinin kurdeşen, egzama, kabızlık, ishal, kakada sümüklenme ya da kan, gaz ağrıları belirtileriyle kendini gösteren bir alerjik durum olduğu ortaya çıkmıştır.
Pişik Besin Alerjisinden mi Kaynaklanıyor?
Bebek pişik olduğunda bu reaksiyonların görülmesi halinde besin alerjisinden şüphelenilmelidir;
- Çocuklar besin alerjisi olduğunda özellikle bağırsaktaki florada bozulma meydana gelir. Florada bozulma olması nedeniyle söz edilen bölgede faydalı mikropların yerine zararlı olan mikroorganizmalar ortaya çıkar.
- Besin alerjisi olan çocuklarda kakanın PH değeri daha yüksek olabilir ve cilt bariyerinde bozulmalar meydana gelebilir. Sümüklü kaka, kanlı kaka; cilt bölgesinde irritasyona daha fazla sebebiyet verebilmektedirler.
- Bu sebeplerden dolayı bebeklerde bez bölgesine bağlı pişik görülebilmesinin yanında besin alerjisine bağlı olduğunun ip uçları şöyledir; çoklu besin alerjisine sahip bebeklerin pişik olma ihtimali daha yüksektir.
- 6 aydan daha az anne sütü alanlarda pişik görülme ihtimali daha yüksektir.
- Pişik, besin alerjisine bağlı kişilerde sadece bezin temas ettiği yerle bağlı kalmaz ve daha geniş alandan tutulumu olur ve tüm tedavilere rağmen 1 aydan fazla sürer.
- Pişikle birlikte egzama da görülüyorsa akla ilk olarak besin alerjisi gelmelidir. Bunun nedeni egzamalı cilt bariyerinin hali hazırda bozuk oluşu ve egzamalılarda en önemli nedenin besin alerjisi olarak gösterilmesidir.
- Sonuç olarak pişik olan çocukta daha yaygın bir tutulum varsa, 1 aydan daha uzun süren pişiğin tedaviye cevap vermemesi, bebekte egzama varsa, kakada kan veya sümüklenme gibi bağırsak tepkili bir besin alerjisinin tepkileri görülüyorsa akıllara besin alerjisine bağlı pişik gelmelidir.
Besin Alerjisine Bağlı Pişik Tedavisi
Tedavisi noktasında alerji testi yaptırmanızın çok faydası olmayacaktır. Çünkü bunlar genelde testlerde çıkmayan nonIgE adı verilen gizli alerji metoduyla ciltte problem yaratıyor. Bu sebeple ciltten ya da kandan yapılan alerji testleri fayda sağlamayacaktır. Bunun yerine besin alerjisinden kaynaklanan şüpheli durum varsa, kuvvetli deliller mevcutsa bu doğrultuda besin alerjisini tetikleyen en sık alerjenleri; süt, soya, yer fıstığı, yumurta, kuruyemiş, ağaç kuruyemişleri, balık ve kabuklu deniz ürünleri gibi besinleri diyetten çıkarmak gerekmektedir. Çocuğun yalnızca anne sütü alması halinde bu besinler annenin diyetinden çıkartılmalıdır. Bebek mama ile besleniyorsa yine aynı şekilde alerji yapmayan mama kullanımının sağlanması gerekmektedir, çocuğa da aynı uygulanan diyetin uygulanması elzemdir.
Sonuç Olarak;
- Pişiğin yaklaşık 2 hafta süren bir tedavinin ardından cevap vermemesi durumu besin alerjisine bağlı olduğu anlamına gelir. Spesifik anlamda hangi besinlere karşı alerjik reaksiyonların yükseldiğini belirlemek için bir alerji uzmanına danışılmalıdır.
- Öte yandan cilt bariyerini düzelten tedaviler yanında bir taraftan da besin alerjisine neden olan alerjenlere karşı diyet yapılmalı ve bu doğrultuda, tedavideki geri dönüşler değerlendirilmelidir. Bu testler sonucunda besin alerjisinin olup olmadığı ortaya çıkmaktadır.Besin alerjisine bağlı pişik düşünülüyorsa o zaman, bağırsaklardaki besin florasını düzenlemek için probiyotik verilmesi faydalı olabilmektedir.
- Aslına bakılırsa besin alerjisine bağlı düzelmeyen pişik, çok sık görülen bir durum değildir. Ancak bir aydan uzun süren ve besin alerjisi reaksiyonlarını ortaya çıkartan ipuçları takip edildiğinde akıllara besin alerjisi gelmelidir ve bu durumun alerji uzmanları tarafından teşhis edilip, vakit kaybetmeden uygun tedavi yöntemlerine başlanması oldukça önem taşır.