Alerjenler, stres ve soğuk hava gibi çeşitli faktörler egzamayı tetikleyerek egzama alevlenmesine neden olabilir. Potansiyel tetikleyicileri belirlemek, insanların semptomlardan kaçınmasına veya semptomları yönetmesine yardımcı olabilir. Tahriş edici kontakt dermatit gibi belirli egzama türlerine sahip kişiler, tahriş edici bir maddeye dokunduktan hemen sonra egzama geliştirdiklerini görebilir ve bu da tanımlamayı kolaylaştırır. Bununla birlikte, diğer egzama türlerine sahip kişiler için alevlenmenin nedenini bulmak daha zor olabilir. Bu yazımızda egzamayı tetikleyen maddeleri sizler için yazdık.
Tahriş edici maddeler
Bazı insanlar, belirli tahriş edici maddelere tepki olarak egzama alevlenmeleri yaşarlar. Kızarıklığı tetikleyebilecek yaygın tahriş edici maddeler şunları içerir:
- Sürtünme,
- Deterjanlar veya biyolojik çamaşır tozu gibi temizlik ürünleri,
- Limon suyu veya sirke gibi asitler,
- Fırın temizleyicileri veya kabartma tozu gibi alkaliler,
- Banyo ürünleri, kozmetikler veya temizlik ürünlerindekiler gibi yapay kokular.
Tahriş edici maddeler, yağları ve nemi uzaklaştırarak cilt bariyerine zarar verebilir. Cildin onarılması için zaman bulamadan hasar devam ederse, bu durum tahriş edici kontakt dermatit ile sonuçlanabilir.
Suya maruz kalma
Suya sık sık maruz kalmak da cildi kurutabilir ve egzamayı daha olası hale getirebilir. Bu, özellikle ellerini düzenli olarak yıkayan insanlar için geçerlidir. Virüslerin yayılmasını önlemek için iyi bir uygulama olsa da sık sık el yıkamak ve sert sabunlar kullanmak el egzamasını kötüleştirebilir.
Stres
Stres vücutta iltihaplanmayı artırır, bu da neden egzamayı kötüleştirebileceğini açıklayabilir. Aynı zamanda depresyon ve anksiyete dahil olmak üzere ruh sağlığı koşulları için bir risk faktörüdür.
Kuru hava, nem ve ısı
Havadaki sıcaklık ve nem eksikliği atopik dermatiti olanlarda kaşıntıyı tetikleyebilir. Egzamalı kişiler, belirli iklimlerde, mevsimlerde veya mevsimsel değişiklikler sırasında semptomların daha kötü olduğunu görebilir. Örneğin havalar soğuduğunda, ısıtma sistemleri iç mekan havasını kurutabilir.
Kuru cilt
Bazı insanlar, bulundukları ortam ne olursa olsun doğal olarak cilt kuruluğuna eğilimlidir. Örneğin, atopik egzamalı kişiler, genetik bir özellik nedeniyle daha geçirgen bir cilde sahip olabilir ve bu da daha düşük nem seviyelerine neden olabilir.
Mikroplar
Bazı egzamalardan bazı bakteri, virüs ve mantar türleri sorumludur. Bunlar şunları içerir:
Staphylococcus aureus: Atopik dermatiti olan kişilerin ciltlerinde bu tür bakterilerin daha fazla sayıda olması daha olasıdır. Bir kişi egzamayı çizerse, bakteri cildin daha derin katmanlarına girerek enfeksiyona neden olabilir.
Malassezia: Bu tür maya seboreik dermatiti olan kişilerin derisinde oluşur. Yüz gibi cildin yağlı hale geldiği bölgelerde hem kepeğe hem de kaşıntılı, pul pul dökülmelere neden olabilir.
Uçuk: Uçuklara veya oral uçuklara neden olan herpes simpleks virüsü, derinin daha geniş bölgelerini etkileyebilir. Olduğu zaman, egzama herpeticum olarak bilinen bir tür egzamaya neden olur.
Ter
Terleme, başka bir yaygın egzama tetikleyicisidir. Bunun nedeni cildin nemli olması veya vücut ısısının artması olabilir.
Alerjenler
Besin alerjisi olan çocukların bir kısmında egzama olduğu belirlenmiştir. Atopik dermatit ayrıca sıklıkla saman nezlesi veya astımla birlikte görülür. Egzama kendi başına bir alerjik reaksiyonun belirtisi olmasa da hem egzaması hem de alerjisi olan kişiler, alerjileri olduğunda semptomların kötüleştiğini görebilirler. Yiyecek duyarlılığı olan kişiler, belirli yiyecekleri yediklerinde egzamanın kötüleştiğini de fark edebilirler.
Toz akarları
Bir kişide belirgin başka bir tetikleyici olmaksızın semptomlar varsa, bunun nedeni toz akarları olabilir. Toz akarları, insan derisi pulları gibi toz bileşenleri üzerinde yaşayan yaygın, mikroskobik canlılardır. Toz akarları, ev tozu ve yumuşak mobilyalarda görülür. Bunları ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir ama atılacak bazı adımlar etkilerini azaltabilir.
Evcil hayvan tüyü
Bir kişinin egzaması evcil hayvanların veya diğer hayvanların yanında kötüleşiyorsa, kepek tetikleyici olabilir. Evcil hayvanlar deri hücrelerini tüy, deri ve ağızdan saçarlar.
Dış ortam kirliliği, polen ve küf
Trafik kirliliği, polen, küf ve diğer dış ortam alerjenleri egzama semptomlarını kötüleştirebilir. Maruz kalmayı önlemek her zaman mümkün değildir, ancak bazı ipuçları riski azaltmaya yardımcı olabilir.
Güneş yanığı ve güneşe maruz kalma
Bazı insanlar güneş yanığının veya güneşe maruz kalmanın semptomları kötüleştirdiğini veya tetiklediğini fark eder. Bir kişi aşağıdakileri yaparak güneş yanığını veya güneşe maruz kalmayı önlemeye yardımcı olabilir:
En az SPF30 olan kokusuz, geniş spektrumlu bir güneş koruyucu uygulamak,
Mümkünse gölgede kalmak,
Baş, yüz ve vücudu güneşten koruyan giysiler giymek.
Diyet ve yemek
Şu anda, belirli yiyeceklerin egzamaya neden olduğuna dair bir kanıt yoktur, ancak bireylerin belirli yiyeceklere karşı alerjik reaksiyonları olabilir. Anekdot kanıtlara dayanan bazı araştırmalar, domates gibi beyaz un, gluten ve itüzümü içeren ürünlerin diyetten çıkarılmasının egzama alevlenmelerini gerilettiğini öne sürmektedir.
Egzamayı Önlemek İçin Ne Yapabilirim?
Egzamanız varsa mutlaka bir alerji görünmeniz gerekir. Alerji uzmanınız egzamanıza neden olan tetikleyiciyi belirledikten sonra bir tedavi planı oluşturacaktır. Tedavi planı ilaç ve düzenli cilt bakım rutinini içerebilir. Egzamayı önlemek için aşağıdaki adımları atabilirsiniz:
-Tetikleyicilerinizi öğrenin ve mümkün olduğunca onlardan uzak durun.
-Düzenli bir cilt bakımı rutini oluşturun.
-Cildinizi düzenli olarak nemlendirin.
-Tahriş edici kimyasallardan uzak durun.
-Kokusuz, boyasız ve temiz içerikli kozmetik ve kişisel bakım ürünleri kullanmaya özen gösterin.
-Sert ve tahriş edici sentetik ve yünlü kumaşlardan uzak durun; pamuklu kıyafetleri tercih edin.
-Ilık su ile duş alın ve duştan hemen sonra vücudunuzu nemlendirin.